Havacılık Bülteni-37

PRIME AIR 767 KAZASININ DETAYLARI!

23 Şubat Cumartesi günü, Amazon Prime adına uçan ve Miami’den kalkan Atlas Air’e ait Boeing 767 kargo uçağı Houston için alçalma esnasında Trinity Körfezi’nin kuzeyine düştü. Uçakta bulunun iki pilot ve bir mürettebat yaşamını yitirdi. Kazayla ilgili yapılan ilk açıklamada uçağın tüm seyrini sorunsuzca gerçekleştirdikten sonra; iniş için alçalmaya başladığı ve 6300 feet irtifada aniden dalışa geçtiği; eşzamanlı olarak da uçakla radar ve radyo temasının kesildiği belirtildi. Görgü tanıkları uçağın burun aşağı şekilde suya çakıldığını söylüyor. Kazayı kaydeden güvenlik kamerası görüntülerine FBI tarafından el konuldu.

1992 yılında imal edilen uçağın tüm bakım kayıtları inceleniyor. Kazanın nedeni kara kutu incelendikten sonra ortaya çıkacak. Şuana kadar kazanın nedenine dair öne çıkan iki ihtimal; teknik bir arıza olabileceği veya özellikle kargo uçaklarında uçan pilotlarının aşırı yoğun çalışma koşulları nedeniyle insan faktörü kaynaklı olabileceği yönünde. Kazanın ardından kargo uçağı pilotlarının dinlenme saatleri ve çalışma tempoları tüm dünyada yüksek perdeden tartışılmaya başlandı.

Bu videonun hazırlandığı ana kadar yardımcı pilot 44 yaşındaki Conrad Aska ve jump seat koltuğunda oturan 36 yaşındaki Sean Archuleta’nın cansız bedenlerine ulaşılmış ve kaptan pilotun naaşını arama çalışmaları devam ediyordu.

13 Şubat 2009’da Buffalo’nun kuzeyinde düşen ve 50 kişinin yaşamını yitirdiği Colgan Air kazasının ardından ABD merkezli bir havayolunun yaşadığı ilk kaza oldu. Sadece geçtiğimiz yıl Southwest Havayolları’na ait 737’nin uçuş esnasında motoru patlamış ve parçalardan biri cama isabet etmişti. Kırılan camdan fırlayan bir kadın yolcu yaşamını yitirmişti.

Cumartesi günkü kaza, ABD tescilli bir kargo uçağının son 10 yıldaki beşinci ölümlü kazası oldu ve bu kazalar toplam 16 cana mal oldu.

ABD’de en son kargo uçağı kazası 2016’da yaşanmıştı. FedEx filosundaki bir MD-10 uçağının Fort Lauderdale Hollywood Havaalanı’na inişinde iniş takımı çökmüş ve sol motoru alev almıştı. Ağır hasar gören uçaktan mürettebat güvenle tahliye edilebilmişti.

İlk uçuşunu 1981’de yapan ve o günden bu yana gökyüzünde hizmetini sürdüren ve üretimi hala devam eden Boeing 767’nin tarihindeki ölümlü kazalara bakarsak;

26 Mayıs 1991’de Lauda Air filosundaki 767-300ER; Tayland’dan kalkıp tırmanış esnasında trust reverser’ın açılması sonucu pilotların uçağın kontrolünü yitirmesi nedeniyle düştü. 10 mürettebat ve 213 yolcunun tamamı yaşamını yitirdi.

23 Kasım 1996’da Etiyopya Havayolları’nın filosundaki 767-200ER, Etiyopya’dan Kenya’ya uçarken hava korsanları tarafından kaçırıldı. Moroni yakınlarında iniş girişiminde bulunurken, yakıtı tükenen uçak bir plajın yakınlarına düştü. 12 mürettebat üyesinden 10’u ve 160 yolcunun 117’si can verdi. Üç hava korsanının da öldüğü biliniyor.

31 Ekim 1999’da EgyptAir’e ait 767-300ER ile New York-Kahire seferi sırasında, Atlantik Okyanusu’nda Nantucket Adası üzerinde radar ve radyo bağlantısı kesildi. Uçağın adanın 100 km güneyinde okyanusa düştüğü anlaşıldı. 14 mürettebat ve 203 yolcu can verdi.

