Havacılık Bülteni-21

PEGASUS’UN TRABZON’DA PİSTTEN ÇIKAN UÇAĞI MİLLET KIRAATHANESİ OLDU!

13 Ocak günü ”PC8622” sefer sayılı Ankara-Trabzon seferini yapan Pegasus Havayolları’na ait Boeing 737-800 Trabzon Havalimanı’na iniş yaptığı sırada pist başında manevra yaparken, kontrolden çıkıp bir anda hızlanarak pistin kuzeyine yönelmiş ve denize 25 metre kala çamura saplanarak durabilmişti. 162 yolcu, 2 pilot ve 4 kabin görevlisi güvenli bir şekilde tahliye edilmişti. Kullanılamaz hale gelen uçak, kazanın ardından 20 saatlik bir çalışmayla bulunduğu yerden çıkarılarak güvenli bir bölgeye çekildi. Yomra Belediyesi Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü’ne uçağın ‘Millet Kıraathanesi’ olarak kullanılması için başvurdu. Başvurunun onaylanmasının ardından belediye, uçağın 81 ilde oluşturulan Bereket Ormanı’na yerleştirilmesi için hazırlıkları tamamladı. Uçağın kanatları söküldü, ‘Pegasus’ ve ‘Zeynep’ isimleri boya ile kapatıldı. Ardından uçağın 35 metre uzunluğunda ve 18 ton ağırlığındaki gövdesi, birkaç gün önce yer dorsesi yardımıyla aprondan çıkarılarak, havalimanına 15 km uzaklıkta bulunan Yomra ilçesine karayolu ile taşındı. 2 saat süren nakil işlemi sırasında, Karadeniz Sahil Yolu’nun Trabzon istikameti trafiğe kapatıldı.

Uçak geçici olarak ilçe merkezinde Kent Meydanı Projesi’nin yapılacağı alana getirildiği gün adeta ziyaretçi akınına uğradı. Önümüzdeki günlerde kurulum ve restorasyon çalışmaları başlayacak olan uçağın içerisinde sinema, kütüphane ve kafeteryaya kadar her türlü aktiviteyi düşünülüyor.

UÇAK DENİZE DÜŞTÜ!

Papua Yeni Gine merkezli havayolu Air Niugini’ye ait Boeing 737-800, küçük Pasifik ülkesi Mikronezya’da bulunan Weno Havalimanı’na inişi sırasında pistten çıkarak denize düştü.

PX73 sefer sayısı ile Mikronezya’nın Pohnpei şehrindeki Chuuk Havalimanı’ndan kalkan uçak, Weno Havalimanı’nda kısa süre durakladıktan sonra Papua Yeni Gine’nin başkenti Port Moresby’e gidecekti. Bu uçuş, havayolu tarafından 2016 yılının eylül ayından bu yana haftalık olarak gerçekleştiriliyor.

Aşırı yağmur ve düşük görüş şartları nedeniyle pistin bitimine 160 metre kala piste teker koyan uçak bu kısa süre içinde duramadı ve lagüne daldı. Uçak, su üzerinde kalırken yolcular kurtarma botları ile tahliye edilmeye çalışıldı. 36 yolcu ve 11 mürettebat bulunan uçaktaki 1 erkek yolcunun cesedine ise kazadan bir gün sonra dalgıçlar tarafından ulaşıldı.

Air Niugini filosunda 19’u jet motorlu olmak üzere toplam 26 uçak bulunuyor. Havayolunun jet motorlu uçak filosunda, ortalama yaşı yaklaşık 14 olan 2 tane 737-800, 1 tane 737-700, 2 tane 767-300ER, 7 tane Fokker 70 ve 7 tane Fokker 100 var. Filodaki 737 ve 767lerin tamamı kiralık.

Kazayı yapan 737-800 uçağı, geçtiğimiz mayıs ayında, Port Moresby’deki Jacksons Havalimanı’nda bir kaza yaptı. PNGAir filosundaki Lockheed L-100 Hercules uçağının sol kanadı ile Air Niugini’nin 737’sinin sağ kanadı apronda çarpıştı. İki uçakta da ciddi hasar oluştu. Kaza ile ilgili soruşturma sürüyor.

F-35 İLK KAZASINI YAPTI!

Lockheed Martin tarafından üretilen F35, dünyanın en büyük ve en pahalı silah programı durumunda. 17 yıl önce başlayan ve küresel olarak 3 binden fazla satış yapılması planlanan F35 programının 30 ila 40 yıl sürmesi bekleniyor. Ancak F35 uçakları, program başladığından bu yana hem maliyet hem de mücadele etkinliği açısından eleştiriliyor.

Ağustos ayında ABD Hava Kuvvetleri’ne ait F-35A savaş uçağı, Eglin Hava Kuvvetleri Üssü’ne acil iniş yaptıktan sonra park etmeye hazırlanırken uçağın burun iniş takımı kırılmıştı. F35 için o güne kadarki en büyük kaza olarak kayıtlara geçmişti.

