Hollanda’nın ulusal havayolu KLM, gıda israfını önemli ölçüde azaltması beklenen yeni projesinin ayrıntılarını açıkladı.
KLM, kaç yolcunun uçağa bineceğini daha iyi belirlemeyi sağlayan yeni bir program kullanıyor. Başka bir deyişle havayolu, hiç uçuş yapmayacak veya bağlantılı uçuşunu kaçıracak kişilerin sayısını tahmin ediyor. Bu da uçuşa rezervasyon yaptıran yolcuların yaklaşık %3-5’i anlamına geliyor.
Havayolu, bu hamle ile gıda israfında %63’lük bir azalma yakaladığını ve uçuş başına ortalama ağırlık olarak 1,3 kilograma karşılık gelen 2,5 öğünün daha az çöpe gittiğini iddia ediyor. Yıllık bir hesaplama ile 100.000 kilogramdan fazla yemek tasarrufu anlamına geliyor.
Havayolu bu tahminleri KLM’nin ikram faaliyetleri için özel olarak geliştirilen TRAYS isimli yeni bir program üzerinden gerçekleştiriyor. Sistem, tüm kabindeki yolcuları ayrı olarak değerlendirip, uçaktaki yolcu sayısını tahmin edebilmek için geçmiş verileri kullanıyor. Daha sonra taşıyıcının ikram sistemi, uçuşun gerçekleşmesine 17 gün kala başlayıp, uçuşta 20 dakika kalana kadar uçakta olması beklenen yolcu sayısına ilişkin bir tahmin yapıyor.
Dolayısıyla bu sistem yalnızca catering tesisinde hazırlanan yemeklerin sayısını etkilemekle kalmıyor, aynı zamanda yemek fazlalığını önlemek için fiilen uçağa yüklenen yemeklerin sayısını da etkiliyor. KLM’nin Amsterdam’daki tesisinde, bu tahminlere dayanarak, son dakikada bazı yemekler ikram aracından çıkarılabiliyor.
Havayolları uzun süredir ikram hizmetlerini, o uçuşa rezervasyon yapan yolcu sayısına göre ayarlıyordu. Ancak bu hesaplamaya, uçuşa katılmayabilecek yolcu tahmininin dahil edilmesi sık rastlanan bir durum değil.
KLM CEO’su Marjan Rintel bu girişimi şu şekilde tanımlıyor: “Dijital teknolojiye yapılan yatırımlar KLM için bir önceliktir. Yapay zekanın uygulanması, uçuş operasyonlarımızın iyileştirilmesine ve daha sürdürülebilir hale getirilmesine büyük katkı sağlıyor. Gıda israfıyla mücadele buna iyi bir örnek. Bu da her yıl uçuşlarımızda on binlerce yemeğin daha az israf edilmesini sağlıyor.”
Uçağa Az Yemek Yüklemek Sakıncalı Olabilir mi?
Yapay zeka, günümüzde neredeyse tüm sektörlerde farklı kullanım alanlarına kavuşturulmuş durumda. Havayolları, onlarca yıldır uçuş planlamaları, bilet fiyatları ve daha pek çok konuda yapay zeka teknolojisinin nimetlerinden faydalanıyor.
Gıda israfını azaltmak tüm dünyanın yararına bir hamle gibi görüyor. İsraf edilen yiyeceklerin kimseye bir faydası yok. Daha hafif bir uçak, yakıt tüketimini azaltıp, havayoluna ekonomik ve çevresel katkılar sunuyor.
Ancak uçağa olması gerekenden daha az yemek yüklemenin, bazı potansiyel dezavantajları olduğu da belirtiliyor. Birçok havayolu şirketi kasıtlı olarak, uçağa yolcu sayısından fazla yemek yüklüyor. Buradaki amaç, yolculardan birinin yemeğinden memnun olmaması veya seçenekli yemeklerden birine daha fazla yoğunlaşıldığı durumda, bazı yolcuların memnuniyetsizlikler yaşaması olarak gösteriliyor. Uçağa tam sayıda ikram yüklenirse, uçaktaki pek çok yolcunun ilk tercih edeceği yemeği alamayacağı kesin. Uzmanlar, müşterilerin önceden yemek siparişi vermesini sağlayan bir sisteme geçiş yapılarak, bu sorunun büyük ölçüde çözülebileceği görüşünde.
Sistemin yalnızca geçmiş verileri mi kullanacağı; insanların bağlantılı uçuşlarını kaçıracaklarının kesinleştiği ana kadar beklenip beklenmeyeceği gibi konularda ise soru işaretleri bulunuyor.
