2024 yılı, uçak kazalarında hayatını kaybeden insan sayısı bakımından, 2018’den bu yana, en kötü performans gösterilen yıl olarak geride kalıyor. 2023 yılının sadece bir uçak kazasıyla kapatılmasının ardından, 2024 yılının son haftasında Azerbaycan Havayolları ve Jeju Air’in yaşadığı kazalar, 2024 yılının uçak kazaları sabıkasını ciddi şekilde kabarttı.
2024 yılı, havacılık emniyeti açısından oldukça üzücü bir kapanışa sahne oldu. 2023 yılında, 72 kişinin hayatını kaybettiği yalnızca bir ölümlü uçak kazasıyla, hava taşımacılığı tarihinin en emniyetli yılı geride bırakılmıştı. Bu yüzden, 2024 için beklentiler oldukça yüksekti.
2024 yılında ticari yolcu uçaklarıyla gerçekleştirilen uçuşlarda, toplam 302 kişinin hayatını kaybettiği beş farklı kaza yaşandı.
Havacılık endüstrisinde, 2018‘den bu yana en fazla kayıp verilen yıl olarak kayıtlara geçen yıl 2024 oldu. Endonezyalı Lion Air’in Boeing 737 MAX kazasında hayatını kaybeden 189 yolcusu da dahil olmak üzere, 2008 yılında 11 ölümlü kazada, toplam 511 kişi yaşamını yitirmişti.
2024 yılında gerçekleşen kötü performans, uçuş emniyeti konusunda, 2020‘den bu yana gözlemlenen sürekli iyileşmeye de son vermiş oldu.
2024’ün Uçak Kazaları
2024 yılı, 2 Ocak‘ta Japan Airlines’e ait Airbus A350 uçağı ile Japon Sahil Güvenlik Kurumu’na ait DHC-8‘in Tokyo-Haneda Havalimanı‘nda çarpışması ve iki sahil güvenlik görevlisinin de hayatını kaybettiği kaza ile son derece kötü başladı. Çarpışma sonrası küle dönen Airbus A350-900’ün içindeki 379 yolcu, uçaktan sorunsuz şekilde tahliye edilebildi.
Üç gün sonra, 5 Ocak‘ta, Alaska Havayolları‘na ait Boeing 737 MAX-9 uçağının, Portland-Ontario seferi sırasında, acil çıkış kapısı yerine kullanılan kapağı koptu. Korkunç bir felaket kıl payı önlendi. Uçak, herhangi bir kayıp yaşanmadan, sorunsuz şekilde inmeyi başardı. Ancak yürütülen soruşturma, ABD’li imalatçının üretim ve kalite kontrol süreçleriyle ilgili derin şüpheler ortaya çıkardı ve Boeing’i tarihinin en ciddi krizlerinden birine sürükledi.
9 Ağustos‘ta Brezilya’da faaliyet gösteren bölgesel havayolu Voepass Linhas Aereas’a ait bir ATR 72-500, Cascavel -Guarulhos seferi sırasında, Sao Paulo yakınlarında düştü. Uçaktaki 58 yolcu ve 4 mürettebatın tamamı yaşamını yitirdi.
Pilotların kontrolü tekrar ele geçirme fırsatı bulamadan uçağın taş gibi düştüğü anlar, kameralar tarafından saniye saniye kaydedildi. Kazayla ilgili soruşturma devam ediyor. Ancak hazırlanan ön rapora göre uçak, taşıma kabiliyetini tamamen kaybetmesine neden olan ani bir buzlanma vakasının kurbanı oldu.
Eğer yılı bu şekilde kapatabilseydik, 2024 yılının bilançosu, 2023 seviyesinde kalacaktı. Ancak yılın son haftasında bizi korkunç olaylar beklediğinden habersizdik.
25 Aralık’ta Azerbaycan Havayolları ve 29 Aralık’ta Jeju Air’in arka arkaya yaşadığı iki kaza, uçak kazası mağdurlarının sayısını büyük oranda artırdı. 179 kişinin ölümüyle sonuçlanan Jeju Air’in Boeing 737-800 kazası, 2018’de Endonezyalı Lion Air’in yaşadığı 737 MAX kazasından bu yana yaşanan en ölümlü kaza olarak kayıtlara geçti.
25 Aralık‘ta, 62 yolcu ve 5 mürettebatıyla, Rusya’nın Grozni şehrine gitmek üzere Bakü’den havalanan Azerbaycan Havayolları’na ait Embraer ERJ190 tipi yolcu uçağı, Kazakistan’ın Aktau kenti yakınlarında düştü.
Uçağın enkazından gelen ilk görüntüler, dışarıdan bir müdahale ile vurulmuş olabileceğini düşündürdü. Özellikle uçağın kuyruk kısmında görünen içe doğru eğimli delikler, şarapnel izlerini andırıyordu.
Kazadan 24 saat sonra, uçağın Rusya’ya ait Pantsir-S hava savunma sistemi tarafından fırlatılan uçaksavar füzesi nedeniyle düştüğü doğrulandı.
29 Aralık 2024 Pazar sabahı, 175 yolcu ve 6 mürettebat ile Tayland’ın başkenti Bangkok’tan havalanan Güney Koreli Jeju Air’e ait Boeing 737, yaklaşık 3500 km uzakta bulunan Güney Kore’nin Muan şehrine gitmeyi planlıyordu.
4 saat 30 dakikalık uçuş, iniş anına kadar olukça rutin geçti. Uçak, Muan Havalimanı 01 pistine yaklaşırken, pilotlar kuş çarpması gerekçesiyle acil durum bildirdi. İlk iniş denemesinde pas geçme kararı alan pilotlar, iniş takımlarını açmayı başaramadı ve gövde üzerine iniş kararı verildi. Bunun üzerine hava trafik kontrol kulesi, pilotlara pistin ters istikametinden inmelerini söyledi.
Boeing 737-800, piste gövde üzeri iniş yaptı ancak duramadı ve sürüklenmeye devam ederek, pist sonundaki havalimanını sınırlayan duvara çarparak önce ikiye bölündü ardından da bir alev topuna dönüştü. Uçakta bulunan 181 kişiden, kuyruk kısmında bulunan bir erkek ve bir kadın mürettebat üyesi olmak üzere sadece 2 kişi kurtuldu.
Uçaklar En Güvenli Ulaşım Aracı Olmaya Devam Ediyor
2024’te yaklaşık 4,9 milyar yolcunun uçakla seyahat ettiği düşünüldüğünde, uçaklar hala en güvenli ulaşım aracı olmaya devam ediyor. Felaket gibi geçen son haftaya rağmen, 2024’ün 1,2 milyon uçuşta bir kaza oranıyla, son beş yılın ortalamasını yakaladığı görülüyor. Karşılaştırma yapmak isteyenler için, 2016 yılında kaza oranı bir milyon uçuşta 2,15‘ti.
