Havacılık Bülteni-155

KAHRAMANMARAŞ’TA YANGIN SÖNDÜRME UÇAĞI DÜŞTÜ!

Orman Bakanlığı’nın bu yaz sezonu için Rusya’dan kiraladığı 3 adet Beriev Be-200 tipi uçaktan biri olan ve Adana’da konuşlanan yangın söndürme uçağı, Kahramanmaraş’taki ormanlık araziye yıldırım isabet etmesi nedeniyle başlayan yangına havadan müdahale için bölgeye sevk edildi.

Adana Şakirpaşa Havalimanı’ndan gelen ve yangın bölgesine ilk dalışını yapan uçak, alevlerin üzerine 12 ton su bıraktı. Ardından, beklenmedik şekilde irtifa kazanamayarak dağlık alana çakıldı. Uçakta bulunan 5’i Rus, 3’ü Türk toplam 8 kişilik mürettebatın tamamı yaşamını yitirdi.

Yaşanan kazanın nedenlerini belirlemek üzere, soruşturma yürütmek için oluşturulan Ulaştırma Bakanlığı’na bağlı Kaza İnceleme Kurulu çalışmalara başladı.

Kaza yapan uçağın, 28 Temmuz’da başlayan Manavgat yangınına havadan müdahaleler sırasında arızalandığı ve bakım için uzun süre yerde beklediği biliniyor. Hidrolik sisteminde arıza tespit edilen uçak, bakımın ardından 2 Ağustos’ta tekrar uçmuş ve kalkıştan kısa süre sonra yeniden acil iniş yapmak zorunda kalmıştı. Yaşanan kazanın, uçaktaki bu hidrolik sistem arızasına bağlı olarak mı gerçekleştiği ise büyük bir soru işareti.

İlk uçuşunu 1,5 yıl önce 14 Şubat 2020’de yapan Rus yapımı uçak, 2 adet Progress D-436TP jet motorundan güç alıyordu.

Kahramanmaraş’ta yaşanan olay, Beriev Be-200 amfibik uçaklarının, 2’nci büyük kazası olurken; ilk ölümlü kazası olarak kayıtlara geçti. Daha önce 6 Temmuz 2006’da Portekiz İçişleri Bakanlığı filosundaki bir Beriev Be-200, eğitim uçuşu sırasında kaza yapmıştı. Uçağın su doldurma manevraları için coğrafi koordinatlarının belirlenmesinde yapılan hatadan kaynaklanan kazada, uçak ciddi yapısal hasar görmesine rağmen, uçaktaki 9 kişi kurtulmayı başarmıştı.

İlk uçuşunu 24 Eylül 1998’de gerçekleştiren ve 31 Temmuz 2003’te hizmete başlayan Beriev Be-200 tipi amfibik uçaklar toplam 12 adet üretildi. Uçaklar, yangın söndürme görevlerinin dışında arama kurtarma, deniz devriyesi, kargo ve yolcu taşımacılığı için de kullanılabiliyor.

Be-200 uçaklarını diğer amfibik uçaklardan ayıran özelliği, tam basınçlı gövdeye sahip olması ve bu sayede birçok görevi yerine getirebilmesi olarak öne çıkarken, Be-200, her mevsim, gece ve gündüz olumsuz hava koşullarında tüm uçuş aşamalarında seyrüsefer ve uçuş kontrolünü sağlayan uçuş/navigasyon ve iletişim ekipmanları ile donatılabiliyor. Tasarımcılar, Be-200’ü tasarlarken, 148 ayrı rekorun sahibi en büyük amfibik uçak A-40 “Albatros”un tasarımı ve test sonuçlarını dikkate aldı.

DÜNYA’NIN EN İYİ HAVALİMANI 8 YIL SONRA DEĞİŞTİ!

2014 yılında faaliyete başlayan, Katar’ın başkenti Doha’nın ev sahipliği yaptığı Hamad Uluslararası Havalimanı, küresel olarak en iyi havalimanlarının sıralandığı listelerde, açıldığı günden bu yana yükselişini sürdürüyor. 2021 yılında Doha Hamad, çok daha büyük bir başarıya imza atarak, 8 yıldır Dünya’nın En İyi Havalimanı ünvanını elinde bulunduran Singapur Changi’yi tahtından indirmeyi başardı.

Skytrax Dünya’nın En İyi Havalimanı Ödülleri, Ağustos 2020 ile Temmuz 2021 döneminde, yolcular arasında düzenlenen genel memnuniyet anketi sonuçları üzerinden dağıtıldı.

Havayolu ve havalimanı danışmanlık şirketi Skytrax tarafından 2020 yılında Dünya’nın en iyi üçüncü havalimanı olarak gösterilen Doha Hamad Havalimanı, COVID-19 salgını sürecinde, yolculara sunduğu hizmetlerin de etkisiyle 2021 yılı sıralamasında zirveye adını yazdırmayı başardı.

