DIŞ HAT UÇUŞLARI BAŞLADI!
Ülkemizde, pandemi nedeniyle, 28 Mart’ta dış hat ve 4 Nisan’da iç hat uçuşları tamamen durdurulmuştu. Normalleşme kapsamında, 1 Haziran’da iç hat seferlerinin yeniden başlamasının ardından; hafta içinde dış hat tarifeli yolcu seferleri de kısıtlı şekilde yeniden başladı.
Türk Hava Yolları, ilk dış hat uçuşunu İstanbul Havalimanı’ndan Düsseldorf’a yaptı. THY ilk gün ayrıca, Berlin, Frankfurt, Münih, Londra ve Amsterdam’a da uçtu.
Pegasus Havayolları ise ilk yurt dışı uçuşunu, 13 Haziran‘da Köln’e yapacak. Havayolu 15 Haziran itibarıyla kademeli olarak Almanya, Avusturya, İsviçre, Danimarka, İngiltere, Hollanda, Fransa ve Belçika’da bir çok destinasyona uçmaya hazırlanıyor.
SunExpress ise 10 Haziran‘da kademeli olarak dış hat uçuşlarına başladı. Merkezi Antalya ve İzmir dışında Anadolu’nun pek çok şehrinden de Köln, Düsseldorf, Frankfurt, Hamburg, Münih, Stuttgart, Berlin, Hannover, Amsterdam, Brüksel, Paris ve Kopenhag, Zürih, Viyana ve Stockholm’e uçuşlar gerçekleştirilmeye başlandı.
İstanbul Sabiha Gökçen’den ilk yurt dışı uçuşunu ise Anadolujet, Londra’ya yaptı. Anadolu Jet aynı gün Sabiha Gökçen’den ayrıca Amsterdam, Düsseldorf, Frankfurt, Berlin, Stuttgart ve Münih’e de uçtu.
İlk tarifeli uçuşların başlamasının ardından Türk Hava Yolları, diğer dış hat destinasyonlarına uçuşların başlayacağı tarihleri de açıklamaya başladı. Buna göre Haziran ayı içinde Kuzey Amerika’da Chicago, Washington, Los Angeles ve Miami uçuşları başlayacak. Uzak Doğu’da Shangay, Hong Kong ve Seul uçuşlarının Haziran’da başlaması planlanırken; Asya ve Orta Doğu’da Duşanbe, Minsk, Bişkek, Almati ve Doha uçuşlarına start verilecek. Haziran’da Kuzey Avrupa’da Dublin, Londra, Kopenhag ve Stockholm uçuşlarına başlayacak THY’nin Güney Avrupa’da uçmaya başlayacağı destinasyonlar ise Belgrad, Düsseldorf, Frankfurt, Münih, Hamburg, Stuttgart, Berlin, Lyon, Paris, Viyana, Zürih, Basel, Brüksel, Amsterdam, Üsküp ve Saray Bosna olarak açıklandı.
Öte yandan geçtiğimiz haftalarda Türkiye’deki tüm havalimanlarında, yurt dışından gelen tüm yolculara Covid-19 testi yapılacağı ve sonuçların 2 saat içinde çıkacağı duyurulmuştu. Hafta içinde Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, yayımladığı NOTAM’lar ile durumun değiştiğini duyurdu. İlk NOTAM’da her yolcunun muayene edilip semptom gösterenlere test yapılacağı ve testi pozitif çıkanların ülkeye girişi yapılmayacağı duyuruldu. Ancak aradan 24 saat bile geçmeden SHGM tarafından yayımlanan yeni NOTAM’da ise testi pozitif çıkanların deport edilmeyip tedavi edileceği açıklandı. SHGM’nin kısa süre içinde yaptığı bu önemli karar değişikliklerinin arkasında hangi gerekçelerin olduğu ise büyük bir merak konusu.
