Havacılık Bülteni-94

LUFTHANSA İFLAS EDECEK Mİ?

Almanların milli havayolu Lufthansa, pandemi sürecinde her saat 1 Milyon Euro zarar ediyor. Neredeyse tüm uçakları yere indirilmiş ve operasyon yapamayan, dolayısıyla para kazanamayan bir şirketin bu zararı tolere etme şansı yok. Kaçınılmaz olan devlet yardımı da yaklaşık 1 ay önce resmi olarak talep edildi.

Hafta içinde şirketin CEO’su Carsten Spohr ile Almanya Başbakanı Angela Merkel, 9 Milyar Euro’luk kurtarma paketi hakkında görüştü. Görüşmenin ardından Lufthansa’nın iflas açıklayacağına dair haberler yayılmaya başladı.

Lufthansa’nın iflas kararının mantıklı bir yanı olduğu düşünülüyor. Şirketin CEO’su Spohr’un, iflas seçeneğini hala gündemde tutarak birden fazla olumlu gelişmenin zeminini hazırladığı düşünülüyor. Şirketinin kontrolünü devlete vermek istemeyen Spohr, havayolunun yönetimsel kararlarına devletin müdahil olmasıyla, şirketin pazarda rekabet edebilir yapısını bürokrasinin engelleyebileceğini düşünüyor.

Havacılık, tarih boyunca siyasetle iç içe bir yapıya sahip olsa da, hükümetlerin havayollarının ticari operasyonlarına katılımı ve bayrak taşıyıcı havayollarının sayısı giderek azalıyor. Devletlerin, milli havayollarının yönetiminde aktif bir rol oynadıkları durumlarda, sonuç hep verimsizlikler ve yanlış kararlar doğuruyor.

Bu durumun farkında olan Spohr, bu tür müdahalelerden kaçınmaya çalışarak; şirket ile devletin mesafesini korumanın planlarını yapıyor.65 günde 65 yıl geriye gittik şeklinde korkunç bir açıklama yapan, çok başarılı bir iş adamı olan Spohr, öte yandan iflas kararını şirketin bir koruyucu kalkanı olarak kullanmak istiyor. İflas kararı, çok radikal bir adım gibi görünse de, Lufthansa’ya daha sağlıklı bir gelecek sağlamak için ihtiyaç duyduğu nefesi sağlayabileceği düşünülüyor.

İflas kararıyla şirketin yeninden yapılandırması sağlanırken; hukuksal olarak şirketin alacaklılarına karşı bazı garantiler elde edilmiş olacak.Kısa süre önce Alman havayolu Condor, ana şirketi Thomas Cook’un iflasıyla bu tür bir süreç yaşadı.

Alman hükümeti 9 Milyar Euro verip şirketi kurtarmak isterken, kurtarma paketi şirketin geleceğini olumsuz etkileyebilecek detaylarla doldurulursa; iflas çok daha mantıklı bir seçenek haline gelebileceğine inanılıyor. Alman gazetelerinde hükümetin, Lufthansa’nın yüzde 25 hissesini satın alacağına yönelik haberler birbiri ardına yayınlanırken; Spohr’un destek paketinin hisse alımı yoluyla değil; kredi kolaylığı sağlanmasıyla gerçekleşmesi konusunda kararlı. Lufthansa Grubu’nun bünyesinde İsviçre’nin milli havayolu Swiss ve Avusturya’nın milli havayolu Austrian’ın da bulunması işleri iyice çözümsüz hale getiriyor. Dünyadaki diğer büyük havayolu şirketleri için de yol haritası olabileceği düşünülen bu sürecin nasıl tamamlanacağı herkes için merak konusu. Hep beraber neler olacağını göreceğiz.

BOEING PERSONELİNİN YÜZDE 10’UN İŞSİZ KALACAK!

Amerikalı imalatçı Boeing’in CEO’su Dave Calhoun, çalışanlara yazdığı bir mektupta, pandemi nedeniyle havacılığın neredeyse durduğunu ve kendilerinin de mevcut krizin etkilerini derinden hissettiklerini açıkladı. Şirketin geleceğini sağlamak almak için, üretim operasyonlarının, talep durumları gözetilerek önemli ölçüde azalacağını ve bazı sert tedbirler alınacağını duyurdu.

Sektörde yaşanan benzeri görülmemiş durağanlığın, hava yolculuğuna olan talepteki keskin düşüşü yaratmasıyla yeni uçak siparişleri almak neredeyse imkansız hale geldi diyen Calhoun, sektörün toparlanmasının yıllar alacağını ve Boeing’in bu yeni gerçekler karşısında bazı adımlar atmasının kaçınılmaz olduğunu duyurdu.

