Çin’in devlete ait uçak üreticisi COMAC (Commercial Aviation Corporation of China) gelecekte Boeing 777/777X ve Airbus A350 gibi uçaklarla rekabet edebilecek yeni bir geniş gövdeli uçak tasarlamaya başladığını duyurdu. C939 şeklinde anılan yeni uçak, Çinli imalatçının ürün yelpazesindeki en büyük model olacak. Yaklaşık 400 yolcuya kadar oturma kapasitesine sahip olması beklenen uçağın, menzilinin de 13.000 kilometre olması hedefleniyor.
South China Morning Post’ta yayınlanan ve COMAC’tan isimsiz bir kaynağa atıfta bulunan bir habere göre, Şangay merkezli üretici, yeni uçak için ön tasarım konseptleri üzerinde çalışmaya başladı. Ancak herhangi bir C939 prototipinin ilk uçuşunun çok uzun yıllar sonra gerçekleşebileceği düşünülüyor.
COMAC’ın mevcut ürün yelpazesinde, 2016 yılında hizmete giren ARJ21 (bölgesel uçak) ve 2023’te hizmete giren dar gövdeli C919 yer alıyor.
Tek koridorlu C919, Airbus A320 ve Boeing 737 uçak ailesiyle rekabet edebilmek için tasarlanıp geliştirildi. C919’un teslimatları, Mayıs 2023’te başladı. Uçağın ilk sahibi olan China Eastern Havayolları, bu uçakla iç hatlarda üç farklı rotada hizmet veriyor. Havayolu, şu ana kadar bu uçaklardan 5 adet teslim aldı.
COMAC, C919 için şu ana kadar yaklaşık 1.000 adet kesin ve 700 adet opsiyonlu sipariş aldı. Nisan 2024’te hem Air China hem de China Southern Havayolları’ndan gelen büyük siparişler, yüzleri güldürdü. Bir dönem, C919’un kısa ve uzun varyantlarının üretilmesinin planlandığı gündeme gelmişti. Ancak bu konuda nasıl bir karar alındığı resmi olarak duyurulmadı.
COMAC’ın aktif olarak devam eden ARJ21 ve C919 üretimleri ile üzerinde çalışmaya başladığını duyurduğu C939 programlarının yanı sıra; daha küçük geniş gövdeli C929 (Boeing 787 ve Airbus A330 ile rekabet etmesi bekleniyor) programı için de çalışmalar sürüyor.
C929, başlangıçta Rusya merkezli üretici United Aircraft ile işbirliği içinde geliştiriliyordu. Ancak Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesinden sonra, başlayan yaptırımlar nedeniyle bu ortaklık çöktü. COMAC, projenin geldiği son nokta ve gelecekteki potansiyelini göz önüne alarak, tamamen çöpe gitmesi yerine, projeyi kendisi devraldı.
C929’un 12.000 km menzil ve yaklaşık 280 koltuk kapasitesine sahip olması bekleniyor. Uçağın şu ana kadar herhangi bir lansman müşterisi açıklanmadı. Rus şirket UAC’nin yöneticileri de şirketin artık CR929 projesinin ortağı olmadıklarını doğruladı.
Çinli imalatçı COMAC, gelecekte ticari uçak pazarında, Airbus ve Boeing’e karşı rekabet etme hedeflerini açıkça ortaya koydu. Şirketin Çin’de büyük bir potansiyel müşteri tabanı olmasına rağmen, yurt dışında da bu uçakların pazarlanması hedefleniyor. Bu kapsamda C919’un prototipi, Çin dışındaki havayolu müşterilerinin ilgisini artırmak amacıyla, Şubat 2024’te Singapur Airshow’a götürüldü.
Gelecekteki ürün yelpazesinde potansiyel olarak dört uçak bulunan COMAC’ın, batılı rakipleriyle olan yarışta var olabilmesi için, üretimi artırmaya odaklanması gerekiyor. Örneğin Mayıs 2023’ten bu yana sadece 4 adet C919 uçağı, bir havayolunun filosunda hizmet vermeye başladı. Bu durum, şirketin üretim kapasitesinde ciddi sınırlamalarla karşı karşıya olduğunu gösteriyor. Bu yüzden COMAC yöneticilerinin, C929 ve C939 projeleri için, mutlaka bu konuyu ele alması gerekiyor.
