Rus devletine ait havacılık ve uzay şirketi United Aircraft Corporation (UAC), Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli Markab Capital Şirketi’nin yaptığı yatırımın ardından, Sukhoi Superjet 100 programından çekilme kararı aldı.
Şu anda İtalya merkezli bir şirket olan Rus UAC’nin eski bir yan kuruluşu olan SuperJet International’a göre, Markab Capital, Rus şirketin hisselerinin %49’unu satın aldı. Bu gelişme “UAC’nin Superjet 100 projesindeki katılımını sonlandırarak, Superjet Programı’ndan çıkmasını sağlayacak.”
2007 yılında, İtalya’nın Venedik kentinde kurulan SuperJet International, batı pazarlarında Sukhoi Superjet 100’ü pazarlamak, satmak ve bakımını yapmak üzere faaliyetlerine başladı. Başlangıçta, İtalyan şirketin iki hissedarı vardı: Sukhoi (%51) ve İtalya merkezli havacılık şirketi Leonardo (%49). 2016’da Leonardo, hissesini %10’a düşürdü ve hisselerin çoğunluğunu, 2022’de UAC ile birleşen Rus şirketine devretti.
Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesi ve ardından ülkeye uygulanan yaptırımlar neticesinde, İtalya Ekonomi ve Maliye Bakanlığı’na bağlı bir kurum olan Guardia di Finanza (GdF), SuperJet International’ın, UAC’nin sahip olduğu %90 hisseye ilişkin varlıklarını dondurdu. Mayıs 2022’de, GdF’nin dondurduğu varlıkların değeri, beş uçak dahil olmak üzere, yaklaşık 150 milyon Euro’yu buldu.
Bu olaylar üzerine Markab Capital, SuperJet International’ın %49 hissesine sahip olurken, İtalyan hukuk firması Studio Guidotti International ise %41 hisseye sahip olacak. Leonardo ise %10 hissesini elinde tutacak.
Yeni hissedar yapısı ve şirket ile ilgili yapılan reform, SuperJet International’ın dondurduğu varlıklarını çözecek olan İtalyan ve Rus düzenleyicilerin onaylarını bekliyor.
Superjet 100 programı yeniden başlayacak
Programa sermaye katmak isteyen yeni hissedarlarla birlikte artık İtalyan olan şirket, BAE ve Hindistan pazarlarına odaklanarak, Superjet 100 programını yeniden başlatmayı düşünüyor.
İtalyan şirketin İcra Kurulu Başkanı (CEO) Camillo Perfido: “UAC ile endüstriyel ve ticari tüm ilişkilerin kesilmesi, şirketin artık Avrupa Birliği (AB) tarafından uygulanan yaptırımlardan kaynaklanan sınırlamaların yükünü kaldıracak. Bu sebeple, anlaşma şirketimiz için büyük bir öneme sahip” dedi.
Markab Capital toplamda 190 milyon Euro milyon yatırım yapacak ve bunun 110 milyon Euro’su Venedik şirketine gidecek. SuperJet International, “Bu tür bir yatırım, yeni uçak konfigürasyonlarının geliştirilmesini, Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki (BAE) yeni SJI ofisinin inşasını ve ayrıca pazardaki rekabette öne çıkabilmek için uçağın sürekli gelişimini desteklemeyi mümkün kılacaktır.” dedi.
Şirket “stabilizasyon aşamasına” girdiğinde, Venedik ofisinde 400 çalışan olacak. BAE’deki ofiste ise 400 çalışan daha olacak. Şu anda, İtalyan ofisi 110 çalışana ev sahipliği yapıyor. İtalyan Ticaret Odaları Birliği’ne göre, 2022 yılı sonunda şirkette 155 çalışan bulunuyordu.
Superjet 100’ün üretimi için, BAE’nin başkenti Abu Dabi’deki Al Ain Uluslararası Havalimanı’nda (AAN) özel bir tesis inşa edilecek. “Yeşil uçağın” teslimattan önce tamamlanacağı son montaj hattı, Venedik ofisinin sorumlu olduğu, uçağın satışı, pazarlaması ve bakımı gibi diğer faaliyetlerin arasında yer alacak.
Merkezi Venedik ve BAE’de olacak SuperJet International, BAE ve Hindistan pazarlarına odaklanarak yolcu, iş jeti ve kargo olmak üzere üç farklı versiyonda 240 uçak satabileceğini öngörüyor.
2011’de ilk teslimatın yapıldığı günden bu yana, Superjet 100’ün batılı yabancı operatörleri beklenenin çok altında kaldı. Şu anda iflas eden Meksikalı Interjet, İrlandalı kiralama şirketi CityJet ve İsviçre merkezli Comlux, uçağın yabancı müşterileri arasında en önemlileriydi. Bunların dışında Ermenistan’ın ulusal havayolu Armavia’ya bir adet, Laos merkezli Lao Central Havayolları’na bir adet ve Endonezyalı Sky Aviation şirketine üç adet uçak teslim edildi. Kazak sınır devriyesi bir adet ve Tayland hükümeti de üç adet özel olarak yapılandırılmış Superjet 100 teslim aldı.