Boeing, sorunlu 737 MAX’leri 2020’de yeniden sertifikalandırarak uçabilir hale getirmek ve üretim sayısını 2021’de ayda 31 uçağa ulaşacak şekilde kademeli olarak artırmayı amaçlıyor. Daha sonraki yıllarda bu sayı talebe bağlı olarak artabilir. Hafta içinde 737 MAX’in yeniden gökyüzü ile buluşabileceği tarih bir kez daha ertelenerek en erken Eylül olabileceği açıklandı.

2020 yılında ayda 10 adet üretilen 787 Dreamliner üretimi 2022’de ayda 7’ye düşürülecek ve pazar ihtiyaçlarına göre yeniden değişebilir.

777 ve yeni versiyonu 777X programında ise üretim hızı 2021’de ayda 3’e düşürülecek ve “777X üretiminde adımlar temkinli atılacak. 767 ve 747’nin üretim sayılarında bir değişiklik yapılmayacak.

Calhoun’un mektubunda, üretimdeki önemli düşüşlerin, personel sayısının azaltılmasını kaçınılmaz kıldığı da yer aldı. Boeing, personelin yüzde 10’unun işten çıkarılması için de girişimlere başladı.

777X’İN İKİNCİSİ DE UÇTU!

Havayolu endüstrisini çevreleyen kara bulutlara rağmen Boeing, 777X programına yönelik çalışmalarını sürdürüyor. 777-9’un ikinci test uçağı, Boeing’in Everett’deki tesislerinden havalanarak üç saatlik başarılı bir test uçuşu yaptı.

Uçuş performansı ve uçağın karakteristik özelliklerinin gözlendiği test uçuşunda, kabininde çok sayıda ekipman, sensör ve izleme cihazı bulunan uçağın test koşullarına verdiği yanıt, gerçek zamanlı olarak izlenip değerlendirildi.

İlk test uçuşunu 25 Ocak’ta yapan, o günden bu yana yaklaşık 100 saatlik uçuşu yapan, dünyanın en büyük ticari uçak motoru GE9X’ten güç alan 777X için 2021’de sertifikasyon sürecinin tamamlanması ve aynı yıl teslimatların başlaması planlanıyor.

Şimdiye kadar 309 sipariş alan 777X’in lansman müşterilerinin, Emirates ve olması bekleniyor.

Ancak pandemi, havayolu şirketlerini siparişlerini gözden geçirmeye zorluyor. Lufthansa’nın Boeing ile 777-9’larının bazılarını 777 kargo versiyonuna dönüştürmek için görüştüğü biliniyor. Cathay Pacific’in de 777X siparişlerini 787’ye dönüştürdüğü konuşuluyor.

BOEING-EMBRAER ORTAKLIĞI BAŞLAMADAN BİTTİ!

Öte yandan Boeing, Brezilyalı imalatçı Embraer ile kurulması düşünülen ortak girişim görüşmelerinin sona erdiğini açıkladı. Boeing 2018’de Embraer’in ticari jet kısmını satın almak için harekete geçmişti. Boeing’in bu anlaşmadaki amacı, en büyük rakibi Airbus’ın Bombardier’in bölgesel uçağı CSeries’in çoğunluk hissesini alarak uçağı A220 ismiyle yeniden markalandırmasıyla bölgesel uçak pazarındaki tüm pastayı ele geçirmesini engellemekti.

Öte yandan ortaklık kapsamında Embraer’in ticari kısmının Boeing’in kontrole geçmesinin yanı sıra C-390 Millennium askeri uçağı için yeni pazarlar geliştirmek için de ayrı bir ortak girişim kurulacaktı. Boeing, Embraer’in gerekli koşulları yerine getirmemesi nedeniyle fesih haklarını kullandığını açıklarken; Embraer, Boeing’in 4.2 milyar Dolarlık satın alma bedeli ödemesi taahhütlerinden kaçınmak için bir bahane arayıp yanlış iddialar ürettiğini iddia ediyor. Embraer yönetimi, Boeing’in yanlış feshi kararı sonucu kendilerine verilen zararlar için Boeing’e karşı tüm hukuki yollara başvuracaklarını açıkladı.

AIRBUS’TAN KARGO TAŞIMAK İSTEYEN HAVAYOLLARINA KOLAYLIK!

Airbus, pandemi koşullarında havayollarının geniş gövdeli uçaklarını kargo operasyonlarında kullanabilmeleri için yeni çözümler geliştiriyor.