11 Eylül 2001’de hem American Airlines hem de United Havayolları’na ait iki Boeing 767 kaçırıldı ve New York’taki Dünya Ticaret Merkezi’ne uçaklarla bir saldırı düzenlendi. Uçaklarda bulunan mürettebat, yolcular hava korsanları ile birlikte; kuledeki ve yerdeki yaklaşık 3.000 kişi hayatını kaybetti.

15 Nisan 2002’de Air China filosunda uçak 767-300ER; Pekin’den Güney Koren’nin Busan şehrine uçuyordu. Görüşün epey düşük olduğu koşullarda ikinci yaklaşmaya hazırlanan uçak pistten yaklaşık 5 km uzakta bir dağa çarptı. 11 mürettebat üyesinden sekizi ve 155 yolcunun 121’i can verdi.

SUNEXPRESS REKOR GELİR VE BÜYÜME YAKALADI!

SunExpress hafta içinde İstanbul’da düzenlediği basın toplantısıyla, 2018 yılında tarihinin en yüksek gelir ve büyüme rakamlarını yakaladığını duyurdu. Türk Hava Yolları ile Lufthansa’nın ortak kuruluşu olan havayolu, 2018 yılında, bir önceki yıla göre yüzde 10 büyüyerek yaklaşık 1 milyar 300 milyon Euro gelir elde etti. 2018 yılında taşınan yolcu sayısı 10 milyonu bulurken, doluluk oranı yüzde 84 oldu.

Şu anda 30’dan fazla ülkede 90 destinasyona uçan havayolu, 2019 yaz sezonunda 9 yeni uçuş noktası ve yüzde 20’den fazla kapasite artışı hedefliyor. 2019 yılında Orta Avrupa’dan Türkiye’ye 6.6 milyon koltuk arzı hedefleyen havayolu, bunun 3.7 milyonunu, Avrupa’dan Antalya’ya planlıyor.

Bu yaz, Türkiye’de 16 noktadan Avrupa’da 36 destinasyona tarifeli direkt seferler düzenlenmesi hedeflenirken; Antalya’dan Oslo, Göteborg, Eindhoven ve Prag‘a; İzmir’den Eindhoven, St. Petersburg ve Marsilya’ya uçuşlar başlayacak.

Ayrıca bu yaz Düsseldorf-Malatya, Düsseldorf-Kütahya, Köln-Samsun, Stuttgart-Diyarbakır, Stuttgart-Konya ve Oslo-Konya uçuşları da başlayacak.

Uçak yatırımı konusunda da önemli adımlar atan havayolu, 2019 yılında 83 uçakla tarihinin en büyük filosuna sahip olmanın planlarını yapıyor. İlk Boeing 737 MAX-8 uçağı, Nisan’da filoya katılacak ayrıca SunExpress Almanya filosu için de 3 adet Boeing 737 MAX-9 kiralanacak.

Toplantıda, SunExpress CEO’su Jens Bischof, Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Çalışkan ve SunExpress Almanya Genel Müdür Yardımcısı Alper Özen’e; Germania’nın iflasının ardından Zonguldak-Düseldorf seferlerini SunExpress olarak icra edip edemeyeceklerini sordum. Filodaki uçakların Zonguldak’a operasyon yapmak için uygun olmadığı; yaklaşma konusunda sorun yaşadıklarını belirtti.

OYUNCAK TABANCAYLA UÇAK KAÇIRMAK İSTEDİ!

Bangladeş’in başkentti Dakka’dan 148 yolcu ve mürettebatla Dubai’ye gitmek üzere havalanan Biman Bangladesh Havayolları’na ait Boeing 737-800 bir hava korsanı tarafından kaçırılmak istendi.

Elinde bir silah bulunan ve üzerindeki patlayıcılarla uçağı havaya uçurmakla tehdit ederek kokpite girmek isteyen 20’li yaşlardaki yolcu, eşiyle sorunları olduğunu ve Başbakan Şeyh Hasina ile görüşmek istediğini söyledi.

Bunun üzerine pilotlar Chittagong şehrine acil iniş gerçekleştirdi. Yolcular ve mürettebat tahliye edildi. Pilotlardan birini rehin alan korsan, başbakanla görüşme isteğini tekrarlayarak teslim olmadı. Bunun üzerine düzenlenen operasyonla vurularak öldürüldü.

Üzerinden herhangi bir patlayıcı çıkmayan korsanın elindeki silahın da oyuncak olduğu açıklandı. Konuyla ilgili soruşturma devam ederken, yetkililer oyuncak bile olsa bir yolcunun üzerinde silahla uçağa nasıl binebildiğini araştırıyor.

