Avrupa Birliği Havacılık Emniyeti Ajansı EASA’dan Tip Sertifikası’nı alan Airbus A321XLR, artık hizmete girmeye hazır. Uçağın Tip Sertifikası, 19 Temmuz’da Almanya’nın Köln kentinde EASA İcra Direktörü Florian Guillermet tarafından, uçağın Baş Mühendisi Isabelle Bloy’a sunuldu.
Avrupalı imalatçı Airbus tarafından geliştirilen, A321neo’nun uzun menzilli versiyonu olan A321XLR, ilk kez 2019 yılında Paris Air Show’da dünyanın dikkatini çekti. Tek koridorlu uçaklar için ezber bozan bir model olarak değerlendirildi.
Airbus A321XLR ile ilk ticari uçuş, uçağın lansman müşterisi olan İspanyol Iberia Havayolları tarafından gerçekleştirilecek. Normalde uçağın lansman müşterisi olması beklenen İrlandalı Aer Lingus, şirkette görev yapan pilotların, maaş zammı konusundaki anlaşmazlık sonrası yaptığı eylemler nedeniyle, uçak teslimatlarını erteledi ve A321XLR’nin ilk müşterisi olma şansını Iberia’ya devretti.
Iberia, Haziran ayında Airbus A321XLR ile yapacağı ilk uçuş için bilet satışına başladı. Madrid-Boston arasında gerçekleştirilmesi planlanan ilk uçuşun tarihi ise 14 Kasım 2024 olarak belirlendi.
Havayolu, bu rotada A321XLR uçağını Airbus A330 ile dönüşümlü kullanacak. Iberia’nın önümüzdeki kış sezonunda uçağı Boston dışında ve Washington uçuşlarında da kullanması bekleniyor.
A321XLR uçağı CFM LEAP-1A motorlarından güç alan versiyonu ile sertifikalandırıldı. Diğer motor opsiyonu Pratt & Whitney ile tip sertifikası için bir süre daha beklenilecek.
Airbus, gerekli tüm sertifikaları alabilmek için, uçakta çeşitli modifikasyonlar yapmak zorunda kaldı. Üretici ve otorite arasındaki en önemli tartışma noktalarından biri, uçağın arka orta yakıt tankı (RCT) oldu.
Ekstra yakıt tankı, uçağın kargo alanının bir kısmı yok edilerek, yakıt için daha fazla alan yaratılmasıyla uçağa dahil edildi. Uçağın etkileyici menzili de bu sayede ortaya çıktı.
Ancak bu gelişme, acil durumlarda uçağın gövde üzeri iniş yapması senaryosunda, uçuş emniyetinin tehlikeye girmemesi için, uçağın gövdesinin alt kısmına güçlendirilmiş bir kaplama yapılması da dahil olmak üzere bazı kritik değişiklikler yapılmasını gerektirdi. Bu da hem zaman kaybettirdi hem de uçağın ağırlığını artırdığı için menzilini bir miktar azalttı.
Airbus A321XLR, yolcu talebinin geniş gövdeli bir uçağın tamamını doldurmak için yeterli olmadığı durumlarda, havayollarının dünya genelinde non-stop uzun mesafeli uçuş yapmak istediği rotalarda kullanması için büyük bir fırsat oluşturacak.
Uçak, 8704 km mesafeyi 11 saate kadar uçabilecek bir kapasiteye sahip. A321XLR ile New York – Roma, Londra – Vancouver, Sidney – Kuala Lumpur gibi şehirleri birbirine bağlamak mümkün olabilecek.
Airbus, uçağı “geniş gövdeli uçaklarla icra edilen uçuş rotalarında tek koridor ile uçabilmenin yarattığı ekonomi” olarak tanımlıyor. A321XLR aynı rotada geniş gövdeli bir uçakla uçma senaryosu ile karşılaştırıldığında, yolcular için uçuşun maliyetini %45’e kadar düşürebiliyor.
A321XLR uçaklarında ayrıca Airbus tarafından geliştirilen ve yolculara uçuş sırasında daha fazla alan ve konfor sağlamak üzere tasarlanan yeni Airspace kabinler de kullanılıyor.
A321XLR ilk uçuşunu Haziran 2022’de yaptı ve sertifikasyon sürecinde üç test uçağı kullanıldı. Airbus şu ana kadar aralarında American Airlines, United, Qantas, IndiGo gibi havayollarının bulunduğu müşterilerden A321XLR için 500’den fazla sipariş aldı.
