Uçakla seyahat ederken, en son ne zaman, önünüzdeki koltuk cebinde bulunan emniyet kartını elinize alıp incelediniz?
Acil çıkış koltuklarından birinde oturduysanız, bunu yapmış olma ihtimaliniz yüksek. Çünkü acil bir durumda, mürettebata yardıma hazır olabilmeniz için, kabin ekibi sizden bu kartları incelemenizi istemiş ve bunu kabul ettiğinize dair sizden bir teyit almış olmalı. Ancak genel olarak, sıradan bir yolcunun, emniyet kartından ziyade, emniyet demosu ile ilgili videoya dikkat etmesi çok daha olasıdır.
Yolcuların genellikle gözden kaçırdığı, dikkat etmediği; ancak hayat kurtarabilecek detaylara sahip, o şık kartlara biraz daha yakından bakalım…
Kart Yoksa Uçuş Yok!
Yolcu emniyet brifing kartları o kadar önemli ki, Federal Havacılık İdaresi (FAA) ve Avrupa Birliği Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA), tüm uçakların operasyonlarına devam edebilmesi için, tüm koltuklarda bu kartların eksiksiz bulunduğundan emin olmasını zorunlu kılıyor.
Yolcu emniyet brifing kartlarının nasıl tasarlandığı ve havacılıktaki önemi hakkında bilinmesi gereken çok şey var. AeroTime, bu kartlarının oluşturulmasında dünya lideri olan The Interaction Group CEO’su Trisha Ferguson ile görüştü. Merkezi, Washington’da bulunan Interaction Group, 50 yılı aşkın bir süredir yolcu emniyet kartları tasarlıyor ve üretiyor.
Röportajda Ferguson, emniyet kartları oluşturmanın ardındaki psikoloji hakkında ilginç şeyler anlatıyor. Bu yazıyı sonuna kadar okuduktan sonra, artık yolcu bilgilendirme kartlarına bakış açınızın tamamen değişeceğinden emin olabilirsiniz.
Bu Kartlar Gerçekten İşe Yarıyor!
Uçak koltuklarındaki yolcu emniyet brifing kartlarının gerçekten işe yarayıp yaramadığını öğrenmenin tek yolu, uçakta başımıza acil bir durum gelmesinden geçiyor.
1996’daki Etiyopya Havayolları uçağının kaçırılması olayı, emniyet kartlarının, hayatları nasıl kurtardığının tüyler ürpertici bir örneğidir.
Etiyopya Havayolları’nın 961 sefer sayılı uçuşunu gerçekleştiren uçak, üç korsan tarafından kaçırıldıktan sonra, yakıtın bitmesi nedeniyle, Komor Adaları açıklarında suya iniş yapmak zorunda kaldı. Korsanlar, sığınma talebinde bulunabilmek için, pilotlardan uçağı, yaklaşık 9.000 kilometre uzaklıktaki Avustralya’ya uçurmalarını talep etmişlerdi.
Boeing 767-200ER ile icra edilen uçuş, Addis Ababa–Nairobi–Brazzaville–Lagos–Abidjan rotasında gerçekleştirilecekti. Uçakta bulunan 175 yolcu ve mürettebattan 125’i, uçağın Hint Okyanusu’na düşmesi sonucu hayatını kaybetti.
Hayatta kalan 50 kişinin çoğu, The Interaction Group’un Etiyopya Havayolları için hazırladığı yolcu emniyet kartlarının, hayatlarını kurtarmada önemli bir faktör olduğunu belirtti. Kartı okuyanlar, can yeleklerini sadece uçağın dışındayken şişirmeleri gerektiği bilgisini hatırladı.
Yolcuların çoğu, can yeleklerini zamanından önce şişirdikleri için, tavana doğru yüzdü ve orada sıkışarak hayatını kaybetti.
Ferguson, emniyet kartlarının psikolojisi ve tasarımıyla ilgili olarak, 2021’de verdiği bir röportajda ilginç bir anektod paylaştı. İnsanların kendisine ne iş yaptığını sorduktan sonra, çok büyük bir çoğunluğunun “o kartların hepsi aynı” tepkisini verdiğini anlatan Ferguson, bunun bir yanılgı olduğunu söylüyor. Kartların hepsinin aynı olmadığı gibi, onları tasarlarken göz önünde bulundurulması gereken birkaç önemli faktör olduğunu da ekliyor.
Emniyet Kartı Tasarımları Bölgeye Göre Değişir!
Tüm yolcu emniyet kartları, uçağın sertifikalandırıldığı ülkeye göre düzenlenir. Bu nedenle her bölgenin kendi gereksinimleri ve düzenlemeleri vardır.
Ferguson, bazı bölgelerde, görme engelliler için ayrı emniyet kartları hazırladıklarını, bazı yerlerde bunun sadece fikir olarak konuşulduğunu; bazı bölgelerde ise bundan hiç bahsedilmediğini söylüyor.
Acil çıkış bilgileri ile ilgili durum da değişkenlik gösteriyor. Ferguson, FAA’nin, acil çıkış koltuklarındaki kartlarda listelenen ekstra prosedürlerin, tüm kartlarda yer almasını şart koşarken; diğer otoritelerin ise yalnızca acil çıkış koltukların yerleştirilen kartlara bu bilgilerin dahil edilmesini istediğini aktarıyor.
