Temmuz ayında havayolu şirketlerinin uçuş programları incelendiğinde, tüm ticari yolcu uçuşlarının %78’inin Airbus ve Boeing uçakları ile gerçekleştiği görülüyor. Her iki üretici tarafından üretilen uçaklar, dünyanın dört bir yanındaki 1.700’den fazla havaalanında operasyon yapıyor. Airbus uçakları en çok Şangay Pudong Havalimanı’na operasyon yaparken; Atlanta Hartsfield-Jackson Havalimanı’nda Boeing uçaklarının hakimiyeti göze çarpıyor. Türk Hava Yolları’nın İstanbul Havalimanı merkezli yürüttüğü operasyonlarında Airbus uçaklarını yoğun olarak kullanması da oldukça dikkat çekici.
Havacılığa hiç ilgisi olmayanlar bile, gökyüzünde Airbus ve Boeing uçaklarının hakimiyeti olduğunu biliyor. Cirium verileri kullanılarak, Temmuz 2024’te havayolu şirketlerinin uçuş programları incelendiğinde, dünya genelinde planlanan tüm ticari yolcu uçuşlarının %78’inin Airbus ve Boeing uçaklarıyla gerçekleştiği görülüyor.
Hem yolcu talebindeki büyük artışa yanıt olarak kendi doğal büyümeleri hem de diğer üreticilerin pazarda giderek güç kaybetmesi veya yok olmaları nedeniyle, Airbus ve Boeing ikilisinin üstünlüğü, son yirmi yılda önemli ölçüde arttı. Sektör tam anlamıyla duopol haline geldi. 2004 yılında gerçekleşen tüm uçuşların yarısını Airbus ve Boeing uçakları icra ediyordu.2014 yılında bu oran %65’e yükseldi. Temmuz 2024’te ise yüzde 78’e ulaştı.
Temmuz ayında, Airbus uçaklarıyla günde ortalama 46.000 uçuş planlandı. Boeing uçaklarıyla gerçekleşecek günlük ortalama uçuş sayısı ise 38.000 civarında olacak.
Airbus | Boeing | |
Ortalama Günlük Uçuş Sayısı | 46.000 | 38.000 |
Dünya Geneli Toplam Uçuşlar İçinde Yüzdesi | %43 | %35 |
Uçtuğu Havalimanı Sayısı | 1.730+ | 1.700+ |
Top 5 Ülke (Günlük Ortalama Uçuş Sayısı) | Çin (9.200) ABD (7.900) Hindistan (2.900) Birleşik Krallık (2.600) İspanya (2.500) | ABD (12.000) Çin (7.000) Birleşik Krallık (2.300) İspanya (2.000) Japonya (1.900) |
Top 5 Kıta (Günlük Ortalama Uçuş Sayısı) | Asya (18.200) Avrupa (13.000) Kuzey Amerika (8.500) | Kuzey Amerika (12.200) Asya (12.000) Avrupa (8.800) |
Top Havayolu (Günlük Ortalama Uçuş Sayısı) | American Airlines (1.900) | Southwest (4.200) |
*Orta Doğu, Asya kıtasından bağımsız düşünüldü. |
Airbus Uçaklarının En Çok Uçtuğu Havalimanları
Temmuz ayında, dünya genelinde 1.730’dan fazla havaalanında Airbus uçaklarıyla operasyon yapılıyor. İstanbul Havalimanı’ndan Türk Hava Yolları’nın Airbus uçaklarıyla yaptığı uçuş sayısı oldukça dikkat çekici. THY, İstanbul Havalimanı’ndan yaptığı günlük ortalama 444 uçuşun 351’ini Airbus uçaklarıyla gerçekleştiriyor.
Star Alliance üyesi Türk Hava Yolları’nın ticari yolcu seferlerini gerçekleştirdiği Airbus uçakları, A319, A320ceo, A321ceo/neo, A330-200, A330-300 ve A350-900’den oluşuyor. Havayolu, Temmuz ayı içinde dünya genelindeki 232 farklı havaalanına Airbus uçaklarıyla operasyon yapıyor. PW1100G motorlarında yaşanan sorunlar nedeniyle, THY’nin önümüzdeki süreçte 45’e yakın Airbus uçağını yere indirmesi bekleniyor.
Havalimanı | Ortalama Günlük Uçuş Sayısı (Airbus) | Havayolunun Toplam Uçuş Sayısındaki Oranı | En Çok Uçulan Destinasyon |
Şangay Pudong | 482 | China Eastern (%35) | Dalian |
Londra Heathrow | 477 | British Airways (%59) | Dublin |
Delhi | 469 | IndiGo (%51) | Mumbai |
İGA İstanbul | 444 | Türk Hava Yolları (%79) | Tahran Imam Humeyni |
Dallas Fort Worth | 429 | American Airlines (%70) | Los Angeles |
*Tek yön uçuş | *Sadece Airbus uçakları | *Havayoluna bakılmaksızın tüm Airbus uçuşları |
Boeing Uçaklarının En Çok Uçtuğu Havalimanları
Boeing için işler Airbus’a göre çok farklı. Boeing uçaklarının hegamonyasında olan havalimanlarından üçü zorunlu olarak ABD’de bulunuyor. Atlanta Havalimanı’ndan yapılan günlük ortalama kalkışın 655’i Boeing ile gerçekleşiyor. Atlanta’nın dünyanın en yoğun havalimanı, Delta’nın en büyük merkezi olduğu ve ABD’nin Boeing uçakları açısından bir numaralı merkez olduğu göz önüne alındığında, bu durum pek şaşırtıcı değil.
Tokyo Haneda Havalimanı ise yalnızca bu tabloda yer alan Asya’daki tek havaalanı olması nedeniyle değil (Orta Doğu bu tabloda ayrı bir bölge olarak kabul ediliyor) Boeing uçuşlarının yarıdan fazlasının geniş gövdeli uçaklar olmasıyla da dikkat çekiyor. Bu durumun nedeni de iç hat uçuşlarında çift koridorlu uçakların kullanımının oldukça yüksek olması. Tokyo şehir merkezine Narita’dan daha yakın olan Haneda, geniş gövdeli uçaklarla en çok operasyon yapılan dünyadaki ilk havalimanı olmaya devam ediyor.
Havalimanı | Ortalama Günlük Uçuş Sayısı (Boeing) | Havayolunun Toplam Uçuş Sayısındaki Oranı | En Çok Uçulan Destinasyon |
Atlanta | 655 | Delta (%82) | Orlando |
Denver | 534 | Southwest (%55) | Chicago O’Hare |
Tokyo Haneda | 499 | All Nippon (%49) | Sapporo |
Chicago O’Hare | 420 | United (%47) | Denver |
Dubai | 388 | flydubai (%44) | Muscat |
*Tek yön uçuş | *Sadece Boeing uçakları | *Havayoluna bakılmaksızın tüm Boeing uçuşları |