11 Mayıs 2021 Salı günü, Hindistan’ın düşük maliyetli havayolu SpiceJet’in VT-SGX tescilli Boeing 737-800 uçağı, Hırvatistan’ın başkenti Zagreb’e bir charter uçuş gerçekleştirdi. Delhi’den kalkan uçak, Gürcistan’ın başkenti Tiflis’te yakıt ikmali yaptıktan sonra Zagreb’e uçtu. 12 Mayıs 2021 Çarşamba günü ise Zagreb’den Delhi’ye uçarken hem rüzgarı arkalarına aldılar hem de uçak çok hafif olduğu için yakıt ikmali yapmaları gerekmeden Delhi’ye ulaştılar. Çünkü işin arka planında çok farklı detaylar vardı. Kokpit ve kabin ekibi, geceyi otelde değil uçakta geçirmek zorunda kalmıştı!
Dört pilot ve dört kabin görevlisinden oluşan SpiceJet’in uçucu mürettebatı, Zagreb’te bir otelde konaklamayı umarak uçuşu gerçekleştirdi. Ancak inişin ardından kendilerini kötü bir sürpriz bekliyordu. Uçuş ekibinin, negatif sonuçlu Coronavirus PCR testi ibraz edememeleri nedeniyle Hırvatistan’a girişleri reddedildi. Ekip üyeleri, uçuş öncesi şirketten kimsenin böyle bir zorunluluk olduğunu kendilerine bildirmediğini söyledi.
Hem şirketi hem de mürettebatı zora sokan bir tablo ortaya çıktı. Mürettebat uçağı terk edemezdi. Aynı zamanda, uzun bir uçuştan geldikleri için yasal olarak dinlenmeleri gerekiyordu. Yeniden Delhi’ye dönmek görev sürelerini çok ciddi şekilde aşmalarını gerektiriyordu.
Uçakta dinlenmek için geçirilen zaman ise mürettebatın bir sonraki uçuştan önce dinlenmeleri gereken süre kapsamında değerlendirilebilecek uygun bir dinlenme yeri olarak kabul edilmiyordu. Havayolu, Hindistan Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’ne (DGCA) danıştıktan sonra bir karara vardı.
Mürettebat, zorunlu dinlenme süresini tamamlamak için geceyi uçakta geçirdi. Ertesi gün, uçuş emniyeti nedeniyle yolcusuz bir şekilde Hindistan’a geri dönüldü. Dönüş uçuşu boyunca kokpitte üç pilot yer aldı. Uçuş öncesi, tüm mürettebat üyeleri, bu karardan memnun olduğuna dair bir onay vermek zorunda kaldı.
Zagreb Havalimanı’nda görev yapan yer personelinin, mürettebatın daha iyi dinlenebilmesi için uçağa yatak, yiyecek ve su götürdüğü iddia ediliyor.
Bu hata nasıl yapıldı?
Kuşkusuz, her geçen dakika yeni kararlar alınması nedeniyle, günümüzde seyahat kısıtlamalarını takip etmek zor olabilir. Ancak bir havayolunun, operasyon yapacağı ülkeye ait bilgileri teyit etmiş olması gerekiyor. Dolayısıyla şirket, mürettebat üyeleri için uçuş öncesi test yaptırmak gerekli olmasına rağmen, bu bilgiyi atladı.
Şirket sözcüsü, Hindistan’dan ayrılmadan önce, Hırvat makamlarından mürettebat için PCR testinin gerekli olmadığına dair e-posta onayı alındığını söylüyor. Zagreb’e vardıklarında ise mürettebata, Hindistan’da Covid vakalarındaki ani artış nedeniyle, durumun değiştiği bilgisi veriliyor. Bu da uçucu ekip için büyük bir sürpriz oluyor.
Test gereksinimi ile ilgili mevzuatın gerçekten son dakikada değişip değişmediği veya SpiceJet’in bu utanç verici hata için bir günah keçisi mi bulmaya çalıştığı ise bilinmiyor. Şartlar gerçekten son dakikada değişmiş olsaydı, kuralın yürürlüğe girmesi için belli bir süre verilmesi ya da havaalanına varışta mürettebatın hızlıca test edilmesi gerektiğine yönelik yorumların sayısı bir hayli fazla.
Hindistan Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün, yaşanan olay nedeniyle SpiceJet’i “uyardığı” da gelen bilgiler arasında.