Ülkemize uçan yabancı havayolları da uçuşların yeniden başlayacağı tarihleri teker teker açıklamaya başladı. Lufthansa, 3 Temmuz’da Frankfurt-İstanbul; 4 Temmuz’da Frankfurt-Antalya; Münih-Antalya ve Münih-Bodrum uçuşlarının başlayacağını açıklarken; Qatar Airways de 13 Haziran’da Doha-İstanbul uçuşlarının başlayacağını duyurdu.
AIRBUS DAHA ÇEVRECİ A320 ÜRETECEK!
Fransız hükümeti, ülkede Havacılık ve Uzay sektörünün desteklenmesine yönelik 15 Milyar Euro’luk destek paketi açıkladı. Bu paketten, ülkenin milli havayolu Air France ve Airbus da yararlanacak. Ancak verilen destek paketi, havacılık ve uzay endüstrisindeki şirketlerin yeni teknoloji ve ürünlere yatırım yapmasını gerektiriyor. Destek paketinin en önemli hedefi ise Airbus’tan A320neo ailesi uçaklarının daha çevreci bir halefinin geliştirmesinin istemesi.
A320’nin halefi olacak yeni uçak, çevresel hassasiyetler göz önünde bulundurularak tasarlanıp üretilecek. Başlangıçta, A320’ye göre yüzde 30 yakıt tasarrufuna sahip olması ve sadece biyoyakıt kullanarak uçabilmesi beklenen uçağın, daha sonra sıfır emisyonlu hidrojen bazlı teknolojilerin öncüsü olması isteniyor. 2026 ile 2028 arasında uçağın bir prototipinin tamamlanması ve 2033-2035 arasında uçağın hizmete alınması hedefleniyor.
Airbus halihazırda piyasadaki en başarılı dar gövde uçağı olan A320neo’nun yerini alacak yeni nesil bir uçak üzerinde çalışıyor. Şirket, yeni uçağı resmi planları arasına da aldı. Airbus CEO’su Faury, “Airbus 2035 yılına kadar ilk“ sıfır emisyonlu ticari uçağı üretecek’’ açıklamasını yaptı.
Fransızların planı, hibrit elektrik veya hidrojen tahriki kullanabilen bölgesel bir uçağı da içeriyor. ATR üretimi turboprop uçakların halefi olması istenen yeni uçağın da 2030’da faaliyete alınması hedefleniyor.
Öte yandan devletin talepleri arasında Airbus’ın H125 helikopteri yerine hibrid bir helikopter, bir iş jeti, yüksek performanslı insansız hava araçları ve daha modern hava trafik sistemleri de yer alıyor. Fransız havacılık ve uzay endüstrisinin en önemli şirketleri arasında, Dassault, Safran, Thales ve Airbus yer alıyor.
Fransızlar, havacılık sektörünü dönüştürmek ve geliştirmek için yatırımlar yaparak, uçak üretim alanında liderler arasında yer almak konusunda oldukça kararlı. Ülkedeki tüm üretim hatları gözden geçirilecek ve geleceğin teknolojileriyle entegrasyon sağlanarak, kendi pazarında daha güçlü bir oyuncu olan ürünler ortaya konulabilmesi için tüm süreçler geliştirilecek.
Fransız hükümetinin destek paketi ve buna bağlı olarak yapılacak yatırımların, ülkede yürütülen çeşitli projelerin ortağı olan Almanya gibi ülkeler tarafından nasıl değerlendirileceği de büyük bir merak konusu.
YOLCU UÇAKLARINA YEDEK KARGO KONTEYNIRI!
Pandemi nedeniyle havayollarının yolcu uçaklarıyla kargo taşımaya yönelmesi ve uçaklarda yedek kargo kapasitesine ihtiyaç arttıkça, endüstride yeni çözümler ortaya çıkmaya devam ediyor. Mart ayında uçak parçaları ve kabin içi çözümler tedarikçisi Colibri Aero ve uçak tasarım ve üretim organizasyonu J&C Aero, Airbus A320 yolcu uçağı kabinleri için kargo koltuk çantaları projesini hayata geçirmişti.
