Dünyanın en eski havayollarının hangisi olduğunu biliyor musunuz?
Wright Kardeşlerin 1903’te Kitty Hawk sahillerindeki ilk uçuşunun üzerinden çok geçmeden, 1 Ocak 1914’te sabit kanatlı bir hava aracıyla ilk ticari hava taşımacılığı yapıldı. Pilot Tonny Janus, Benoist XIV isimli iki kişilik uçağında ilk uçak yolcusunu taşıdı. Yolcu Abram Pheil, ABD’nin Florida eyaletindeki St. Petersburg ile Tampa şehirleri arasındaki 23 dakikalık uçuş için 400 Dolar ödedi. Bu, günümüzde 5000 Dolar’ın üzerinde bir rakama karşılık geliyor.
Ardından dünya genelinde havayolu şirketleri kurulmaya başlandı. Deutsche Luftschiffahrts Aktiengesellschaft yani DELAG, 16 Kasım 1909’da kurulan dünyanın ilk ticari havayolu şirketi. Şirketi farklı kılan, uçak yerine zeplinle taşımacılık yapıyor olması. DELAG, 1935’te uçuşlarına son verdi. Yani, dünyanın ilk havayolu şirketi bugün operasyonlarına devam etmiyor.
En eski havayollarını saptamak, göründüğünden biraz daha zor. Örneğin, 1926’da Almanya’da Lufthansa isimli bir havayolu kuruldu, ancak 1951’de feshedildi. 2 yıl sonra aynı isim, logo ve boyamayla yeniden piyasaya çıktı.
Amerikalı Delta Havayolları, 1924’te Huff Daland Dusters ismiyle kurulurken; 1928’de ismi değiştirildi. Listede Lufthansa yokken aynı havayolu olduğu için Delta var. Bugün hala uçmanızın mümkün olduğu ve kurulduğu günden bu yana orijinalliğini koruyabilen en eski havayollarına yakından bakalım.
14.Cubana
Kuruluş Tarihi: 8 Ekim 1929
Ülke: Küba
Tescili: CU
Küba’nın ulusal taşıyıcısı bir charter taşıyıcı ve uçuş okulu olarak hizmete başladı. 1930’da ada etrafında tarifeli seferler yaptı. 1945’te Miami uçuşları başladı. İlk Transatlantik seferini 1948’de Madrid’e başlattı ve Bermuda, Azorlar ve Lizbon’da durarak bu seferleri gerçekleştirdi. Şirket 1959 Küba Devrimi’nin ardından Küba hükümeti tarafından devralındı ve çeşitli düzenlemelere maruz kaldı.
İlgili Haber | Küba’da Yolcu Uçağı Düştü
13.LATAM
Kuruluş Tarihi: 5 Mart 1929
Ülke: Şili
Tescili: LA
LATAM, 2012 yılında LAN ve TAM havayollarının birleşmesi sonucu ortaya çıkan bir marka. Şirketi oluşturan iki parçadan biri olan LAN Havayolları, Şili’de Comodoro Arturo Merino Benítez tarafından Línea Aérea Nacional ismiyle 1929 yılında kuruldu. Bugün, Güney Amerika’da faaliyet gösteren büyük bir havayolu şirketi olan LATAM, Oneworld ittifakının bir üyesi ve yaklaşık 70 destinasyona uçan 120’den fazla uçağı olan bir filoya sahip.
12.Hawaiian Airlines
Kuruluş Tarihi: 30 Ocak 1929
Ülke: ABD
Tescili: HA
1929 yılının Ekim ayında Inter-Island Airways ismiyle operasyonlarına başladı. Oahu’ya turlar düzenlemesinin üzerinden bir ay geçtikten sonra Honolulu’dan Hilo’ya Molokai ve Maui üzerinden tarifeli seferlere başladı. Havayolu, 1930’un sonunda 10.000’den fazla yolcu taşıdı ve adını 1941’de Hawaiian Airlines olarak değiştirdi.
1960 yılında Hawaii’den Los Angeles’a ticari yolcu taşımacılığına başlayan havayolu, 1979’da tamamı kadın uçuş ekibiyle sefer gerçekleştiren ilk ABD’li havayolu oldu. Havayolu, bugün, filosundaki 50’den fazla uçağıyla yaklaşık 30 destinasyona uçuyor.
