Bugünlerde Avrupa genelinde hava yolu ile seyahat etmek isteyenler, kendisini büyük bir kargaşanın içinde buluyor. Havayolları da yolcularına sürekli olarak, hava trafik kontrol (ATC) personel krizi nedeniyle, uçuş kesintileri ve rötarlar yaşayabilecekleri uyarısında bulunuyor. Peki bu krizin suçlusu kim?
Yaz sezonuyla birlikte uçakla seyahatlere olan talebin adeta patlama yapmasıyla birlikte havayolları, Avrupa’da hava trafik kontrol (ATC) personel eksikliğinden kaynaklanan önemli aksamalara karşı uyarılarda bulunuyor.
İlgili Haber | Uçağınız Rötar Yaparsa Tazminat Alabilir misiniz?
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) Başkanı Willie Walsh, yaşanan sorunları ulusal kaynak açığına bağlayarak, Avrupa’daki genel ATC performansını eleştirdi. Mevcut performansın, 2019 seviyelerinin oldukça gerisinde kaldığını belirten Walsh, bu durumu “hayal kırıklığı” olarak nitelendirdi.
Walsh, Londra Gatwick Havalimanı’ndaki problemlere dikkat çekerek, bunları yerel kaynak sorunlarına bağladı. Ayrıca Fransa ve Almanya’daki personel endişelerinden bahsetti. Gatwick’in en önde gelen havayolu şirketi EasyJet, yaşanan durumu, Avrupa’nın ATC krizlerinin yol açtığı sorunlu koşullara bağlayarak, yaz sezonundaki 1.700 uçuşunu iptal etti.
Gatwick’in yaz için yeterli kaynak olduğunu iddia etmesine rağmen, bölgede hava trafik kontrolünü sağlamak ve denetlemekle görevli Eurocontrol verilerine göre, 2 Temmuz’da sona eren haftada, uçakların yalnızca %40’ı zamanında kalktı. Gatwick’in ATC operasyonları için anlaşmalı firma olan NATS ise konuyla ilgili bir yorumda bulunmadı.
Paris, Lizbon ve Roma’daki havalimanlarında da zamanında kalkış oranı %50’nin altında. Eurocontrol’ün “zorlu” geçecek bir yaz sezonu ve aşırı hava trafiği uyarıları nedeniyle, Londra, Brüksel ve Barselona gibi bölgeleri de oldukça zor günler bekliyor.
Havacılık sektöründe gündem, geçen yaz Covid sonrası sınırlar yeniden açıldığında yaşanan personel sıkıntısının yol açtığı kargaşanın tekrarlanmasını önlemek. Başlıca havayolları, havaalanları ve yer hizmeti sağlayıcıları, yaz yoğunluğunun üstesinden gelmek için yeterli personel seviyesine ulaştı.
Ancak hava trafik kontrolü (ATC) Ukrayna ve Rusya hava sahalarının kapatılmasının ardından, Avrupa’da hava sahasının daha da sıkışması nedeniyle, uçuşların devamlılığı konusunda en önemli darboğaz haline geldi. Normal hava sahasının yaklaşık %80’i şu anda çalışır durumda.
İlgili Haber | Hava Trafik Kontrol Kulesinin 100 Yıllık Tarihi
Bu yıl Fransız kontrolörlerin düzenli olarak uçuşları kesintiye uğratan iş bırakma eylemleri ve grevleri, personel eksikliği gibi durumlar, sorunları daha da derinleştiriyor. Herhangi bir tarih belirlenmemiş olmasına rağmen, olası grevlerin devam edebileceği konusunda uyarılar yapılıyor.
Willie Walsh, geçen yıl havayollarını hemen eleştiren hükümet kontrolündeki veya otoritelere tabi olan ATC sağlayıcılarının, kendilerinin neden olduğu aksamalar konusunda sessiz kalmasını, hayal kırıklığı olarak nitelendiriyor.
Hafta başında Ryanair, bir endüstri-hükümet işbirliği olan Birleşik Krallık Havacılık Konseyi’nden ayrıldı. Gerekçe olarak bu oluşumun, ATC dahil pek çok konuda ilerleme kaydetmeyi başaramayan bir “konuşan dükkan” olarak nitelendirdi.
Eleştirilere yanıt olarak Eurocontrol, Haziran ayında ATC nedeniyle genel gecikmelerde yıllık bazda %8’lik bir düşüş yaşandığını kaydederek, yaz sezonuna “olumlu bir başlangıç” yapıldığına işaret etti. Rakamların, 2019 seviyeleriyle uyumlu olduğunu duyurdu. Ancak Eurocontrol, daha geniş kapsamlı eleştiriler hakkında yorum yapmaktan şimdilik kaçınıyor.
