Dünya’daki yaşamı sürüdürülebilir kılmak için, farklı endüstrilere Dünya dışından kaynak bulmayı hedefleyen bir ticari girişim olan Tokyo merkezli ispace tarafından geliştirilen ve Ay’a ilk özel inişi gerçekleştirmek üzere yola çıkan Hakuto-R isimli uzay aracının, Ay’ın yüzeyine çarpıp parçalandığı tahmin ediliyor. Projede görev yapan mühendisler, yaşanan sorunun kaynağını saptamaya çalışıyor.
Japonya’nın başkenti Tokyo merkezli Ay’da robotik keşifler yapmayı planlayan ispace, 11 Aralık 2022’de SpaceX Falcon 9 roketiyle birlikte, ilk özel olarak finanse edilen Ay’a iniş aracını başarıyla fırlattı. Hakuto-R, 26 Nisan 2023’te alçalmaya başlamadan önce,Ay’ın yörüngesinde yaklaşık bir ay geçirdi. Atlas kraterine doğru bir saatlik başarılı yaklaşma manevralarının ardından Hakuto-R ile iletişim aniden kesildi.
ispace tarafından yapılan açıklamayla, HAKUTO-R’nin Ay yüzeyine son yaklaşmayı gerçekleştirirken dikey konumda olduğunu doğrulandı. Bu bilgi doğrultusunda, aracın, Ay’ın yüzeyine sert iniş yapmış olma ihtimalinin yüksek olduğu belirlendi.
HAKUTO-R’nin Ay yüzeyine 295 ft kadar (yaklaşık 90 metre) yaklaştığı aktarıldı.
ispace CEO’su Takeshi Hakamada, inişi tamamlayamasalar da şirketin deneyim kazanarak misyonunu yerine getirdiğini söyledi. Hakuto-R, inişi gerçekleştirebilseydi, tenis topu büyüklüğünde bir keşif robotunu Ay’a bırakarak veri toplamaya başlayacaktı.
Japon Devlet Televizyonu NHK, başarılması halinde özel bir şirket üretimi uzay aracının ilk kez Ay yüzeyine ineceğini aktarmıştı. 2,3 metre yüksekliğinde ve 2,6 metre enindeki uzay aracının, kargosunda, dönüştürülebilir küçük bir robot taşıdığı da biliniyordu.
Diğer yüklerin yanı sıra, ispace Mission 1 isimli uzay aracı, Emirates Ay Misyonu için 10 kiloluk Rashid gezgini ve Japon uzay ajansı için iki tekerlekli küçük bir robot taşıyordu. Eğer operasyon başarılı olsaydı, Hakuto-R, Ay’a bir uzay aracı indirilen ilk özel görev olacaktı.
ispace 10 yılı aşkın bir süre önce kuruldu. Aralık 2022’de ABD’nin Cape Canaveral üssünden SpaceX Falcon 9 roketiyle Ay’a gönderilen Hakuro-R’nin adı, Japonya’da, Ay üzerinde yaşadığına inanılan beyaz bir tavşan türünden geliyor. Ekip, Google Lunar Xprize için yarışmak üzere çalışmalara başladı.
6 Nisan 2019’da İsrail’in kar amacı gütmeyen kuruluşu SpaceIL tarafından gönderilen Beresheet uzay aracı da Ay’a iniş yapmaya çalışırken düşmüştü.