11.LOT Airlines
Kuruluş Tarihi: 1 Ocak 1929
Ülke: Polonya
Tescili: LO
LOT, Aerolot ve Aero isimli iki havayolunun birleşmesinin ürünü olarak faaliyetlerine başladı. Yeni havayolunun ilk iki rotası, Varşova’dan Katowice ve Bydgoszcz olarak belirlenirken 1929’da lansmanı yapılan ilk uluslararası uçuş ise Viyana’ya gerçekleştirildi. 1931’de bugünlü leylek logosuna geçiş yapan şirket, İkinci Dünya Savaşı sırasında operasyonları durdurdu,1946’da yeniden hizmete başladı. Havayolu 2003 yılında Star Alliance üyesi oldu.
10.Iberia
Kuruluş Tarihi: 28 Haziran 1927
Ülke: İspanya
Tescili: IB
Iberia, 2011’den bu yana British Airways ve Aer Lingus ile birlikte I.A.G adında bir şirketin parçası olsa da 91 yıllık bir geçmişe sahip. Şirket ilk uçuşunu İspanya Kralı 13. Alfonso’nun da katıldığı bir törenle 14 Aralık 1927’de Madrid’den Barselona’ya yaptı. Havayolu şuanda filosundaki yaklaşık 80 uçak ile 100 civarında destinasyona uçuyor.
9.Air Serbia
Kuruluş Tarihi: 17 Haziran 1927
Ülke: Sırbistan
Tescili: JU
Sırbistan’ın milli havayolu, kuruluşundan bu yana pek çok isim değişikliği yaşadı. Kurulduğunda Aeroput olarak adlandırılan havayolunun adı, 1947’de Jugoslovenski Aerotransport’un kısaltması olan JAT olarak değiştirildi. 2003 yılında havayolunun ismi Jat Airways oldu. 2013 yılında Birleşik Arap Emirlikleri’nin iki önemli taşıyıcısından biri olan Etihad’ın yaptığı yatırımla el değiştiren havayolunun adı Air Serbia olarak değişti. Şu anda 21 uçaklık bir filoya sahip olan havayolu 40’tan fazla noktaya uçuyor.
8.Tajik Air
Kuruluş Tarihi: 3 Eylül 1924
Ülke: Tacikistan
Tescili: 7J
Başlangıçta Rusların milli havayolu Aeroflot’un bir parçası olarak kurulan havayolu 1991’de ülkesiyle birlikte bağımsız hale geldi. Çoğu Batı rotası üzerinde uçaklarına rastlamak mümkün değil. Havayolu 14 uçaklık filosuyla aralarında Çin, Hindistan, İran, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya’daki bazı şehirler olmak üzere 19 destinasyona uçuyor.
7.Delta Air Lines
Kuruluş Tarihi: 30 Mayıs 1924
Ülke: ABD
Tescili: DL
Delta Havayolları, Georgia eyaletine bağlı Macon şehrinde Huff Daland Dusters ismiyle zirai ilaçlama faaliyetleri yapmak amacıyla kuruldu. 1925’te 18 uçaklık filoya ulaşarak dünyanın en büyük havayolu ünvanını eline geçiren şirket Lousiana eyaletinde Monroe şehrine taşındı. 1928’de adını Delta Air Service olarak değiştiren havayolu 1929’da yolcu taşımacılığına başladı. Delta, 1966’ya kadar zirai ilaçlama faaliyetini de sürdürdü. Daha sonraki yıllarda Delta adı hep havayolu birleşmeleri ile anıldı. Sırasıyla Chicago ve Southern Air Lines, Northeast Airlines, Western Airlines ve son olarak da 2008’de Northwest ile birleşti. 2000 yılından bu yana SkyTeam ittifakının üyesi olan Delta şuanda 800’den fazla uçağıyla dünyanın en büyük ikinci havayolu durumunda. Havayolunun uçuş ağında 300’ün üzerinde destinasyon bulunuyor.
6.Finnair
Kuruluş Tarihi: 1 Kasım 1923
Ülke: Finlandiya
Tescili: AY
1923’te Aero adıyla kurulan şirketin ilk uçağı bir Alman Junkers F13 deniz uçağıydı. 1924’te havayolu uçmaya başladığında, Finlandiya’da hiçbir ticari hava limanı olmadığından, suda, karada ve buzda operasyon yapmasına izin veriliyordu. Havayolunun deniz uçağıyla son uçuşu Aralık 1936’da gerçekleştirildi. Ardından tüm uçuşlar kara parçasından iniş kalkış şekline döndü. Finnair, II. Dünya Savaşı’ndan sonra SSCB’ye düzenli uçuşlar gerçekleştiren ilk batılı havayolu olmasının yanında 1988’de Batı Avrupa’dan Çin’e uçuş başlatan ilk havayolu oldu. Adı 1968’de resmi olarak Finnair olan havayolu, 1997’de Oneworld ittifakına katıldı. Finnair bugün 60’tan fazla uçağıyla 130’un üzerinde destinasyona uçuyor.
