Antonov An-225’in kaybı, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın ilk günlerinde hem sembolik hem de stratejik açıdan önemliydi. Uçağın imha edilmesine ilişkin yürütülen soruşturmada, eski Antonov yetkililerinin tartışmasız suçlu olduğu iddia ediliyor ve yetkililer 15 yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya bulunuyor.
Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesinden bu yana iki yıldan fazla zaman geçti. Çatışmanın ilk günlerinde havacılık açısından en çarpıcı hikayelerden biri, havacılığın en ikonik modellerinden biri olan Antonov An-225’in imha edilmesiydi. Şimdi çok sayıda şirket yetkilisi, uçağın kullanılamaz hale gelmesi nedeniyle hapis cezasıyla karşı karşıya.
Aktif uçuş ömrü boyunca 120’den fazla dünya rekoru kıran Antonov An-225’in imha edilmesi, pek çok nedenden ötürü, çatışmanın ilk günlerine damga vuran olayların başında geliyordu. Ukrayna’nın en etkileyici mühendislik başarılarından birinin yok oluşunun, stratejik bir yanı da vardı.
Altı motorlu uçağın yok olması, Rus kuvvetlerinin geçici olarak kontrolünü ele geçirebildiği Kiev Hostomel Havalimanı’na (GML) yönelik daha geniş bir saldırının başlangıcı oldu. Ukrayna, bir aydan biraz daha uzun bir süre sonra havalimanında kontrolü yeniden ele geçirirken, Rusya’nın tesisteki kontrolü, Kiev’e yakınlığı nedeniyle stratejik önem taşıyordu. Ancak Rus kuvvetleri, Mart ayı sonuna doğru bölgeden çekildi.
Düzenlenen saldırılar, havacılığın efsanesi Antonov An-225’e hasar verilmişti; ağır nakliye uçağına verilen hasarın boyutunu, sosyal medyada paylaşılan fotoğraflar ve görseller net bir şekilde ortaya koyuyordu. Yaklaşık bir yıl sonra, eski Antonov Direktörü Serhii Bychkov, uçağın kullanılamaz hale getirilmesi konusunda ihmalkarlıkla suçlandı.
O günden bu yana, Ukrayna Güvenlik Servisi, Antonov An-225’in imha edilmesi ve bir bütün olarak Hostomel Havalimanı Savaşı’nın tamamıyla ilgili bir soruşturma yürütmek için yoğun bir şekilde çalışıyor. Geçtiğimiz hafta, konuyla ilgili yapılan açıklamada, eski Antonov yetkililerinin, CEO’nun suçlu olduğuna dair tartışılmaz kanıtlar toplandığı doğrulandı.
“Soruşturmaya göre, Rusya’nın geniş çaplı işgalinin arifesinde şüpheli yetkililer, Ukrayna Ulusal Muhafızları’nın savunma hazırlıkları için Hostomel Havalimanı topraklarına girmesine izin vermedi. Bunun için Ocak-Şubat 2022’de, Ukrayna ordusunun tesise ait topraklara erişiminin engellenmesi emrini verdiler.”
Bu bilgiler ışığında Ukrayna Güvenlik Servisi, “eski yetkililerin suç teşkil eden eylemlerinin, Kiev Savaşları sırasında stratejik açıdan önemli bir hava sahasının geçici olarak ele geçirilmesine ve An-225 ‘Mriya’ uçağının imha edilmesine yol açtığını” iddia etti. Bu nedenle mahkeme, Antonov’un eski CEO’su ve havacılık güvenlik birimi başkanını, askeri faaliyetleri engellemekle suçladı ve iki isim 15 yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya kaldı.
Bazı raporlar ayrıca, yetkililerin eylemlerinin, işgalden önce An-225’in hava alanından başka bir yere nakledilmesini sağlayacak bir tahliye uçuşunu önlediğini de ileri sürüyor. Uçağın komutanı Dmytro Antonov’a göre mürettebatın uçağı Leipzig’e uçurmaya hazır olduğu; ancak kalkış emrini hiçbir zaman alamadıkları belirtiliyor. Kiev Independent, uçakta meydana gelen hasarın 227,8 milyon Dolar olduğunu tahmin ediyor.