A330 ve A350 Ailesi uçakları için ekonomi sınıfı koltukların çıkarılmasından sonra yük paletlerinin doğrudan kabin zemini koltuk raylarına monte edilmesini sağlayan yeni modifikasyon çözümleri geliştirildi. Yapılacak modifikasyon, koltukların ve uçak içi eğlence sistemlerinin kaldırılmasını, kargo paletlerinin ve ilgili güvenlik ekipmanlarının kurulumunu ve ayrıca yolcu operasyonlarına geri dönmek için orijinal kabin elemanlarının yeniden kurulumunu içeriyor.

Bu gelişme, koltuklara kargo yükleme ile karşılaştırıldığında yükleme ve boşaltma işlemlerinin daha kolay ve daha hızlı gerçekleştirilmesini sağlarken; koltukların aşınma ve yıpranma payını azaltacak. Bu çözüm, herhangi bir yangına karşı ek güvenlik önlemi sunarken uçuş sırasında yüklerin kaymasını önlemek için 9g yük kısıtlama özelliği de bulunduruyor.

A220’NİN MOTOR ARIZASI!

Swiss ve airBaltic tarafından bazı Airbus A220 uçaklarının motorunda yaşanan bir dizi arızanın rapor edilmesinin ardından yapılan çalışmalar sonuçlandı. Yapılan kontroller, düşük basınç kompresörünün birinci kademe rotorunun, dijital motor kontrol yazılımı güncellemesinden sonra akustik rezonansa maruz kaldığını ortaya çıkardı.

Yaşanan sorunun, uçağın, uçuşa elverişlilik durumunu etkilemediği ancak operatörlerin, uçaklara güç veren Pratt & Whitney PW1500G motorlarının düşük basınçlı kompresörün çalışma performansını Pratt ve Whitney ve FAA’in önerdiği yöntemler ile “sürekli” izlemeleri önerildi.

AIRBUS’IN ELEKTRİKLİ UÇAK PROJESİ BİTİRİLDİ!

Avrupalı  imalatçı Airbus ve İngiliz motor üreticisi Rolls-Royce, elektrikli uçak hedefi doğrultusunda yürütmekte oldukları E-Fan X projesini durdurdu.

Havacılık endüstrisini daha düşük CO2 emisyonlu bir geleceğe götürecek teknoloji olarak 2017 yılında lanse edilen E-Fan X projesinde, Airbus ve Rolls-Royce, Siemens ile birlikte elektrik motorlu yolcu uçağı geliştirme çalışmalarına başladı.

Projenin ilk aşamasında, hibrit-elektrik teknolojisinin geliştirilmesi amaçlandı. Deneysel bir elektrik motoru, çeşitli testler için eski bir BAe-146 bölgesel uçağındaki 4 motordan birinin yerine entegre edildi. Tek elektrikli motor test uçuşlarında kendini kanıtlandıktan sonra, amaç uçakta ikinci jet motorunu elektrik motoruyla değiştirmekti.

2021’de uçuşların başlamasının beklendiği projede sürpriz bir son yaşandı. Taraflar proje kapsamında bir test uçağının uçurulmasının kritik bir öneme sahip olmadığına inandıklarını açıkladı. Proje iptal edilmesine karşın Rolls-Royce, geliştirdikleri motorla, yer testlerine devam edeceklerini belirtti.

Airbus tarafından ise mevcut teknolojiler çerçevesinde geliştirilecek bir elektrikli motorun kendilerini hedefledikleri noktaya ulaştıramayacağını, hidrojen bazlı çözümlerin bir alternatif yol olabileceğini bu yüzden de teknolojik sıçrama sağlayacak projelere odaklanmak istediklerini açıkladı.

COMAC PANDEMİ SONRASI İLK ARJ21’İ TESLİM ETTİ

Devlet tarafından işletilen Çinli uçak üreticisi COMAC, ARJ21 bölgesel yolcu uçağının 24’üncüsünü sahibine teslim etti. Bu uçak, Çinli imalatçının, pandemi sonrası üretime yeniden başladıktan sonraki ilk teslimatı oldu.

Çinli leasing şirketi ICBC’nin sahibi olduğu uçak, Chengdu Havayolları tarafından kiralandı. Uçak ayrıca COMAC’ın Şanghay Pudong fabrikasında ürettiği ilk uçak oldu. COMAC bu yıl Mart ayında üretimi arttırmak için Pudong’da ikinci bir ARJ21 üretim hattı açtı. Pudong üretim hattı yılda 30 uçağa kadar uçak üretme kapasitesine sahip. COMAC, ülkede meydana gelen salgın nedeniyle şubat ortasında üretimi durdurdu. İmalatçının üretilip teslim edilmeyi bekleyen yaklaşık 330 ARJ21 siparişi bulunuyor.

