THY’DE MAAŞ KRİZİ DERİNLEŞİYOR!
İştiraki şirketleriyle birlikte 65 bin çalışanı bulunan Türk Hava Yolları personelinin, maaş konusundaki belirsizlik nedeniyle huzursuzlukları büyüyor. THY yönetimi, yaklaşık 5 aydır maaş ve çalışma koşullarını netleştiremedi. Sözcü gazetesinden Yusuf Demir imzalı bir haberde, evini, arabasını satan çok sayıda personelin yanı sıra; taksiciliğe başlayan pilot ve kadın kabin memuru dahi olduğu iddia edildi.
THY’de Kısa Çalışma Ödeneği uygulaması devam ediyor. Pilotlara, pandemi sürecinde önce ayda 2-3 gün; daha sonra 6-7 gün uçuş verildi ve maaşlar 10-12 bin TL civarında yatırıldı. Temmuz ayında ise personelin çalıştığı gün sayısı 15’e çıkarak, maaşların yaklaşık yarısı ödendi. Böylece Kaptan pilotlar ortalama 20-22 bin TL, ikinci pilotlar ise 10-12 bin TL aldı. Kabin memurları da kıdemine göre 5-7 bin TL civarında maaş aldı.
Pandemi süreci ile birlikte küresel tüm havayolları gibi büyük bir krize giren ve aylarca uçamayan THY, geçtiğimiz ay Eurocontrol verilerine göre Avrupa’da en çok uçuş yapan havayolu olsa da personelin maaşları konusundaki belirsizlik sürüyor. Yetkili sendika Hava-İş ile THY Yönetimi Nisan ayından bu yana sürekli masaya oturuyor. Son olarak kurban bayramından iki gün önce THY Yönetim Kurulu Başkanı İlker Aycı ve Hava-İş Başkanı Ali Kemal Tatlıbal gece yarısı bir araya geldi.
THY, maaşlarda kokpit için yüzde 50, kabin personeli için yüzde 35, yer personeli için ise yüzde 30 kesinti teklif etti. Hava-İş toplu iş sözleşmesi (TİS) maddelerinin uygulanmasını istedi. Anlaşma sağlandığı duyuruldu. Ancak ertesi gün THY Yönetimi, “Sendika, 2021 yılında normale dönme garantisi istedi, biz bu garantiyi veremediğimiz için anlaşma iptal edildi’’ açıklaması yaptı.
HAVASEN ise sürecin tamamen THY yöneticilerinin kontrolünde gitmesini eleştirerek, THY yönetimini, Kısa Çalışma Ödeneği ile süreci yürütmeye çalışmakla suçluyor. En iyi şartlarda yapılacak bir anlaşmanın bile maaşların en fazla dörtte birini ödediği iddia ediliyor.
Yaklaşık 100 pilotun bayram öncesi anlaşmaya varıldı haberlerinin ardından Hava-İş Sendikası’na gittikleri gerekçesiyle uçuşlardan çekildiği ve bir kısmının “Uçuş Durdurma Cezası” aldığı iddialar arasında.
Pilotlar ise Maaşların 2016 seviyesine çekilmesi yerine, uçuş programlarının 15 gün uçuş, 15 gün blok olarak boş planlanması ve 15 günlük para verilmesi gerektiğini savunurken, ikramiyelerin de tamamının kesilmesi yerine yarısının verilmesini savunuyor. Bu sayede sektörün normale dönmesi durumunda tekrar eski maaşlarını alabilmeyi umuyor.