Geçtiğimiz hafta ise F35 için birçok ilk bir arada yaşandı. ABD’nin Güney Carolina eyaletinde Beaufort’taki Marine Corps Air Station’da bir F-35B düştü. Uçağın pilotunun fırlatma koltuğunu kullanarak yara almadan kurtulduğu olay, 2006’da ilk kez gökyüzü ile buluşan F-35 uçaklarının ilk kazası oldu. Kazanın nedenine ilişkin başlatılan soruşturma sürüyor. Olay aynı zamanda F35 uçaklarına ait fırlatma koltuklarının da ilk kez kullanıldığı olay olarak tarihe geçti.

Yaşanan kaza, Pentagon’un 141 uçak için 11.5 milyar dolarlık bir anlaşma yapıldığını açıkladığı gün gerçekleşti. Anlaşma, F35’in piyasa fiyatının yüzde 5,4 oranında düştüğünü gösteriyor. ABD’de yaşanan kaza, İngilizlerin ilk F-35B savaş uçağının, HMS Queen Elizabeth isimli en yeni uçak gemisine ilk inişi gerçekleştirmesi olayına da gölge düşürdü.

F-35B savaş uçağı ayrıca geçtiğimiz hafta ABD tarafından Afganistan’daki Taliban rejimine karşı ilk kez aktif operasyonda görev yaptı. Arap Denizi’nde amfibik bir saldırı gemisinden kalkan savaş uçağı hedefleri bombaladı. İsrail ordusu mayıs ayında F 35A uçaklarını saldırı amaçlı kullanan ilk ülke olmuştu.

Bugün 245’i Amerikan ordusunda olmak üzere dünya genelinde 320 F35 uçağı aktif olarak görev yapıyor. Dikey iniş kalkış yapabilen F35B serisi uçaklar, F35’in 3 varyantı arasında en pahalı olanı olarak öne çıkıyor. F35B’in dikey iniş kalkış özelliğini kazandıran mühendislik çalışmalarının, uçağa silah ve yakıt konusunda kısıtlamalar getirmesi nedeniyle olumsuz eleştiriler de var.

ABD Başkanı Trump’ın düşmanları tarafından “görünmez olduğunu” söyleyerek sürekli övdüğü F-35 uçakları için ana yüklenici Lockheed Martin, uçakların gelişmiş bir radara yakalanmama özelliği olduğunu söylüyor. F-35 uçakları şuanda Türkiye ile ABD arasında, Türkiye’nin Rusya’dan almayı planlandığı S400 füze savunma sistemi nedeniyle ciddi bir kriz konusu durumunda.

EN ÇOK BAĞLANTILI UÇUŞ YAPILAN HAVALİMANLARI!

Havayollarına, havaalanlarına dijital bilgi ve uygulamalar sağlayan İngiltere merkezli seyahat araştırma şirketi OAG, en çok uluslararası bağlantı opsiyonuna sahip olan dünyanın en önemli 50 havalimanını açıkladı. Bağlantılı uçuşlar, havacılığın küresel gelişimi için önemli bir detay. Çünkü en büyük iki uçak üreticisi Avrupalı Airbus ve Amerikalı Boeing, yeni uçak projelerinde bu durumu göz önünde bulunduruyor.

Airbus dünyanın en büyük yolcu uçağı A380’i üretirken bu noktadan yola çıkmıştı. Airbus’a göre havayolları, A380 ile büyük hacimlerde yolcuyu mega hublara getirecek ve buradan da daha küçük uçaklarla dağıtımını yapacaktı. Şimdiye dek bu plan pek de tutmamış görünüyor. Çünkü A380’e olan talep neredeyse sıfıra indi.

Çalışma kapsamında, dünyanın en büyük 200 havalimanında altı saatlik bir süre zarfında gelen ve giden bütün yolcular için tüm muhtemel bağlantıları göz önünde bulundurdu. Bu çalışmayı yapmak için de havacılıkta yılın en yoğun günü olan Temmuz ayında bir gün seçildi.

Listenin zirvesinde İngilizlerin milli havayolu British Airways’in kalesi olan Londra Heathrow yer aldı. Çalışmanın yapıldığı gün Heathrow’da 66 bin olası uluslararası bağlantılı uçuş ihtimali bulundu.

İkinci sırada Chicago O’Hare yer alırken üçüncü sırada Lufthansa’nın merkezi Frankfurt var. Uçuşlarının yüzde 80’ine Türk Hava Yolları’nın ev sahipliği yaptığı Atatürk Havalimanı ise bağlantılı uçuşlar endeksinde 17. Sırada kendine yer buldu. Çalışmanın yapıldığı gün, seçilen 6 saatlik zaman dilimi içinde Atatürk Havalimanı’nda olası 55 bin bağlantılı uçuş hesaplandı.

Düşük maliyetli yani low cost havayollarının çok sık kullandığı ve en çok bağlantılı uçuş opsiyonu bulunan mega hublar sıralamasının zirvesinde ise Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur zirvede. AirAsia havayolları, havalimanındaki uçuşların yüzde 40’ını gerçekleştiriyor.

