Airbus UpNext’in modifiye edilmiş Cessna uçağı, yenilikçi kanat teknolojisini test etmek için gökyüzü ile buluştu.
Airbus’ın yan kuruluşu ve teknoloji kuluçka merkezi olarak bilinen UpNext tarafından yönetilen eXtra Performance Wing (ekstra performanslı kanat) projesi, günümüzde kullanılan uçak kanadı tasarımlarını tümüyle yeniden ele alarak, uçuş performansını iyileştirmeyi ve çevresel kaygılara yanıt vermeyi amaçlıyor.
Proje, biyomimikri kullanarak, aerodinamik verimliliği en üst düzeye çıkarmak için uçuş sırasında şeklini değiştirebilen bir kanat geliştirmeyi amaçlıyor. Konsept başarılı olur ve yeni uçaklara entegre edilirse, yakıt tüketimini önemli ölçüde azaltma potansiyeli bulunuyor.
Hafta içinde yapılan ilk uçuş ile projede önemli bir dönüm noktası geçildi. Uçan prototip, eXtra Performance Wings tasarımının sahip olması beklenen sistemlerle donatıldı. Uçuş testlerinden toplanan veriler, yeni kanat tasarımının, CO2 emisyonları ve yakıt tüketimindeki azalmaya etkisini belirlemek için yapılacak performans hesaplamalarında kullanılacak.
Ekstra performanslı kanat teknolojisi her uçağa ve tahrik sistemine uygulanabilecek olsa da proje için seçilen prototip, modifiye edilmiş bir Cessna Citation VII iş jeti oldu. Proje kapsamında hedeflenen kanat açıklığı 50 metreden daha uzun. Bu yüzden, Cessna’nın 16 metrelik kanat açıklığı, nihai tasarımın yaklaşık üçte biri ölçekli modeli temsil ediyor.
eXtra Performance Wing Programı Direktörü Sebastien Blanc, “Küçük ölçekte her şey açıkça ortaya çıkıyor. Üstelik daha basit. Fakat Cessna’yı özellikle seçtik, çünkü proje karmaşıklığı ile nihai tasarımın temsil edilebilirliği arasındaki en iyi dengeyi oluşturdu.” ifadelerini kullandı.
Eylül 2021’de başlatılan eXtra Performance Wing projesinin genel amacı, uçuş koşullarına dinamik olarak uyum sağlayan çoklu kanat konfigürasyonları sağlamak. Tasarım, yenilikçi aktif kontrol teknolojilerinin yanı sıra kanat yapısındaki fiziksel değişiklikleri de içeriyor. Uçağın ön tarafındaki rüzgâr sensörleri, türbülans koşullarını kaydederek, kanadın kontrol yüzeylerinde ilgili kumandaları tetikleyecek. Bir kuşun tüylerini taklit ederek, kanadın şeklini değiştiren eXtra Performance Wing teknolojileri, aerodinamik akışı en üst düzeye çıkaracak şekilde otomatik olarak ayarlanacak.
Katlanabilir kanat uçları havalimanlarındaki alt yapıya uygun maksimum kanat açıklığını aşmayı önlerken; esnek yapısı sayesinde kanatların, çok fazla gerilime maruz kalmasını önlemek için şekil değiştirebilmesi amaçlanıyor. Kanat uçları aynı zamanda daha uzun bir kanat açıklığına ulaşılmasını sağlayarak taşıma kuvvetini artırıp, sürtünmeyi azaltıyor.
Konseptin fizibilitesini sağlamak için, 3 boyutlu yazıcıdan üretilen bir modeli, Airbus’ın Filton’daki kanat araştırma tesisindeki rüzgar tünellerinde, düşük hızlarda kapsamlı bir şekilde test edildi. Testlerin tamamlanmasıyla birlikte tasarım da tamamlandı. Farklı kanat parçalarının imalatına başlandı. eXtra Performance Wing prototipinin üretimi, Airbus’ın dört kurucu ülkesi arasındaki işbirliğinin klasik bir örneği oldu. İngiltere’de kanatları, İspanya’da katlanır kanat uçları üretilecek uçağın yüksek taşıma sistemi Almanya’da tasarlanacak. Uçağın modifikasyonları ve montajı Fransa’da gerçekleştirilecek.
Sıradaki Nokta Cazaux, Fransa!
İlk uçuş testinde yeterli temel veriler toplandıktan sonra, prototip, projenin geri kalanında görev yapacağı Fransa’nın Cazaux şehrine uçtu. Uçağa uzaktan operasyon sistemi entegre edilecek ve ardından uçaktaki 20 anten ile yerdeki kontrol merkezi arasındaki iletişimi test etmek amacıyla uçuşlar gerçekleştirilecek. Daha sonra 2024 yılında eXtra Performance Wings, Cessna’ya entegre edilecek ve 2025 yılındaki ilk uçuşlar başlamadan önce yer testlerine tabi tutulacak.
Prototip, UpNext mühendislerinin uçaktaki teknolojilerin sınırlarını zorlamasını sağlamak için uçuş testleri sırasında uzaktan kumanda edilecek. Cessna’nın üretime geçmeyecek bir prototip olması, pilotun uçağı, yer merkezinde test edecek olması, prototipin insanlı uçuş için sertifikalandırılması ihtiyacını da hafifletiyor.