Doha, gelecek yıl FIFA Dünya Kupası’na ev sahipliği yapacak. Bu dev organizasyon öncesinde, havalimanının yıllık yolcu kapasitesinin 53 milyona çıkarılması ve yaklaşık 10 bin metrekarelik bir tropikal bölge inşa etmek de dahil olmak üzere çok sayıda çalışma yürütülüyor. Bu organizasyon sebebiyle çok büyük bir kalabalık akını için hazırlanan havalimanının bahçesine yaklaşık 275 metre yüksekliğinde bir şelale de yapıldı.

Doha Havalimanı’nın yükselişi, ülkenin ulusal havayolu Qatar Airways’in başarılı çalışmalarıyla örtüşüyor. Katar hükümeti, hem ulusal taşıyıcısına hem de havaalanına, yıllardır çok büyük yatırımlar yapıyor.

Avrupa ve Asya’daki havaalanları, 2021’deki en iyi 10 havalimanı listesinin geri kalanına hakim oldu. Tokyo’nun her iki havalimanı (Narita ve Haneda) listede ilk 10’a girmeyi başarırken; ilk 10’da üç havalimanı ile yer alan Japonya, en iyi puan alan ülke oldu.

Ancak Hamad’ın listede zirveye yükselişi, Changi’nin hala çok saygın bir havaalanı olmadığı anlamına gelmiyor. Changi, 10-15 milyon yolcu kategorisinde yine Dünya’nın en iyisi seçildi. Changi ayrıca, Dünya’nın En İyi Havalimanı Personeli ve Asya’nın En İyi Havalimanı Personeli ödüllerini almayı başardı.

Skytrax, bu yılki sıralamada İstanbul Havalimanı’nın son dönemdeki başarılarına da ayrı bir parantez açtı. Geçen yıl Dünya’nın en iyi havalimanları listesinde 102. sırada yer alan İstanbul Havalimanı, bu yıl 17. sıraya kadar yükseldi. Böylece en çok gelişim gösteren havalimanı oldu.

Tokyo Haneda’nın En Temiz Havalimanı unvanına layık görüldüğü sıralamada, Seul Incheon Havalimanı, En İyi Havalimanı Güvenliği dalında ödül aldı. Japonya’daki Centrair Nagoya Havalimanı ise En İyi Bölgesel Havalimanı ödülünü kazanmayı başardı.

AIRBUS VE BOEING’İN TEMMUZ 2021 KARNELERİ!

ABD’li imalatçı Boeing, 2021 yılının Temmuz ayındaki sipariş sayısını, 2019 yılının Temmuz ayındaki rakamlara ulaştırmayı başardı ve pandemi öncesi seviyelere istikrarlı geri dönüşünü sürdürdü., 2019 yılının Temmuz, çoğu Korean Air ve Qatar Airways’den olmak üzere 31 sipariş ve 19 teslimat açıklayan Boeing, bu yılın Temmuz ayında 28 adet 737 MAX teslim ederken; bu uçak için 31 yeni sipariş aldı. Bu siparişler, ABD’li Southwest, Brezilya’lı GOL ve FedEx Express dışında adı açıklanmayan dokuz farklı müşteriden geldi.

Boeing’in Temmuz ayındaki uçak teslimatlarını, Dublin merkezli Ryanair, Flydubai ve Aeromexico’nun da aralarında yer aldığı 12 farklı müşteriye yaptı. Böylece 737 MAX’in Kasım 2020’de yeniden sertifikalandırılmasından bu yana, 154 adet 737 MAX uçağı teslim edilmiş oldu.

Boeing, Temmuz ayında genel olarak büyüme yönünde grafik çizerken, 787 Dreamliner’da yaşanan üretim sorunları, ABD’li imalatçı için büyük bir sorun olmaya devam ediyor. Temmuz ayı başlarında, ABD Federal Havacılık İdaresi FAA, Boeing 787 Dreamliner uçaklarının burun kısmında yeni bir problem daha tespit ederek, uçağın teslimata yeniden başlama sürecini daha da öteledi. Dreamliner için birikmiş sipariş sayısı 486 oldu.

Boeing, 2021 yılının ilk 7 aylık sürecinde, 257 sipariş iptali ve 270 net sipariş açıklarken; müşterilerine 183 adet uçak teslim etmeyi başardı.

Boeing’in Avrupalı ​​rakibi Airbus ise Temmuz ayı siparişlerinde dramatik bir düşüş yaşadı. Airbus, ay boyunca 32 müşteriye 47 teslimat yaparken; sadece 2 yeni sipariş alabildi. Teslimatların 41’i A320 ailesi uçaklar olurken, Türk Hava Yolları 30 Temmuz’da bir adet A321neo’yu filosuna kattı.