KISA HABER TURU

BRITISH AIRWAYS PERSONEL ÇIKARACAK!

British Airways, pandemi nedeniyle hava yolu seyahatleri için talebin aşırı düşüşüne uyum sağlamak için başlattığı yeniden yapılanma programı kapsamında aralarında uçucu ekipten personellerin de yer aldığı 12 bin çalışanın işine son verileceğini duyurdu. Şirkette uçan 4500 pilottan 800’ünün de görevine son verilecekler arasında olduğu düşünülüyor.

SAS HAVAYOLLARI PERSONEL ÇIKARACAK!

Pandemi sonrası azalacak seyahat talebi için hazırlıklarını sürdüren İskandinav havayolu SAS yönetimi de 5.000 tam zamanlı personelin işine son verileceğini açıkladı. Şu an sadece Norveç ve İsveç’te bazı iç hat uçuşları yapan havayolunun, İsveç’te 1.900, Norveç’te 1.300 ve Danimarka’da 1.700 çalışanı için yolun sonu göründü.

WIZZ AIR’DEN UKRAYNA’DA 2’NCİ BASE!

Krizi diğer havayollarının aksine bir fırsat olarak gören, pandemi sürecinde önceden alınmış yatırım kararlarına devam edeceğini ve sipariş edilen uçakların teslimat programlarına harfiyen uyacağını açıklayan Budapeşte merkezli Wizz Air, 1 Temmuz 2020’de Ukrayna’nın Lviv şehrine 1 A320 uçağını tahsis ederek burada yeni bir base açacağını duyurdu. Lviv’den, Billund, Tallinn, Lizbon, Hamburg ve Szczecin’e uçuşlara başlayacak olan havayolunun, Ukrayna’daki diğer base’i olan Kharkiv’den de Tallinn ve Berlin’e uçuşların başlayacağı duyuruldu.

NORWEGIAN 2020’DEN UMUTSUZ!

Norveç’in low cost havayolu Norwegian, önümüzdeki yıla kadar neredeyse tüm uçakların yerde kalacağını duyurdu.

Çalışanlarının yüzde 80’ini ve 147 uçağının 140’ını operasyondan çeken havayolu, hissedarlarını 230 milyon sterlin değerindeki devlet kurtarma paketinin kabul edilmesine ikna etmeye çalışıyor. Filodaki uçuşa devam eden 7 uçak, sübvansiyonlu iç hat uçuşları veya yolcusuz kargo uçuşları yapıyor. Havayolu, düşük talep nedeniyle operasyonların 2021 yazına kadar devam edemeyeceğini, filodaki uçakların yaklaşık yüzde 30’unun küçüleceğini ve ayakta kalmak için tek odak noktasının karlı kısa mesafe rotaları olabileceğini duyurdu.

KLM-AIR FRANCE ORTAKLIĞI ÇATIRDIYOR!

Hollanda’nin milli havayolu KLM yönetimi, devam eden küresel kriz nedeniyle Fransız ortak Air France’dan ayrılmayı düşünüyor. Ortaklığın devam etmesinin Air France’ın harcamalarında yaratacağı azalmaya bağlı olduğu açıklandı.

Hollandalılar, Fransız hükümetinin, Air France’ye 7 milyar Euro devlet kredisi vermesiyle, hükümetin şirket içindeki konumunu güçlendirmesinden rahatsız. Air France-KLM’de ilişkisi son yıllarda kötüleşti. Geçen yıl KLM CEO’su Pieter Elbers’ın yeniden atanması sürecinde bu kriz zirveye ulaştı. Hollandalılar, iki şirket arasındaki ortaklığın bir tür operasyonel koordinasyon ile sınırlı olmasından yana.

Her iki havayolu da filosunun neredeyse tamamını yere indirdi ve maliyetler artmaya devam ediyor. KLM yönetimi, 2021’in sonuna kadar hava trafiğinin normale döneceği öngörüsü ile 2-4 milyar € arasında devlet garantili bir kredinin yeterli olacağını düşünüyor.

Hollanda ve Fransız hükümetlerinin her biri Air France-KLM Grubu’nun % 14’üne sahip. Uzmanlar, hava yolu ile seyahat talebinin 2021 sonuna kadar, pandemi öncesi seviyelere dönmemesi durumunda, alınacak yardımların her iki havayolunun da millileştirilmesine neden olabileceğini söylüyor.

