Dassault Falcon 900EX tipi özel jetin kalkış sırasında pisti terk ettiği olayın ardından başlatılan soruşturma sonucunda, uçağın kontrolünü elinde bulunduran ve mesul kaptan pilot (PIC) olarak kokpitte bulunan kişinin “herhangi bir geçerli pilot lisansına sahip olmadığı” ortaya çıktı.
13 Şubat 2021’de, Hawaii-Keahole’deki Ellison Onizuke Kona Uluslararası Havalimanı’na gitmek üzere, San Diego Montgomery-Gibbs Executive Havalimanı’nın (MYF) 28R pistinden kalkış yapmak isteyen N823RC tescilli Falcon 900EX uçağının kokpit ekibi, pistten çıktı. Kalkış için koşuya başlayan uçak, pist bittiğinde havalanamadı. Pistin kalkış ucunu yaklaşık 315 ft aştı ve iniş takımlarını bir bankete çarptı.
Çarpmanın ardından 230 fit daha kayan uçak çakılların üzerinde durdu. Kanatlarında ve gövdesinde ciddi hasar meydana gelen uçağın yakıt depoları parçalandı. Neyse ki korkulanın aksine yangın çıkmadı. Uçaktaki iki pilot, bir kabin görevlisi ve iki yolcu, bu korkunç olayı yara almadan atlattı.
Pilotun Lisansı İptal Edilmiş!
ABD Ulusal Ulaşım Emniyeti Kurulu (NTSB) kayıtlarına göre, kokpitte PIC olarak bulunan kişinin tüm lisansları, uçuş kayıt defterine sahte log girişleri yapması ve bazı kayıtları tahrif etmesi nedeniyle, kazadan iki yıl önce Federal Havacılık İdaresi (FAA) tarafından iptal edilmişti.
Kazadan iki sene önce tüm lisansları iptal edilen mesul kaptan pilotun, kazanın yaşandığı uçak için hiç bir zaman lisansı olmadığı da ortaya çıktı. Kazadan önce bu uçak modeli için tip eğitimine başlayan pilotun, eğitimi tamamlamadığı açıklandı.
Olayın ardından kaptan pilot, doğrudan uçağın sahibi tarafından istihdam edildiğini ve daha önce aynı kişi için başka bir uçağı daha uçurduğunu söyledi.
Yine doğrudan uçak sahibi tarafından istihdam edilen yardımcı pilotun ise olayın yaşandığı uçakta yaklaşık 16 saatlik uçuş deneyimi olduğu ortaya çıktı. Bu kadar az tecrübenin, uçuşta sorumlu pilot olarak görev yapma yetkisini engellediği açıklandı.
Kazanın Nedeni ile İlgili Muhtemel Senaryo ve Bulgular
Uçağın performans verileri incelendiğinde, kokpit ekibinin 1350 kg toplam ağırlık ile kalkış yapmaya çalıştıkları ortaya çıktı. Bu değer, uçağın maksimum kalkış ağırlığının (MTOW) üzerinde. Uçağın ağırlık merkezinin (CG) en ileri sınıra yakın olarak oluşturulduğu ve yanlış dengeleyici trim ayarı yapıldığı da ortaya çıktı.
Kara kutudan elde edilen veriler, kaptan pilotun, maksimum ağırlıktaki uçak için hesaplanan kalkış hızından 23 knot (saatte 42 km) daha yavaş bir hızla kalkış yapmaya çalıştığını gösterdi. Gerçekleştirilmek istenen kalkış performansı, uçağın mevcut ağırlığı ile yapılacak bir kalkış için, pistin 575 ft daha uzun olmasını gerektiriyor.
NTSB, bu kazanın olası neden(ler)ini şu şekilde belirledi:
- Uçuş ekibinin uçağı, imalatçının belirttiği ağırlık ve denge sınırlamaları dışında ve uygun olmayan bir trim ayarıyla çalıştırması.
- Bu durum, kalkış esnasında uçağın yerden teker kesememesine neden oldu.
- Kazaya katkıda bulunan bir başka detay ise, kaptanın uygun lisansa sahip olmaması ve mürettebatın uçak marka ve modelinde uçuş deneyimi olmaması olarak özetlendi
COVID kısıtlamaları nedeniyle NTSB yetkilileri bu kazayı araştırmaya gitmedi. Veriler, FAA ve uçak üreticisi Dassault Aviation temsilcileri tarafından toplandı.