Şimdi, iki şirket Airbus ve Boeing’in geniş gövde yolcu uçağı kabinleri için yedek kargo konteynırları geliştirdiklerini açıkladı. Ortaya çıkan çözüm “yolcu ve kargo operasyonları arasında 24 saat içinde kabin dönüşümü” sağlanabileceği anlamına geliyor.
Yeni yedek kargo konteynırları, Airbus A330, A340 ile Boeing 767, 777 için farklı boyutlarda üretilecek. Her biri kendinden duman dedektörü ile donatılmış olan Kargo Konteynerleri, yolcu kabinlerinin geçici olarak kargo kabinine dönüştürülmesi ve her türlü yükün kolay taşınması için kolaylık sağlamak üzere tasarlandı.
Bir Airbus A330 kabinine 24 saatte 36 adet konteyner yerleştirilebilecek. Her konteynır ortalama 850 kg yük taşıyabilecek. Bu da yolcu kabininde yaklaşık 27 ton kargo taşınabileceği anlamına geliyor.
Yeni yedek kargo konteynerlarının, EASA gereklilikleri uyarınca sertifikalandırılma işleminin ardından, diğer uçak tipleri ve boyutlarda da üretime geçirilmesi bekleniyor.
AIRBUS VE BOEING’İN MAYIS 2020 SİPARİŞ VE TESLİMAT RAKAMLARI!
Avrupalı imalatçı Airbus, Mayıs ayında hiç yeni sipariş almadığını ve müşterilerden hiçbir sipariş iptal talebi gelmediğini açıkladı. Buna göre Mayıs sonu itibariyle Airbus’ın 2020 yılında aldığı brüt sipariş sayısı 365 ve net sipariş sayısı 299 olarak gerçekleşti.
Airbus Mayıs ayında, A220, A320 ve A350 uçak ailelerinden toplam 24 uçağı ise müşterilerine teslim ederek, 2020’deki toplam teslimat sayısını 160’a yükseltti.
Mayıs ayında Air Canada’ya 2 adet A220-300 teslim edilirken; Wizz Air tarihinde ilk kez filosuna A320neo uçağını kattı. Ay boyunca toplam 18 adet A320 Ailesi uçağı müşterilerine teslim edildi.
Mayıs ayında Air France ve Lufthansa’ya birer adet A350-900 teslimatı yapılırken; Etihad ve British Airways filolarına birer adet A350-1000 katıldı.
Amerikalı rakibi Boeing’in Mayıs performansı da elbette iç açısı değildi. Ay boyunca uçak kiralama şirketleri 14 adet 737 MAX siparişini iptal ederken; 4 adet geniş gövde uçaklara sipariş dönüşümü gerçekleştirildi.
Boeing Mayıs ayında toplam 9 adet kargo uçağı siparişi aldı. Bu siparişlerin 6 adedi 767, 2 adedi 777 ve 1’i de 747-8 uçağı için alındı. Boeing’in Mayıs ayındaki teslimat sayısı ise 4’te kaldı. ABD Donanması için bir Boeing 737-800A Poseidon, China Southern’e 2 adet 777 Kargo ve UPS’e bir adet 767-300 Kargo uçağı teslim edildi.
KISA HABER TURU
HAVACILIK TARİHİNİN EN KÖTÜ YILI!
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği IATA, 2020 yılının, finansal olarak havacılık tarihinin en kötü yılı olacağını ve endüstrinin günlük ortalama kaybının 230 milyon Dolar; toplam gelir kaybının ise 84,3 milyar Dolar’ı bulacağını öngördüklerini açıkladı.
Havayolu şirketlerinin 2020 yılında net kar marjının yüzde 20.1 azalacağını ortaya koyan rapora göre, 2021’de ise havayolu şirketlerinin gelirlerinin 15.8 milyar Dolar azalarak 598 milyar Dolar olarak gerçekleşmesinin beklendiği yer aldı.
Hükümetlerin sağladığı finansal destek paketlerinin, havayollarının iflas etmesini engellediği ancak borçlarını da 120 milyar dolardan 550 milyar dolara çıkardığı ve bunun da 2021’de beklenen gelirlerin yaklaşık yüzde 92’sini oluşturduğu açıklandı.