Temmuz ayında, Meksikalı havayolu Volaris’ten İki adet A320neo siparişi alabilen Airbus’ın, sipariş iptalleri de dikkate alındığında, 2021 yılı genelinde toplam net sipariş sayısı 33 olarak gerçekleşti. Şirket 7 ayda 167 sipariş alırken 134 de sipariş iptali yaşadı. 2021 yılında en çok sipariş alan Airbus modeli 147 adetle A320neo olurken; ikinci sırada 112 adet ile A321neo bulunuyor. Airbus, 47’si Temmuz’da olmak üzere 2021’in yedi ayında 69 müşteriye 344 uçağı teslim etti.

LILIUM JET TARİHİNİN EN BÜYÜK SİPARİŞİNİ ALDI!

Alman hava taksi üreticisi Lilium, sürdürülebilirlik çabalarının bir parçası olarak, sıfır karbon emisyonlu uçaklarla operasyonlara başlamak için harekete geçen Brezilyalı havayolu Azul ile 1 milyar Dolar tutarında ticari anlaşma yaptığını duyurdu. Anlaşma kapsamında Azul, 220 adet Lilium Jet satın alacak. Bu gelişme, elektrikli dikey iniş kalkış yapabilen (eVTOL) hava taksi üreten şirketin tarihinde tek seferde aldığı en büyük sipariş olarak kayıtlara geçti.

Azul, hava taksiler ile operasyonlara, 2025’te başlamayı planlıyor. Azul, hava taksileri filosuna katarak operasyonlar yapacak ve bakımlarını gerçekleştirecek. Lilium ise havayoluna uçakların bakım programını sağlayacak, başta bataryalar olmak üzere uçağın tüm yedek parçalarını temin edecek. Sao Paulo merkezli havayolu, Lilium Jet’lerin tüm sertifikasyon süreçleri ve diğer regülasyonlarla ilgili işlemlerini destekleyecek.

2019 yılında Azul, sıfır emisyonlu uçak çalışmalarını içeren ilk sürdürülebilirlik raporunu yayımladı ve Lilium Jet’e verilen siparişler de bu stratejinin en kritik parçası.

Azul Havayolları’nın çoğunluğu Airbus A320, Embraer ERJ-190 ve ATR 42 ile ATR 72 uçaklarından oluşan 154 uçaklık bir filoya sahip. Havayolunun filosunda ayrıca daha az sayıda Airbus A321, A330, Boeing 737 ve Embraer E2 uçağı yer alıyor.

Münih merkezli Lilium, bir saat içinde şarj edilebilen ve full şarjla 300 kilometreye kadar mesafe kat edebilen tamamen elektrikli, dikey kalkış ve iniş yapabilen (eVTOL) jet geliştiriyor.

2015 yılında kurulan Lilium, 2018 yılında Avrupa Birliği Havacılık Güvenliği Ajansı EASA ve Federal Havacılık İdaresi FAA’ye eş zamanlı tip sertifikası başvurusunda bulundu.

Bir pilotla altı yolcu taşıyabilen Lilium Jet, 13,9 metre kanat açıklığına ve 8,5 metre uzunluğa sahip. Maksimum menzili yaklaşık 250 kilometre olan hava aracı, 3.000 metre seyir irtifasına ulaşabiliyor.

NASA’NIN SÜPERSONİK UÇAĞI İLK KEZ GÖRÜNTÜLENDİ!

Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi NASA, Lockheed Martin ile birlikte geliştirilen deneysel süpersonik (ses hızını aşan) uçağın ilk videosunu kamuoyu ile paylaştı. Yayımlanan videoda, Mart 2019’dan Haziran 2021’e kadar olan süreçte, Lockheed’in California’daki Skunk Works Tesisi’nde X-59 isimli konsept uçağın kanadının, kuyruğunun ve gövdesinin birleştirildiği görüntülere yer veriliyor. NASA, ilk uçuşunun 2022’de planlandığını yineledi.

Geliştirilen uçak, benzersiz bazı özelliklere sahip. Uçakta kokpit veya öne bakan pencereler bulunmuyor. Uçağın yüzeyinde oluşan şok dalgalarının bir araya gelmesini önleyen ve böylece sonik patlamayı ortadan kaldıran dart benzeri şekli nedeniyle, X-59, geleneksel uçaklardan oldukça farklı.

NASA, Lockheed Martin’in Palmdale’deki Skunk Works Tesisi’nde, uçağın 30 metrelik prototipini – X-59 QueSST – tasarlamak, üretmek ve uçurmak için 247,5 milyon Dolar değerinde bir sözleşme imzaladı. Yapılan testlerin sonuçlarını doğrulamak için daha büyük uçağın 2022’de birkaç ABD şehri üzerinde uçurulması umuluyor.

NASA, proje ile ilgili geçtiğimiz Kasım ayında yaptığı son büyük güncellemesinde, uçağı Mach 1.4 hıza ulaştıracak “büyük adımlar atıldığını” ve kokpit, donanım ve kanatlar üzerinde çalışmaların, hızlı bir şekilde ilerlediği bilgisini paylaşmıştı.

adbanner