Bugün 17 Ağustos depreminin 18. Yıl dönümü. Hepimizin göz yaşı döktüğü ve kayıplar için canımızın yandığı bu günün anısına; Dünyanın ölçülen en büyük depremlerini araştırdım.
1-Şili-Valvidia
22 Mayıs 1960’da gerçekleşen deprem, tarihin kaydedilmiş en yüksek ölçekli depremi olma özelliğini taşıyor. 9.5 şiddetindeki deprem, 10 dakika sürmüş. Yarattığı tsunami sebebiyle Şili haricinde, Havai, Japonya, Filipinler, Yeni Zelanda’nın doğusu ve Avustralya’nın güneyi de etkilenmiş.
2- ABD-Alaska
28 Mart 1964 günü gerçekleşen 9.2 şiddetindeki deprem de tsunamiye neden olmuş. Can kaybı 139 kişi ile sınırlı kalırken, ekonomik zarar günümüz parasıyla 2.29 milyar Dolar civarında ölçülmüş.
3- Endonezya – Kuzey Sumatra
Hint Okyanusu’nu 26 Aralık 2004’te vuran 9.1 şiddetindeki deprem ve tsunami, merkez üssü olan Endonezya’nın yanı sıra Sri Lanka, Hindistan, Tayland, Maldivler ve Somali’yi de etkiledi. 280 bin kişi hayatını kaybetti. 1.7 milyon kişi fiziksel veya ekonomik olarak etkilendi.
4- Japonya – Honshu
11 Mart 2011’de gerçekleşen 9 şiddetindeki depremde, 15.894 bilinen can kaybı yaşandı. 45.700 bina yıkılırken 144.300 bina hasar gördü.
5- Rusya – Kamchatka
4 Kasım 1952’deki depremin şiddeti 9. Aynı bölgede daha önce 1737 ve 1923’te de benzer şiddette depremler yaşanmış ve 1923’te oluşan tsunamilerin dalgaları 6 metre yüksekliğe ulaşıp Havai kıyılarına vurmuş. 1952 depreminde herhangi bir kayıp bildirilmemesine rağmen tsunami; Alaska, Şili ve Yeni Zelanda kıyılarında etkisini göstermiş.
Topraklarımızdaki en büyük deprem, 1509’da kayıtlara geçmiş.
Osmanlı dönemindeki ilk büyük deprem Marmara Denizi’nde Adalar yakınlarında 10 Eylül 1509’da olmuş. Büyüklüğü ve meydana gelen ağır hasar sebebiyle halk arasında Kıyamet-i Suğra (Küçük Kıyamet) olarak adlandırılmış. İstanbul ve civar şehirler 40 gün boyunca sallanmış Halk kapalı mekanları terk edip günlerce bağ, bahçe ve sokakta yatmış. 160 bin nüfusa ve 35 bin yerleşim birimine sahip olan İstanbul’da aralarında Osmanlı hanedanından kişilerin de bulunduğu 130 bin kişi ölmüş 1070 ev tamamen yıkılmış.
