Eylül ve Aralık 2023’te, 150 adet A321neo ve 80 adet A350 ailesi uçağı için verilen tarihi siparişin ardından, Türk Hava Yolları, Airbus ve Rolls Royce, Stratejik Türkiye İlerleme Programı’nı (Strategic Türkiye Enhanced Programme-STEP) duyurdu. STEP kapsamında, önümüzdeki 15 yıl boyunca iş birliğinin artırılması ve ekonomik değer yaratılması hedefleniyor.
Türk Hava Yolları, Airbus’a verdiği mega siparişin bir parçası olarak, hem uçakların hem de uçağa güç veren motorların bazı parçalarının Türkiye’de üretilmesini şart koştu. Bu sayede, liste fiyatı 70 milyar Dolar’ı bulan sipariş bedelinin, önemli bir kısmı, Türk şirketler tarafından karşılanacak. Türk Hava Yolları, Airbus ve Rolls Royce, düzenlenen bir törenle, anlaşma imzalandı ve bu işbirliğini kutladı.
Türk Hava Yolları filosunda şu anda 18 adet A350 bulunuyor. Airbus’a verilen uçak siparişleri ile beraber, motor üreticisi Rolls Royce şirketine de 120 adet Trent XWB-84 ve 40 adet Trent XWB-97 (opsiyonlar ve yedek parçalar hariç) siparişi verildi. Bu gelişme, Türk Hava Yolları’nı Airbus A350 uçaklarına güç veren Trent XWB motorlarının, dünyadaki en büyük operatörü haline getirdi.
Bu gelişme ışığında STEP kapsamında Türkiye, Rolls-Royce’nin araştırma pazarı olacak. Yapılan ortaklık doğrultusunda Rolls-Royce, potansiyel bir Bakım, Onarım ve Revizyon (MRO) operasyonunun kurulması ve daha fazla tedarik zinciri çözümleri dahil olmak üzere, Türkiye’de bir dizi endüstriyel girişimin uygulanması konularında araştırmalara başlayacak. Airbus ise Türkiye’deki iş birliğini artırmasına ve özellikle tedarik zinciri, beceri gelişimi ve sürdürülebilirlik alanlarında Türk firmalar ile iş birliği yaparak THY’nin büyüme hedeflerine destek verecek.
Bu anlaşma sayesinde Türk firmaları için 20 milyar dolarlık iş hacmi oluşturulacak. Bu stratejik hamlenin, THY’nin küresel havacılık sektöründeki konumunu güçlendirmesinin yanı sıra, Türkiye’nin havacılık ve uzay misyonuna önemli ölçüde katkıda bulunması hedefleniyor.
Törende konuşan Türk Hava Yolları Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat; “STEP’i hayata geçirmenin mutluluğunu yaşıyoruz. Airbus’ın stratejik hedefleri ve yeni belirlenen iş alanlarıyla uyumlu olarak Türk havacılık şirketlerinin potansiyel tedarikçi olma yolunda geliştirilmesi ve hazır hale getirilmesi için bugünden hazırlıklara başlıyoruz. Bu girişimler, hem THY’nin büyüme hedefleri doğrultusunda attığı adımlara hem de ülkemizin havacılık ve uzay endüstrisindeki kabiliyetlerini daha da geliştirmesine bir kanıt niteliğindedir” dedi. Şirketin 10 yıllık filo büyüme hedefleri kapsamında 235 uçak alımı için hem Boeing hem de Airbus ile görüştüklerini söyleyen Bolat, THY’nin yeni uçak alırken Airbus ile Boeing arasında her zaman denge güttüğünü ancak Boeing’in devam eden üretim ve kalite sorunları nedeniyle acele etmeyeceklerini belirtti.
Airbus CEO’su Guillaume Faury; “Türk Hava Yolları’na bize duydukları güvenden dolayı teşekkür ediyor ve hem dünyanın seçkin hava yollarından biri olarak büyümelerini desteklemekten hem de bugün açıkladığımız yeni STEP programı aracılığıyla Türkiye ile ortaklığımızı bir üst seviyeye taşımaktan onur duyuyoruz. Program, Airbus’ın Türkiye ile iş birliğini daha da genişletmesine ve özellikle tedarik zinciri gelişimi, beceriler ve sürdürülebilirlik konularına odaklanarak Türk Hava Yolları’nın büyüme hedeflerini desteklemesine yönelik bir çerçeve oluşturacak.” dedi.
Rolls-Royce CEO’su Tufan Erginbilgiç ise, Türkiye’nin, Rolls-Royce için stratejik açıdan önemli bir pazar olduğunu belirtti. Bilgiç, “THY ile Türkiye’nin bu alandaki kabiliyetlerini artırmak ve enerji geçişindeki rolünü genişletmek için sabırsızlanıyoruz” şeklinde konuştu.
Airbus’ın Türkiye İhracatı Artacak!
Havacılık ve uzay sektöründe sürekli olarak teknolojik ilerlemeler kaydeden, zengin uzmanlık birikimine ve yüksek vasıflı bir işgücüne sahip olan Türkiye, 20 yılı aşkın bir süredir Airbus’ın tedarik zincirinin ayrılmaz bir parçası olmaya devam ediyor. Günümüzde A220’den A350’ye kadar her Airbus ticari uçağında, Türkiye’den tedarik edilen parçalar bulunuyor. Türkiye’de, 3.500’ün üzerinde havacılık istihdamı Airbus tarafından doğrudan destekleniyor. Airbus tarafından Türkiye’den yapılan ihracat, 2023 yılı sonunda 4 milyar Dolar’ı aştı. STEP’in de desteğiyle 2030 yılına kadar 6-7 milyar Dolar’ı aşması bekleniyor.
STEP, Airbus ve Türkiye’deki ortakları tarafından Türk Hava Yolları’nın önümüzdeki on yıldaki büyüme hedefine ve Türkiye’nin dünya çapında tanınan, güçlü bir havacılık ve uzay endüstrisi geliştirme amacına uygun olarak, Türk havacılık ve uzay endüstrisini geliştirmek için oluşturuldu.
STEP kapsamında Airbus, Türkiye’deki iş birliğini ve varlığını dört ana başlıkta genişletmeyi amaçlıyor; Birinci başlık, Türkiye’deki havacılık sektörü tedarik zincirinin ve Türk havacılık ve uzay sektörünün yeteneklerinin gelişimini, ikinci başlık Türk Hava Yolları ve grup şirketlerinin büyüme hedeflerini ve operasyonlarını, üçüncü başlık havacılık sektörünün beceri temelinin güçlendirilmesini ve dördüncü başlık ise sürdürülebilirlik alanındaki dönüşüm girişimlerini destekliyor.