THY Akademi’de eğitimleri yarım kalan 900 pilot adayı da şu an KÇÖ alıyor. Bu adaylar eğitimin başlangıcında 140 bin Euro’luk bir sözleşmeye imza attı. İşe başladıktan sonra 10 yıl boyunca maaşlarından ayda ortalama 1000 Euro kesinti yapılarak bu borcu ödeyecekler. İnsan Kaynakları bu 900 pilot adayının ücretsiz izne çıkartılacağını, mezuniyetlerinin ancak 2024’te gerçekleşebileceğini ve bunun da garantisi olmadığını açıklamıştı. Son dönemde Euro-TL kurundaki aşırı artış; akademiden yetişen ve şirkete borcunu ödemeye devam eden tüm pilotların da bir numaralı gündem maddesi. Maaş kesintisiyle borçlarını ödemeye devam eden pilotların toplam borçları azalmak yerine her geçen gün artmaya devam ediyor. Pandemi nedeniyle uçamayan ve gelirleri ciddi oranda düşen ve uzun vadede maaşlarında indirim yapılması planlanan pilotlar durumdan bir hayli rahatsız. Euro-TL kurunun belli bir rakamda sabitlenmesini talep ediyor.
Öte yandan pilotların maaş konusunda istediklerini alamamaları durumunda pasif bir direniş başlatabilecekleri de iddialar arasında. Buna göre uçağa hesaplanandan daha fazla yakıt almak, iniş takımlarının erken açılması, daha erken flap açma gibi uçuş emniyetini riske atmayacak çeşitli yöntemlerle, başta yakıt tüketimi olmak üzere şirketin finansal harcamalarını ciddi oranda artırabilecek bazı hamleler yapılarak istediklerini elde edebileceklerini düşünen pilotların sayısı hiç de az değil.
HİNDİSTAN’DA UÇAK KAZASI!
184 yolcu ve 6 mürettebatıyla, Dubai’den Hindistan’ın Kozhikode şehrine uçan Air India Express Havayolları’na ait Boeing 737-800, Karipur Havalimanı’na inişte pistten çıkarak, pistin sonundaki yaklaşık 10 metre yüksekliğe sahip yamaçtan aşağı düştü ve uçağın gövdesi ikiye ayrıldı. Her iki pilot ile birlikte toplam 18 kişinin yaşamını yitirdiği kazada, çok sayıda yaralı bulunuyor. Yaralıların 22’sinin durumu kritik. İniş sırasında şiddetli yağışa bağlı olarak pist zemininin ıslak olduğu ve görüş seviyesinin 2000 metrenin altında olduğu biliniyor.
Uçağın iniş yaptığı tabletop olarak adlandırılan pistin bu tip hava koşullarında iniş yapmak için güvenli olmadığına dair hazırlanmış raporlar olduğu iddia ediliyor. Pilotların ilk denemede pisti pas geçtikleri, ikinci denemede ise iniş için piste ters istikamette yaklaştıkları biliniyor. Uçağın kara kutusuna ulaşıldı ve kazanın nedenlerinin ortaya çıkarılabilmesi için kara kutudaki bilgilerin çözümüne başlandı. Kazada hayatını kaybeden yolcudan birinin Covid 19 pozitif olduğu ortaya çıktı. Kaza yapılan seferin, pandemi nedeniyle Dubai ve çevre bölgelerde mahsur kalan Hindistan vatandaşlarını ülkeye getirmeye yönelik düzenlenen bir tahliye uçuşu olduğu bildirildi.
Bir veya her iki ucunda da derin bir yamaç bulunan, bir plato veya tepenin üzerinde yer alan pistler, tabletop olarak adlandırılıyor. Bu tür pistlere iniş sırasında, pilotların çok hassas bir yaklaşma yapması gerekirken; çeşitli hava koşullarından yaklaşma sırasında optik yanılsamalar yaşanabiliyor.
Air India Express’in ikinci ölümcül kazası olarak kayıtlara geçti. Havayolunun yine Dubai’den gelen Boeing 737-800 uçağı, 22 Mayıs 2010 tarihinde, Hindistan’ın Mangalore-Bajpe Havalimanı’na iniş sırasında düşmüş ve uçaktaki 166 kişinin 158’i yaşamını yitirmişti.