Bu listenin zirvesini Asya Pasifik bölgesindeki havalimanları domine ediyor. İlk 7 sıranın tamamını Asyalı havalimanları alırken 8. Sırada Vueling’in uçuşlarının yüzde 41’ine ev sahipliği yapan Barcelona Havalimanı bulunuyor. Pegasus Havayolları’nın evi Sabiha Gökçen ise listede 18. Sırada.

DEV HAVAYOLLARININ YENİ UÇAK SİPARİŞLERİ

Geçtiğimiz hafta havacılık sektöründe dev havayollarının sipariş haberleri sıkça yer aldı. Airbus A350’nin lansman müşterisi ve en büyük A350 operatörü olan Qatar Havayolları, daha önce verdiği A350-900 siparişlerinden 5 tanesini A350-1000’e çevirdi. A350-900’e göre 7 metre daha uzun olan A350-1000’e Qatar havayollarının kabin konfigürasyonunda 44 tane ekstra koltuk sığdırılabiliyor. Toplam 76 tane A350 siparişi bulunan havayolunun filosunda şuanda 27 tane A350-900 ve 3 tane A350-1000 aktif olarak görev yapıyor. Airbus A350 uçakları için bugüne kadar 46 müşteriden 890 sipariş aldı.

Alman Lufthansa hafta içinde Airbus’a 3 milyar dolarlık sipariş verdi. Sipariş 24 tane A320 neo ve 3 tane A321neo uçağını içeriyor. Lufthansa Grubu’nun A320neo ve A321neo ailesi için sipariş sayısı 149’a yükselirken; bu uçakların 13’ü teslim alındı ve filoda görev yapıyor.

Amerikalı United ise Boeing’e daha önce verdiği 787 Dreamliner siparişlerine bu hafta 9 yeni uçak daha ekledi. Böylece havayolunun 787 için toplam siparişi 64’e yükseldi. United filosunda şuanda 12 tane 787-8 ve 25 tane 787-9 görev yapıyor. Havayolu ayrıca önümüzdeki yıl filoya girecek olan 787-10 uçaklarının Newark merkezli Los Angeles ve San Fransisco uçuşlarında hizmet vereceğini de duyurdu.

Malezya havayolları ise geçtiğimiz yıl Boeing 787 için verdiği 8 uçaklık siparişi hafta içinde iptal ettiğini duyurdu. Genişleme stratejisinin revize ettiğini belirten havayolunun filosunda şuanda geniş gövdede 6 tane A380, 6 tane A350, 21 tane A330 ile birlikte 48 tane Boeing 737-800 dar gövde uçak bulunuyor.

PRIMERA İFLAS ETTİ!

Kuzey Avrupalı düşük maliyetli havayolu Primera Air, hafta içinde tüm uçuşlarını durdurduğunu açıklayarak son dönemde iflas açıklayan havayolları arasında yerini aldı. Sahibi İzlandalı olan Letonya tescili altında hizmet veren ve merkezi Danimarka’nın başkenti Kopenhag’da bulunan Primera Air, 2003 yılında kuruldu ve filosunda 15 uçağıyla 20’den fazla ülkede 97 destinasyona uçuyordu. Havayolu geçen ay, Madrid’den New York, Boston ve Toronto’ya tek yön 149 Euro ücretle uçuşlara başlayacağını açıklamıştı. Ayrıca 2019 yılı başında Frankfurt’tan New York, Boston, Toronto ve Montreal’e uzun menzilli ucuza uçuşların başlayacağı da duyurulmuştu. Şirket lansman müşterisi olduğu Airbus A321neonun uzun menzilli versiyonu A321LR’ın teslimatlarının gecikmesi nedeniyle Avrupalı imalatçıyı suçluyor. Havayolu teslimatlarda yaşanan gecikmeler nedeniyle açmayı planladığı hatlarda aksamalar yaşandığı ve bunun da iflasa götürdüğünü iddia ediyor.

BOEING 747 50 YAŞINDA!

30 Eylül pazartesi günü, ilk Boeing 747’nin, fabrikadan çıkışının 50. Yılı kutlandı. Şuanda Museum of Flight’ta ziyaretçilerini bekleyen ilk 747, 50 yıl önce binlerce kişinin katıldığı törenle fabrikadan çıkıp Jumbo jet çağını başlatmış olsa da, ilk uçuşunu bir sonraki yılın Şubat ayında gerçekleştirmişti. Ticari faaliyetlere ise, Ocak 1970’de New York ve Londra arasında bir Pan Am uçuşu ile başladı. 747, ticari olarak faaliyet gösteren her şeyden iki kattan fazla büyüktü. Bu yüzden etkileyici bir mühendislik başarısı olmasının yanı sıra, uçağın kapasitesi havacılığı küresel anlamda değiştirecekti.

Daha büyük bir uçak, kârlı kargo için daha fazla yer anlamına geliyordu ve daha fazla yolcu taşıması, hava taşımacılığının maliyetini düşürerek, insanların uçağa binme eğilimini artıracaktı. Gökyüzünün kraliçesi olarak adlandırılan 747 ile 3,5 milyardan fazla insanın seyahat ettiği düşünülüyor.

adbanner