Ferguson, emniyet kartları ile ilgili ilginç bir bilgi daha veriyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde, emniyet kartlarına, uçağın son montajının yapıldığı yeri belirten bir ifade eklenmesi gerekiyor.
“Örneğin, Airbus uçağındaysanız, ‘Uçağın son montajı Fransa’da (veya Almanya’da veya Amerika Birleşik Devletleri’nde tamamlandı)’ gibi ifadelerin bulunduğu, emniyet kartının birden çok versiyonuna ihtiyacınız olabilir” diyor.
Kartlar Tasarım, Eğitim ve Test Gerektiriyor!
Ferguson, AeroTime’a verdiği röportajda “hem kendisinin hem de şirketin tüm çalışanlarının, kapsamlı bir mürettebat eğitiminden geçtiğini” söyledi. Kartta gösterilecek yeni bir ekipman varsa, kartın konsept aşamasından tamamlanıncaya kadarki süreçte, görsellerin (veya bizzat somut ürünün) tanınması gerektiğini anlattı.
İlk tasarım tamamlandıktan sonra, resimlerin ve talimatların, insanların en az %90’ı tarafından anlaşıldığından emin olmak için, emniyet kartları, bir üçüncü parti şirket aracılığıyla, çeşitli kavrama testlerine tabi tutuluyor. Katılımcı grubun %90’dan daha azı, talimatları tam olarak anlamıyorsa, tasarlanan kart havayoluna teslim edilmiyor.
Emniyet kartı içeriğini ve standartlarını tanımlayan belge olan SAE ARP1384, orijinal olarak The Interaction Group tarafından yayımlandı.
Renk Psikolojiyi Etkiliyor!
Yolcu emniyet kartlarının tasarım sürecinde psikolojinin büyük rol oynadığını söyleyen Ferguson, “Olaylar veya kazalar sırasında ilk tepkilerimizden biri, geldiğimiz yoldan dönmektir” diyor. Kartların tasarımında çok özel mesajları ve talimatları iletmek için renk kullanılmasının nedeni de tam olarak bu.
Ferguson: “Bir havayolu, markaya uygun renkler talep edebilir. Ancak bu, resimlerin anlaşılırlığını da azaltabilir. Bilgi ve tecrübelerimize dayanarak, bunun anlaşılırlığı nerede ve nasıl etkileyeceği konusunda iletişim kurarız. Neredeyse her zaman, hem marka bilinci oluşturacak hem de içerik için işe yarayacak bir çözüm yolu buluruz” diyor.
Acil durum anlarında insanların eylemlerinde çok önemli bir rol oynayan renklerin hangileri olduğu sorusuna Ferguson, kırmızıya karşı yeşil örneğini veriyor.
“Kırmızı, tehlike, duraklama ve/veya durma gibi şeyleri temsil eder. Yeşil, bilinçaltında hareketi tetikler. Bunlar, iyi yapılmadığı takdirde, insanların kafasını karıştırabilecek ve kişinin yapması gerekenin tam tersini yapmasına neden olabilecek iki renk” şeklinde konuşuyor.
Yaratıcılık Sınırlı Olsa da Mümkün!
İşiniz, hayatlarını kurtarmaya yardımcı olmak için, yolculara belirli talimatları iletmek olduğu için, yoruma pek yer olamaz. Ancak bu kartların tasarımında, yaratıcılığa veya trendlere hâlâ yer var mı?
Ferguson, yaratıcılığın görüntü stilleri ve renklerinin tasarımında yattığı görüşünde. Özellikle ve yalnızca kendi markaları için, orijinal eserler isteyen havayolları için özel tasarımlar yaptıklarını söylüyor.
“Boyut, yerleşim ve malzeme trendleri sıklıkla değişir. Düz kartlar, katlanmış kartlar, laminatlı veya laminatsız, sürdürülebilir malzemeler vb. özellikler, bölgesel olarak karşılaşabileceğiniz farklılıklar arasında yer alıyor. Bazı bölgeler, kartlarında anlaşılmayı engelleyebilecek ağır metinler isterken, bazıları da hiç metin olmamasını istiyor. Diğer trendler, çoklu renk kullanımı, tek renk ve çift renk ile ilgili” diye ekliyor.
Emniyet Kartlarında Neden Çizim Kullanılıyor?
Yıl 2023. Tasarım teknikleri ve becerileri ilerledi. Peki neden yolcu emniyet kartlarında hala çizim veya illüstrasyon kullanılıyor? Gerçek fotoğraflar kullanılmamasının nedeni ne?
Ferguson bu soruyu “Fotoğraflar iyi anlaşılmıyor ve yapılan testlerin sonuçları çok zayıf. Bir fotoğrafa odaklanmak zor. Çünkü fotoğraflarda çok fazla görsel gürültü bulunuyor. Çizimlerle görüntüyü basitleştirebilir ve böylece tüketiciyi kesin bilgilere odaklayabilirsiniz. Bu, daha yüksek anlaşılırlık anlamına gelir” şeklinde yanıtlıyor.
Bu yazıyı buraya kadar okuduysanız, emniyet kartları tasarlamanın detaylarını ve daha da önemlisi, hayat kurtarmak konusundaki önemini nasıl kanıtlandığını biliyorsunuz demektir. Bir sonraki uçuşunuzda, koltuk cebindeki emniyet kartını elinize alıp detaylı bir şekilde inceleyeceğinizi umuyoruz. Bu kart, sizin için de yaşam ve ölüm arasındaki fark olabilir…