VIRGIN ATLANTICİFLAS KORUMA BAŞVURUSU YAPTI
İngiltere merkezli havayolu Virgin Atlantic, New York’ta iflas koruma başvurusunda bulundu. Chapter 15 olarak adlandırılan iflas koruma başvurusunun sebebi, ABD merkezli operasyonların devam ettirilebilmesi ve bu esnada şirkete ait mallara el konulmasını engellemek. Bu başvuru, yabancı bir borçlunun ülkedeki varlıklarını korumasına izin veren ABD İflas Kanununun 15. Bölümü uyarınca havayolu, ABD’deki alacaklılara karşı koruma istediği anlamına geliyor.
Virgin Atlantic, Temmuz ayında, hissedarlar ve alacaklılarla 1,2 milyar pound değerinde bir kurtarma anlaşması imzaladığını ve İngiliz hükümetinden destek alma ihtiyacının ortadan kalktığı açıklanmıştı.
Virgin Atlantic’in ABD iflas mahkemesine sunduğu dosyada, şirketin ortaklarıyla sermaye yapısını yenilemek; borçların kapatılması ve uzun vadeli sürdürülebilir büyüme planı oluşturulması için çalışmalara başlandığı bilgisi yer alıyor. Mahkeme dosyalarına, uçuş rezervasyonlarında bir yıl öncesine göre yüzde 89 oranında düşüş olduğu ve 2020’nin ikinci yarısına yönelik mevcut talebin 2019 seviyelerinin yaklaşık yüzde 25’i olduğu bilgisi de eklendi.
Yeniden yapılanmanın bu yazın sonuna doğru tamamlanması ve önümüzdeki 18 aya yayılması bekleniyor. Bu süreçte Virgin Atlantic uçuşları planlandığı şekilde devam edecek.
% 51’i Richard Branson’a ait Virgin Group’a ve% 49’u ABD’li havayolu Delta’ya ait olan Virgin Atlantic, pandemi nedeniyle Londra Gatwick uçuşlarını tamamen kapattı. Uzun süre uçakları yerde yatan havayolu, filodaki 747’leri emekliye ayırdı ve 3.500’den fazla personelin işine son verdi
DHMİ TEMMUZ’DA YOLCU, UÇAK VE YÜK İSTATİSTİKLERİNİ AÇIKLADI!
Küresel salgın nedeniyle büyük bir krize giren havacılık sektöründe özellikle iç hatlarda kıpırdanmalar başladığını söylemek mümkün. Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü, Temmuz ayına ait yolcu ve yük istatistiklerini açıkladı. Buna göre geçtiğimiz ay hava yolu ile seyahat eden yolcu sayısı 6 milyon 223 bin oldu. İç hat yolcu sayısı 4 milyon 608 bin 184, dış hat yolcu sayısı ise 1 milyon 614 bin 484 olarak belirlendi.
Temmuz ayında; havalimanlarına iniş-kalkış yapan uçak sayısı; iç hatlarda 61 bin 2, dış hatlarda 19 bin 166 olmak üzere hizmet verilen toplam uçak trafiği üst geçişler ile birlikte 92 bin 192 oldu.
Temmuz ayında kargo, posta ve bagaj trafiğine dair rakamlar ise iç hatlarda 50 bin 719 ton, dış hatlarda 145 bin 902 ton olmak üzere toplam 196 bin 621 tona ulaştı.
İstanbul Havalimanı’nda Temmuz ayında iniş-kalkış yapan uçak sayısı iç hatlarda 7 bin 104, dış hatlarda 6 bin 168 olmak üzere toplamda 13 bin 272 oldu. Yolcu trafiği ise iç hatlarda 805 bin 184, dış hatlarda 594 bin 831 olmak üzere toplamda 1 milyon 400 bin 15 olarak gerçekleşti.