DELTA’DAN TÜM FİLOYA ERKEN EMEKLİLİK HAMLESİ!

ABD’li Delta, filosunda kalan ve ortalama yaşı 29 olan 32 adet McDonnell Douglas MD-88’i planlanandan altı ay önce, Temmuz 2020’nin sonunda emekliye ayrılacağını duyurdu. Bu erken emeklilik kararının, şirket giderlerinde 22 milyon dolarlık kaybın önüne geçmesi bekleniyor.

Havayolunun yöneticileri, filodaki diğer uçak türlerinin emeklilik planlarının erkene çekilmesi üzerinde çalışıyor. Filoda şu an ortalama yaşı 22,6 olan on dört adet MD-90, ortalama yaşı 24 olan 56 adet Boeing 767-300ER, ortalama yaşı 19,4 olan 21 adet Boeing 767-400ER,  ortalama yaşı 23,5 olan 111 adet Boeing 757-200 ve ortalama yaşı 17.3 olan 16 adet Boeing 757-300 bulunuyor. Bu uçakların tümü Delta’nın kendisine ait.

TURKISH CARGO İLKİ BAŞARDI!

THY’nin kargo iştiraki Turkish Cargo, IATA’nın Bağımsız Denetçilerin Mükemmeliyet Merkezi CEIV tarafından verilen, ilaç/sağlık ürünü, canlı hayvan ve bozulabilir ürün taşımacılığını gerçekleştirebilmek için gerekli sertifikaların üçüne birden sahip olan ilk hava kargo şirketi oldu.

Global hava kargo operasyonlarının yüksek standartta yapılabilmesi için, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği IATA tarafından oluşturulan; eğitim, değerlendirme ve validasyon süreci sonunda sertifikasyon yeterliliğini sağlayan Turkish Cargo’nun aldığı sertifikaların geçerlilik süresi 3 yıl.

AIR ASTANA FİLO DÖNÜŞÜMÜNÜ ASKIYA ALDI!

Kazak havayolu Air Astana, Coronavirus nedeniyle filo yenileme planlarını askıya aldı. Havayolu filodaki eski Boeing 757, 767 ve Embraer uçaklarının yerini alması düşünülen, 8 adet A321neo, 5 adet A321LR ve 3 adet Boeing 787-8  sipariş etmişti.

22 Mart’tan bu yana, tahliye uçuşları hariç operasyon yapamayan Air Astana filosuna yeni uçakların ne zaman katılacağı bilinmiyor. Kriz nedeniyle bir dizi önlemi hayata geçiren havayolu, teslimat erteleme ile mevcut anlaşmaları gözden geçirme planları üzerinde çalışıyor. Halihazırda teslimat için hazır olan iki yeni Airbus 320’nin kabulünün de ertelendiği duyuruldu.

DE HAVILLAND DASH 8’İN ÖMRÜ AZALIYOR!

De Havilland üretimi Dash 8 uçakları hızla gökyüzüne veda ediyor. Bu uçağın en büyük 8’inci operatörü olan Avusturya Havayolları, filosunda kalan 14 uçağı emekli edeceğini duyurdu.

Air Cote d’Ivoire, Air Tanzania, Aurora (Rusya), CemAir (Güney Afrika), Congo Airways, Icelandair ve Ulendo Airlink (Malawi) de pandemi nedeniyle Dash-8’lerle operasyonlarını sona erdirme kararı aldı.

WestJet ve Air Canada şu anda dünyanın en büyük Dash-8 operatörleri. Kanadalı havayollarını Avustralyalı ve ABD’li operatörler takip ediyor.

RYANAIR 737 MAX TESLİMATLARINI ÖTELEDİ!

Ryanair CEO’su Michael O’Leary, pandemi sonrası havayolu ile seyahat talebindeki düşüş nedeniyle Boeing 737 MAX teslimatlarını 2021 yazına kadar ötelediklerini açıkladı. Avrupa’nın en çok yolcu taşıyan havayolu Ryanair, 210 siparişi ile Boeing’in 737 MAX’ın en büyük müşterilerinden biri durumunda. Piyasalar normale dönene kadar uçakları istemediklerini açıklayan O’Learry, haziran sonu ve temmuz başında normal seviyenin yüzde 40’ına; Eylül ayına kadar yüzde 60’ına ulaşmasını beklediklerini duyurdu. Rekabetçi fiyatların, insanları kaçırdıkları yaz tatillerini telafi etmeye teşvik edip, kış tarifesinde seyahat talebini daha normal seviyelere çekebileceğine inandığını açıkladı.

adbanner