5.Czech Airlines
Kuruluş Tarihi: 6 Ekim 1923
Ülke: Çekya
Tescili: OK
1920’lerin başında Çekoslovak Devlet Havayolları veya CSA ismiyle kurulan havayolu, ilk uçuşunu 29 Ekim 1923’te Prag’dan Bratislava’ya yaptı. Mart 1939 ile Eylül 1945 arasında İkinci Dünya Savaşı nedeniyle operasyonlarını durduran havayolu Mayıs 1995’te şuanki adını aldı. Çek Havayolları 2001 yılında SkyTeam üyesi oldu.
4.Aeroflot
Kuruluş Tarihi: 17 Mart 1923
Ülke: Rusya
Tescili: SU
Başlangıçta Dobrolyot olarak kurulan havayolu, 1932 yılında Aeroflot adını aldı. Aeroflot, Sovyet döneminde, SSCB’nin bayrak taşıyıcısı oldu ve dünyanın en büyük havayollarından biri haline geldi. Halen, yarı-özelleşmiş olmasına rağmen, şirketin büyük çoğunluğu Rusya hükümetinin. 2006 yılında SkyTeam ittifakına katılan havayolu, şu anda 200’den fazla uçağı ile 120’den fazla noktaya uçuyor.
3.Qantas
Kuruluş Tarihi: 16 Kasım 1920
Ülke: Avustralya
Tescili: QF
Hiç Qantas kelimesinin nereden geldiğini merak ettiniz mi? Havayolunun ismi aslında bir kısaltmanın ürünü. Queensland ve Northern Territory Aerial Services…. Havayolunun ünlü kanguru logosu 1944’te kullanulmaya başladı. Qantas, 1979’da Boeing 747 uçaklarında dünyanın ilk business sınıf kavramını hayata geçirdi. Havayolunun en son kilometre taşı ise Avustralya ile Avrupa arasında ilk non-stop tarifeli seferlere başlaması oldu. Boeing 787-9 Dreamliner uçakları ile Perth ile Londra arası 17 saate indirildi.
İlgili Haber | 12 Gün Süren Uçuş 17 Saate Nasıl İndirildi?
2.Avianca
Kuruluş Tarihi: 5 Aralık 1919
Ülke: Kolombiya
Tescili: AV
Dünyanın en eski ikinci havayolunun Kolombiyalı Avianca olması biraz ilginç. SCADTA veya Sociedad Colombo Alemana de Transporte Aéreo adıyla kurulan havayolu, ilk uçuşunu Eylül 1920’de Barranquilla’dan Puerto Berrio’ya yaptı. 1940’ta, SACO (Servicio Aéreo Colombiano) şirketi ile birleşmesinin ardından havayolunun adı Aerovías Nacionales de Colombia’nın kısaltması olan Avianca olarak değişti. Alman finansörleri II. Dünya Savaşı sırasında bu birleşmeyi bitirmek konusunda ısrarcı oldu. Avianca şu anda birkaç Latin Amerika ülkesinde yan kuruluşlar içeriyor ve 2009 yılında, 1931’de kurulan Salvadorlu taşıyıcı TACA ile birleşti. 2012’de Star Alliance üyesi oldu.
1.KLM
Kuruluş Tarihi: 7 Ekim 1919
Ülke: Hollanda
Tescili: KL
Felemenkçe Koninklijke Luchtvaart Maatschappij yani Kraliyet Havayolları’nın baş harflerini temsil eden KLM, aktif hizmete devam eden en eski hava yolu şirketi. İlk uçuşunu, 1920’de Amsterdam Schipol ve Londra arasında Kaptan Jerry Shaw tarafından uçurulan bir De Havilland DH-16 uçağıyla gerçekleştiren havayolunun ilk Transatlantik uçuşu, 1934’te Amsterdam’dan Curaçao’ya yapıldı. Bugün, havayolu 200 uçaktan oluşan filosunda yılda 30 milyondan fazla yolcu taşıyor.
Bayrak taşıyıcımız Türk Hava Yolları ise 20 Mayıs 1933 günü 5 uçaklık mütevazı bir filo ile kuruldu.