AIRBUS TEMMUZ 2020 SİPARİŞ VE TESLİMAT RAKAMLARI
Avrupalı imalatçı Airbus, Temmuz ayı sipariş ve teslimat rakamlarını açıkladı. 31 Temmuz itibariyle şirketin brüt sipariş sayısı 369 olurken; iptal edilen siparişler dikkate alındığında şirketin 2020’nin ilk 7 ayında aldığı net sipariş sayısı 302 olarak duyuruldu. Airbus, Temmuz ayında ise dört yeni uçak siparişi alabildi.
Airbus Temmuz boyunca A220 ve A320 ailelerinden toplam 49 uçağı müşterilerine teslim etti. Temmuz ayında, Air Canada ve Egypt Air’e iki A220-300 ile Middle East Airlines ve Vistara’ya ilk A321neo da dahil olmak üzere toplam 47 adet A320neo ailesi uçakları, müşterilerin filolarına katıldı.
Airbus’ın 31 Temmuz itibarıyla biriken toplam sipariş sayısı 7,539. Bunların 524’ü A220, 6,125’i A320 ailesi, 321’i A330, 560’ı A350 ve 9’u ise A380 olarak duyuruldu.
PANDEMİDE UÇMAYI ÖZLEYENLERE ÖZEL HELLO KITTY UÇUŞU!
Koronavirüs önlemleri çerçevesinde Mart ayından bu yana yabancıların ülkeye giriş yapamadığı Tayvan’da ilginç bir proje hayata geçirildi. Ülkenin en büyük havayolu Eva Air, uçmayı özleyenler için Hello Kitty uçağıyla üç saatlik ülke turu yaptıracak.
Tayvan’da 8 Ağustos’ta kutlanacak Babalar Günü dolayısıyla düşünülen proje kapsamında.Taipei Taoyuan Havalimanı’ndan kalkacak uçak; Guishan Adası, Huadong kıyıları ve yakınındaki adalar üzerinde uçtuktan sonra aynı havalimanına geri dönecek.
Tayvan dilinde okunuşu “Babamı seviyorum” cümlesini çağrıştıran BR5288 sefer sayısıyla yapılacak turun ücreti 180 dolar. Yolcular, 34 dolar fark ödeyerek business class’ta uçabilecek. Uçuşa katılan yolculara üç Michelin yıldızı olan ünlü şef Motokazu Nakamara’nın hazırladığı biftekli erişte ikram edilecek.
Bir başka ilginç proje ise Temmuz ayında hayata geçirilmişti. Songshan Havalimanı, uçmayı özleyenler için Facebook’ta 7 bin kişinin katıldığı bir çekiliş sonunda 60’ar kişilik gruplara sahte bir uçuş deneyimi yaşatmıştı.
Seyahat edecekmiş gibi güvenlik kontrolünden geçen “yolcular” biniş kartları almış, uçağın içinde bir süre oturduktan sonra inip havalimanını turlamıştı.
LUFTHANSA’YA DEVLET YARDIMI YETMEDİ!
Devletten 9 milyar Euro destek alan, filosundaki uçakların sayısını azaltıp 22 bin çalışanını işten çıkarmayı planlayan Lufthansa CEO’su Carsten Spohr, “2024’ten önce talebin kriz öncesi seviyeye geri gelmesini beklemediklerini açıkladı. İşçi çıkarmamak için sendikayla yürütülen görüşmelerde ilerleme kaydedilemediğini belirten Spohr, sendikanın talebinin gerçekçi olmadığını ve masrafları azaltmak için işten çıkarma kararı aldıklarını açıkladı. Geçtiğimiz yıl 226 milyon kâr açıklayan Lufthansa’nın, bu yılın ilk 6 ayındaki zararı 3.62 milyar Euro.
Lufthansa yönetimi masrafları 2023 yılına kadar yüzde 15 azaltmayı, uçak filosunu yüz civarında küçültmeyi ve 11 bini Almanya’da olmak üzere 22 bin çalışanını çıkarmayı planlıyor. Şirket, 30 Haziran öncesinde de personel sayısını bir önceki yıla göre 8 bin 300 azaltarak, 129 bin 400’e indirmişti.