2021’de havayolları arasındaki rekabetin daha da yoğun olacağını öngören IATA, havayollarının yolcuların yeniden seyahat etmesi için güçlü teşvikler yapması gerektiğini vurguladı. Talebin artmasıyla da 2022’de, 2021’e göre azalması beklenen kayıplar ile pandemi döneminde oluşan korkunç borç yükünün altından kalkılabileceği öngörüldü.
EASA SERTİFİKALI İLK TAMAMEN ELEKTRİKLİ UÇAK!
Slovenyalı Pipistrel Aircraft’ın ürettiği “Velis Electro” modeli, Avrupa Sivil Havacılık Emniyet Ajansı (EASA) tip sertifikası alan, tamamen elektrikli ilk uçak olarak kayıtlara geçti.
Tamamen elektrikli uçak kategorisinde dünya çapında bir ilk olan bu sertifika, yaklaşık 3 yıllık sürecin başarıyla tamamlanmasının ardından verildi. Gürültü ve emisyonların azaltıldığı, çevresel olarak sürdürülebilir havacılık sektörüne dair yapılan çalışmalar için önemli bir kilometre taşı olarak kabul ediliyor. 76 beygir gücünde bir elektrik motor ile çalışan, seyir hızı saatte 170 kilometreye ulaşabilen 2 koltuk kapasiteli Velis Electro, pilot eğitimi için tasarlanıp geliştirildi.
KARGOYA DÖNÜŞECEK İLK 777-300ER HAZIR!
Uçak kiralama şirketi GECAS, yolcu uçağından kargo uçağına dönüştürülecek ilk Boeing 777-300ER’ı Israel Aerospace Industries’e teslim etti. Dönüşüm işlemi tamamlandıktan sonra, “The Big Twin” olarak adlandırılan 777-300ER, aynı zamandaa en büyük çift motorlu kargo uçağı ünvanını da ele geçirmiş olacak. GECAS’ın 15’i kesin 15’i opsiyonlu toplam 30 adet 777-300ER dönüşüm siparişi bulunuyor. Dönüşüm sonrası kargo taşımacılığında fark yaratması beklenen 777-300ER, GE90 motorlarından güç alacak ve 747-400 kargo uçağına göre, taşıdığı ton başına yüzde 21 daha az yakıt tüketecek.
ETIHAD A380 İLE UÇMAYA DEVAM EDECEK!
Abu Dhabi merkezli Etihad, filosundaki 10 adet Airbus A380 ile operasyonlara devam edeceğini açıkladı. 25 Mart’tan bu yana park halinde bulunan uçakların emekliye ayrılması fikrinden vazgeçen Etihad yönetimi, superjumbo’nun belirli güzergahlarda kritik rolü olduğunu vurguladı. Etihad, A380’leri Abu Dabi ile Londra, New York, Paris, Seul ve Sydney hatlarında uçuruyor.
3’ÜNCÜ BELUGA XL BOYANDI!
Airbus’ın uçak taşıyan uçağı Beluga’nın yeni nesil versiyonu Beluga XL’in üçüncüsü, hafta içinde boya hangarından çıktı. Toplam 6 adet üretilmesi planlanan Beluga XL’in üçüncüsü olan uçağın üretimi Mayıs ayında tamamlanmıştı. Uçuş testlerine devam eden 3 numaralı Beluga XL’in 2021’in başlarında hizmete girmesi planlanıyor.
LUFTHANSA İLK 747’Yİ PARÇALAYACAK!
Lufthansa pandemi nedeniyle filosundaki Boeing 747-400 uçaklarının erken emekli edilmesi için ilk adımı attı. Filodaki beş adet 747-400’ün en eski olanı, 24 yaşındaki uçak parçalanmak üzere Hollanda’nın Twente Havalimanı’na geldi. Lufthansa filosuna 17 Mayıs 1996’da katılan uçak, Ocak ayının sonunda Pekin’de bakıma girmişti. Bakımı tamamlanan uçak operasyonlara dönmek için şirketin merkezi Frankfurt yerine, son yolculuğunu parçalanmak için Hollanda’ya yaptı.