ATAK HELİKOPTERİNE AĞIR ABİ GELİYOR!

Savunma Sanayi Başkanlığı ile Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ) arasında ‘Ağır Sınıf Taarruz Helikopter’ projesinde için imzalar atıldı. Buna göre tasarım çalışmaları devam eden ve ATAK2 olarak adlandırılan proje kapsamında ilk helikopterin 2024’te uçması planlanıyor.

Proje kapsamında geliştirilecek helikopter, şu an görev yapan T-129 ATAK helikopterlerinin yaklaşık iki katı kalkış ağırlığına sahip olacak ve bu alanda dünyada sadece iki örneği bulunan en üst sınıf taarruz helikopterleri arasında yer alacak. Maksimum kalkış ağırlığı 10 tona çıkartılacak ATAK2’nin taşıyacağı faydalı yük 1,2 ton olarak belirlendi. ATAK’ın burundaki 20 mm’lik top yerini 30 mm’lik daha etkili topa bırakacak. Roketsan tarafından geliştirilecek yeni nesil mühimmat ve sistemler savaşma gücünü artıracak. ATAK2’de hava-yer mühimmatlarının yanı sıra hava-hava füzesi de olacak. Hizmet irtifasının artırılacağı yeni helikopterin menzili de uzatılacak.

NORVEÇ UÇAĞI İRAN’DA MAHSUR KALDI!

14 Aralık’ta Dubai’den Oslo’ya uçan Norwegian Havayolları’na ait Boeing 737 Max, yaşadığı motor problemi nedeniyle İran’ın Şiraz şehrine acil iniş yaptı. Yapılan kontrollerde uçağın motorunun değişmesi gerektiği anlaşıldı ve yolcular başka bir uçakla evlerine gönderildi. Ancak ABD’nin İran’a yaptırımları nedeniyle Norwegian yedek motoru bir türlü İran’a ulaştıramadığı için uçak iki aydan uzun bir süre yerde kaldı. Yüzde 10 ve üzerindeki oranda Amerika Birleşik Devletleri menşeli ürünlerin, İran’a ihracatı için özel izin alınması gerekiyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde tahmin edilenin çok üzerinde uzun süren hükümet eylemi yani government shutdown uçağın mahsur kalma sürecini iyice uzatıp çıkmaza soktu. Nihayet geçtiğimiz hafta sorun giderildi ve Norveç’in 737’si önce yeni takılan motorla test uçuşu yapmak için Doha’ya kısa bir uçuş yaptı. Motor denendikten sonra da Doha’dan kalkışını gerçekleştirip Stockholm Arlanda Havaalanına indi. Uçağın 2 aydan uzun süre yerde kalmasının havayoluna milyon dolarlık bir faturası olduğu düşünülüyor.

BOEING İNSANSIZ SAVAŞ UÇAĞI ÜRETTİ

Boeing, 40 Milyon dolar yatırımla Avustralya’da geliştirilen insansız savaş uçağının prototipini ilk kez görücüye çıkardı. 11,6 metre uzunluğunda ve 3,704 km menzile sahip olan çok amaçlı drone savaş jetleri, gökyüzünde insanlı savaş jetleriyle birlikte ortak görev yapabilecek şekilde tasarlandı.

Proje, Avustralya’nın İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana yurt içinde geliştirilen ilk savaş uçağı ve Boeing’in ABD dışında insansız sistemlere yaptığı en büyük yatırım olarak öne çıkıyor.

Savaş uçağı gibi performans göstermesinin yanı sıra elektronik savaş, istihbarat, gözetleme ve keşif görevleri de yürütmesi planlanan savaş dronunun ilk uçuşunu 2020’de gerçekleştirmesi ve birkaç yıl içinde de ihracatının başlaması planlanıyor.

Projenin Avustralya’da olma sebebi uçuş testleri için ülkenin nispeten düşük trafikli geniş bir hava sahasına sahip olması. Satışlara bağlı olarak diğer ülkelerde üretim hatlarının kurulabileceği düşünülüyor. Dünyanın en büyük askeri bütçesine sahip olan ABD, uçağın doğal müşteriler arasında. ABD Hava Kuvvetleri, Loyal wingman olarak adlandırılan drone savaş uçağının F-35A uçaklarıyla ortak görev yapmasını hedefliyor.

adbanner