2018 yılını Amerikalı imalatçı Boeing, tarihinin en yüksek teslimat rakamıyla (806) ve ilk kez 100 Milyar Dolar’ın üzerinde gelirle kapatmış; 2019 için beklentileri oldukça yükseltmişti. Ama işler pek istedikleri gibi gitmedi.
Avrupalı imalatçı Airbus, Çarşamba günü yaptığı açıklama ile 2019’da planladıkları teslimat sayısının üzerine çıkarak; yılı 99 farklı müşteriye yapılan 863 teslimat ile kapattıklarını ve 2011’den bu yana ilk kez; dünyanın en büyük uçak imalatçısı olduklarını duyurdu.
Ekim ayında, 2019 teslimat hedefini yüzde 2-3 oranında düşürmek zorunda kalan Airbus, revize edilmiş hedef olan 860 uçak teslimatının üzerine çıkabilmek için yılın son dakikalarına kadar ekstra efor sarfetti ve 863 teslimata ulaşmayı başardı.
Teslimat sayısı 2018’deki 93 müşteriye yapılan 800 uçağa göre yüzde 7.9 artırılmış oldu.
2019 NEO YILI OLDU
2019’un NEO uçakları ve Airbus geniş gövde programları için özel bir yıl olduğunu vurgulamakta fayda var. 2019’da teslim edilen 863 uçaktan 592 uçağı NEO olurken; Airbus A320 Ailesi’nden 551 NEO ve Airbus A330 Ailesi’nden 41 NEO müşterilere teslim edildi.
Karşılaştırma yapabilmek için 2018’deki NEO teslimat sonuçlarıyla bakarsak; Airbus A320 Ailesi’nden 386 NEO ve Airbus A330 Ailesi’nden 3 NEO sahipleriyle buluşturulmuştu.
En Fazla Geniş Gövde Uçağını Teslim Etti
Airbus 2019’da, 173 adet ile bir yılda ulaştığı en yüksek geniş gövde uçak teslimat adedine ulaştı. 2018’de 154 adet geniş gövde uçak müşterilere teslim edilmişti.
2019’da 112 adet A350 ailesi uçağının teslimatı yapılırken; Şubat 2019’da yapılan resmi bir açıklama ile 2021’de dünyanın en büyük ticari yolcu uçağı A380’in üretiminin durdurulacağı açıklasa da, jumbo jetlerin üretimi devam ediyor ve 2019’da toplam sekiz adet A380 teslimatı yapıldı.
Sipariş ve İptallerde Durum Ne?
Yeni alınan siparişler açısından da 2019 Airbus adına hiç de kötü sayılmazdı. 654 net sipariş getiren Airbus A320 ailesi yine gemiyi kurtaran kaptan olurken; özellikle, bu segment yeni duyurulan A321XLR programının yarattığı etkiden faydalandı.
Ayrıca Airbus, A220 uçaklarında da büyük bir başarı elde etti ve yıl boyunca 63 net sipariş toplamayı başardı.
Geniş gövde uçakları için alınan siparişler ise 32 adet A350 Ailesi ve 89 adet A330 Ailesi uçaklarına yapıldı..
Airbus’ın 2019’da yaşadığı 363 sipariş iptali, 2019’daki spesifik havayolu iflas durumlarının yanı sıra A380 üretimini sona erdirme kararının da bir parçası. Airbus’ın 31 Aralık 2019 itibariyle birikmiş uçak siparişi sayısı ise 7.482 olarak duyuruldu.
TESLİMAT SAYILARI NEDEN ÖNEMLİ?
İmalatçılar için birikmiş hakediş ücretleri de dahil olmak üzere; gelirlerin büyük kısmı uçakların teslim edilmesiyle beraber elde edilir. Bu yüzden de yıl sonu teslimat performans rakamları, yatırımcılar tarafından yakından izlenir.
Yaklaşık 640 adet dar gövde yolcu uçağı teslim eden Airbus’un üretim tesisleri, normalde Christmas tatili ile birlikte yeni yılın ilk günü kadar üretim yapmıyordu. Ancak şirket bu yıl aldığı kararla, özellikle Asyalı havayollarının birikmiş siparişlerini yetiştirebilmek için 31 Aralık günü öğleden sonra saatlerine kadar çalışmayı sürdürdü.
Bu rekoru kırabilmek için binlerce işçinin tatilleri iptal edilirken, teslimata hazır edilmek için kabin içi çalışmalarının tamamlanması beklenen onlarca uçak üzerinde gerekli imalat süreçleri tamamlandı.
İlgili Haber | Havacılıkta 2019 Panaroması
Airbus’ın Hamburg’daki tesislerinde A321neo uçaklarının kabin imalatında yaşanan gecikmeler sebebiyle ortaya çıkan karmaşa, fazla mesailerle aşılmaya çalışıldı. Son dakika konfigürasyon değişimleri nedeniyle yüzlerce uçak kabini, hangarda beklemek zorunda kalmıştı.
Bu sıra dışı çalışma performansı, şirketin maliyetlerini artırmış olsa da Airbus’ın kar marjları üzerinde ancak mütevazı bir etki oluşturabileceği düşünülüyor, Uçak imalatındaki yüksek hacim ve tek koridorlu uçaklar için şirketin ciddi bir kar marjına sahip olması, fazla mesai ücretlerinin toplam karlılık üzerindeki etkisini neredeyse ihmal edilebilir noktaya getiriyor.
Boeing ise 2019 yılında, çoğunluğu geniş gövde uçaklar olmak üzere toplam 380 teslimat gerçekleştirdi. Bu rakamlar, geçtiğimiz yılın teslim edilen 806 uçağın yarısından bile az. Amerikalı imalatçının 2018 ve 2019’da teslimatını gerçekleştirdiği uçakların modellere göre dağılımı şu şekilde:
Muhammed YILMAZ