İSVİÇRE’DE UÇAK BİLETLERİNE ÇEVRE VERGİSİ!
İsviçre Federal Meclisi, ilk kez 2018’de gündeme gelen ve sonradan geri çekilen, uçak biletlerine 30-120 Dolar arasında çevre vergisi konulmasını öneren yasayı 195 üyenin 135’inin oyunu alarak ezici bir çoğunlukla kabul etti.
Hükümet, küresel iklim değişikliğine bağlı olarak ülkedeki sıcaklıkların, komşu ülkelere göre neredeyse iki kat daha hızlı aartması nedeniyle, özellikle bölgesel havayollarına darbe vuracağı düşünülse de bu kararın alınmasının zorunlu olduğunu düşünüyor. İsviçreli bölgesel taşıyıcı Helvetic Airways, yasanın çok ysnlış bir zamanda kabul edildiğini ve rekabet koşullarını ortadan kaldırdığını açıklarken; Federal Meclis, buradan el edilecek gelirlerin en az yarısının emisyon azaltma girişimlerine yönelik kullanılacağını duyurdu. İsviçre’de yakıt ithalatındaki vergide de önemli değişiklikler yapıldı ve mevcut tarife 6 katına çıkarılarak, 2025 yılına kadar litre başına 0,13 ABD dolarına yükseltildi.
PANDEMİDE EN ÇOK YOLCU TAŞIYAN HAVAYOLU!
Siyasi anlaşmazlıklar nedeniyle komşu ülkelerin bazılarının hava sahasını kullanmasını yasakladığı Qatar Airways, pandemi sürecinde de büyümeye devam etti ve yılın ilk çeyreğinde taşınan yolcu sayısı bakımından dünyanın en büyük havayolu oldu.
Yolcu ve kargo pazarındaki payını son üç ayda önemli ölçüde artıran havayolu, bu sürede 30’dan fazla yeni noktaya uçmaya başladı ve 1,8 milyondan fazla insanı 15.000’den fazla tarifeli uçuşta taşıdı. Pandemiden etkilenen bölgelere 200.000 tondan fazla temel gıda ve tıbbi yardım malzemesinin taşınması için hükümetler ve STK’lar ile çalışıldı.
Havayolu ayrıca pandemi döneminde dünyanın dört bir yanında görev yapan sağlık çalışanlarına 100.000 ücretsiz bilet vererek teşekkür etmeyi de ihmal etmedi.
KURALSIZ YOLCU HAVAYOLUNU TAZMİNATTAN KURTARACAK!
Avrupa Adalet Divanı, 2017’de yaşanan bir olayla ilgili olarak, yolculardan birinin Portekizli havayolu TAP’a açtığı davada kararını verdi. Brezilya’dan Portekiz’e yapılan uçuşta, uçaktaki sorunlu bir yolcunun, başka bir yolcuyu ısırması üzerine çıkan olaylar nedeniyle uçak başka bir noktaya acil iniş yapmış ve bu sebeple yaşanan gecikmeler, dava açan yolcunun Portekiz’den Norveç’e yapacağı bağlantılı uçuşu kaçırmasına neden olmuştu. Yolcunun tazminat talebi mahkeme tarafından reddedildi. Mahkeme kurallara aykırı yolcu davranışı nedeniyle yaşanan uçuş iptali veya uzun gecikmeleri ‘olağanüstü durum’ kategorisine alarak, havayollarını tazminat ödeme yükümlülüğünden muaf tutabilecek emsal bir karara imza attı. Avrupa’nın en yüksek mahkemesi, bu tür davranışların prensip olarak havayolunun kontrolü altında olmadığına kanaat getirdi. Ancak mahkeme, yine de TAP’ı tüm imkanlarını seferber etmemesi nedeniyle suçlamayı da ihmal etmedi. Çünkü davalı yolcu, havayolu tarafından ancak bir gün sonra Norveç’e uçurulmuştu!
