Eski Uçaklar Tehlikeli mi?

Hayatında bir kere bile uçakla seyahat etmiş olan herkesin aklını kurcalayan ve zaman zaman dile getirdiği bir soru var. Eski uçaklar daha mı tehlikeli? Bir uçağın güvenli olmasının yeni olup olmaması ile ilgisi var mı?

Bir soru da ben ekleyeyim o zaman: 1970 yılında fabrikadan çıkmış olan bir uçakla yolculuk etseniz huzursuz olur musunuz?

Yolcu olarak bindiğimiz uçağın ne kadar güvenli olup olmadığı hakkında fikir yürütebilmek için, içinin ne kadar yeni ve modern göründüğüne bakıyoruz çoğu zaman. Yeni koltuklar ve daha iyi bir aydınlatma sistemi hatta daha temiz bir kabine sahip olması, uçak için yüzeysel ve tam olarak gerçeği yansıtmayan değerlendirme ölçütleri. Yani bu kriterler sizin aradığınız sorunun gerçek cevabını vermeyebilir.

Eski uçaklarda daha mı az güvendeyiz sorusunun kesin bir cevabı olmasa da bu konuda kesin olan bazı kurallar var. Uçağınızın ne kadar güvenli olduğu bakımlarıyla ilgili. Bazen şans, bazen tasarım, bazen uçağın ne kadar iyi ya da kötü kullanıldığı güvenli olma durumu ile ilişkili.

Hizmetteki En Eski Uçak

Bugün hala kullanımda olan dünyanın en eski ticari yolcu uçağı, 1970 yılında Boeing tesislerinden 20335 seri numarası ile çıkan, 737-200 modeli bir uçak. 47 yıl önce Air California renkleri ile boyanarak ilk uçuşunu gerçekleştiren uçak bugün PK-OCG tescil kaydıyla Airfast Endonezya Havayolları’nda yolcuların hizmetinde kullanılıyor. 1991’den bu yana Tangerang merkezli havayolunun, Jakarta, Surabaya ve Denpasar gibi iç hat destinasyonlarına icra ettiği uçuşlarda yolcu taşıyor.

Bir Bakışta | Kullanımda Olan En Eski Ticari Uçak

• Model: Boeing 737
• Tescil: PK-OCG
• Havayolu: Airfast Indonesia
• Yaş: 46.8 yıl
• Kapasite: 139
• İlk Teslimat: 25/05/1970
• İlk Havayolu: Air California

En Önemli Detay Bakım

Kesin olan tek şey, bir uçağın ömrünün uzun olması, dolayısıyla güvenliği konusundaki en önemli anahtarının, tutarlı bir bakım geçmişine sahip olması. Uçakların bakım gereksinimleri ve Amerikan Ulusal Havacılık Dairesi FAA ve Avrupa Sivil Havacılık Örgütü EASA gibi havacılık otoritelerin bu konudaki kontrol ve yaptırımları çok katı. Ticari uçuşlarda kullanılan tüm uçaklar, belirli uçuş saati veya iniş kalkış gerçekleştirdiklerinde, periyodik olarak büyük ve küçük bakımlara tabii tutuluyor. Uçaklar yaşlandıkça daha büyük incelemelere tabi tutulup, muayene kriterleri daha da katılaşıyor.

Amerikalı Boeing ve Avrupalı Airbus, bir otomobilden daha uzun süre dayanacak yolcu uçakları imal ettikleri için 20, 25 ve hatta 30 yaşında uçakları bugün kullanıyor olmamız oldukça doğal. Hatta ABD’li pilot ve Cockpit Confidential kitabının yazarı Patrick Smith’e göre: “Ticari uçaklar sonsuza dek sürüp gidecek şekilde inşa ediliyor, bu da çok pahalı olmalarının nedenlerinden biri. Bir jetin 25 yıl ya da daha fazla bir süre görevde kalması yaygın.”

İç ve dış basınç farklılıklarını yönetmek zorunda olan ve yüksek gerilime maruz kalan uçaklar için, oldukça zor çalışma koşulları var. Bunun bilincinde olan imalatçılar bu yüzden uçakları aşırı yapılandırılmış ve çok dayanıklı şekilde üretiyor. Bir otomobil genelde performansının yüzde 25’inde çalışırken; uçaklarda bu oran yüzde 65-85 aralığına kadar çıkıyor.

Uçak, sahibi için oldukça maliyetli bir yatırımdır. Havayollarının mevcut uçaklardan çıkan parçaları da çok pahalıdır. Bu yüzden marka ve modele bağlı olarak 80-400 milyon dolar arasında bir uçağın yenisini satın almak yerine uçağın düzenli bakımlarını yapmak havayolu şirketleri için çok daha işlevseldir.

Yani aslında eski bir uçakta uçuyorken bunun farkında olmuyor olabilirsiniz. Sonuçta, motorlar ve mekanik parçalar değiştirilmiş olabilir. Sizin kabin içinde gördüğünüz halı, koltuk, aydınlatma ya da diğer diğer kozmetik özellikler size uçağın geçmişi hakkında sağlıklı bir referans olmaz. Bakımları zamanında yapılmış uçak dünyanın en güvenli seyahat aracıdır.

Havacılık veri tabanlarını incelediğimizde 1970 yılında üretilen yüzlerce uçaktan 2’si hariç hepsi, kullanım dışı kaldı, kayıttan düştü, tescili silindi, hurdaya çıktı ya da çoktan parçalandı. Kalan iki uçaktan biri şuan Endonezya’da hizmete devam eden 737-200 yolcu uçağı ve İran Hava Kuvvetleri tarafından kullanılan bir Boeing 747.

Türkiye’deki Durum Ne?

Kayıtlar incelendiğinde, Türk Hava Yolları’nın filosunda bulunan 300’ün üzerindeki uçak arasında tescil tarihi en eski olanın, 1996 yılının Nisan ayında fabrikadan çıkan Airbus A340-300 modeli olduğu göze çarpıyor. TC-JDM tescili ile uçan uçağın ismi ise İzmir.

Top 10 | Hâlâ Kullanımda Olan En Eski Ticari Uçaklar

          Tescil, İlk Teslimat, Şuanki Havayolu (Uçağın Modeli)