İSTANBUL HAVALİMANI’NDA 3. PİSTİ AÇILDI!
Resmi açılışı 29 Ekim 2018’de yapılan; büyük göç olarak adlandırılan büyük taşınmanın ardından 6 Nisan 2019’da tam kapasite ile hizmete başlayan İstanbul Havalimanı, bugüne kadar iç hatlarda 107 bin, dış hatlarda 316 bin olmak üzere, toplam 423 bin uçuşa ve 65 milyon yolcuya ev sahipliği yaptı.
İstanbul Havalimanı’nın 3’üncü bağımsız pisti, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katıldığı bir törenle geçtiğimiz Pazar günü hizmete alındı. Yeni pistle birlikte İstanbul Havalimanı, 3 pist ile paralel operasyon yapabilen Türkiye’de ilk havalimanı oldu. Aynı anda 3 uçağın iniş kalkış yapabileceği diğer havalimanları ise Avrupa’da Amsterdam Schiphol; Asya’da Kuala Lumpur Havalimanı ve Amerika’da Chicago O’Hare Havalimanları
3’üncü pistin hizmete başlamasıyla, İstanbul Havalimanı’nda 3 bağımsız ana pist ve 2 yedek pistleri ile 5 adet operasyonel pist bulunuyor. Terminalin doğusunda yer alan üçüncü bağımsız pistin, iç hat uçuşlarındaki mevcut taksi sürelerini yaklaşık yüzde 50 oranında azaltması bekleniyor. Pistin aktif hale gelmesiyle, ortalama uçak iniş süresinin 15 dakikadan 11 dakikaya inmesi, ortalama uçak kalkış süresinin ise 22 dakikadan 15 dakikaya düşmesi bekleniyor. Ayrıca havalimanının hava trafik kapasitesi de üçüncü pistin hizmete alınmasıyla yüzde 50 oranına artacak. Böylece havalimanına saatte iniş kalkış yapan uçak sayısı 80’den 120’ye ulaşırken; günlük uçak trafiği ise ortalama 2 bin 800’e ulaşmış olacak. Havayollarının slot esnekliği de artmış olacak.
Pistin açılış töreninde tarihi anlar da yaşandı. Türk Hava Yolları’nın TK 1453, TK 1923 ve TK 2023 uçuş kodlu 3 uçağı İstanbul Havalimanı’nından aynı anda havalandı.
Yeni açılan üçüncü piste ait taksi yolları 23 metre gövde ve her iki kısımda 10.5 metre kaplamalı banket genişliğine sahip. Taksi yollarının genişlikleri, kaplamalı banket dahil 44 metre. Ayrıca 4’ü kuzeyli operasyonlarda, 4’ü de güneyli operasyonlarda pisten hızlı çıkışı sağlayacak özelliğe sahip, hızlı çıkış taksi yolu kullanıldı. Yeni pist ayrıca CAT-III olarak adlandırılan en zorlu hava koşullarında iniş ve kalkışa olanak sağlayacak elektrik ve elektronik seyrüsefer sistemlerine de sahip. Pistin gövde kaplaması asfalt ve beton olmak üzere iki çeşit gövde kaplaması içeriyor. 36 pist başının bulunduğu kısımda ağırlıklı inişlerin olacağı planlanarak 375 metre beton kaplama yapılırken; pistin geri kalan kısmı 2 bin 685 metre asfalt olarak inşa edilmiş. Pistin kaplamalı banketleri de tamamıyla asfalt kaplama olarak kurgulanmış.
Pistin açılışı ile birlikte ilginç bir tartışma da gündeme geldi. İstanbul Havalimanı üçüncü pistinin, ihale şartnamesine göre 3 bin 750 metre uzunlukta ve 60 metre genişlikte olması bekleniyor ve açılış gününe kadar yapılan tüm resmi açıklamalarda da bu şekilde lanse edilşyordu. Ancak açılışın ardından pistin 3 bin 60 metre uzunluğunda ve 45 metre eninde olduğu anlaşıldı. Projeye göre pist alanı toplam 225 bin metrekare olması gerekirken, 137 bin metrekare inşa edildiği anlaşıldı. Yani pist alanı yüzde 40 oranında küçülmüştü. Ayrıca pistin sadece bir tarafında 375 metre beton kaplama, kalanın asfalt yapılması da eleştirilere konu oldu. Pist ile ilgili alınan bu kararların arkasında, arazi iyileştirme ve dolgu masraflarından kaçınma çabasının olduğu iddia edildi.
Yeni yapılan pistin, şartnamedekinden daha kısa yapılması nedeniyle düşen maliyeti ile ihale bedeli arasındaki farkın devlete aktarılıp aktarılmayacağı da merak konusu oldu. Daha önce de Kanal İstanbul projesi planlanan tarihte hayata geçirilemediği için, projeden elde edilecek 2.5 milyar metreküp dolgu malzemesi sağlanamamış ve İstanbul Havalimanı arazisinde istenilen kot düzeyi bu yüzden düşürülmüştü. Havalimanı’nın yüksekliğiyle ilgili yapılan revizyon, daha az dolgu miktarı gerektiği için inşaatı yapan ortak girişim grubu İGA’nın maliyetlerinde önemli bir düşüşe yol açmış ve aradaki farkın devletin kasasına gireceği açıklanmıştı.
SON AIRBUS A380’İN GÖVDESİ YOLA ÇIKTI!
Son 14 yıldır sokaklarından dev uçak parçalarını taşıyan konvoyların geçmesine alışık olan küçük Fransız köylerinin sakinleri için bir dönemin sonu geldi. Üretilecek son Airbus A380’in gövdesi, son montaj hattına ulaşmak üzere Saint-Nazaire’deki fabrikadan Toulouse’a doğru yola çıktı. Fransız köylerinden geçen uçak gövdesini oluşturacak parçalar aralarında Airbus CEO’su Faury’nin de bulunduğu kalabalık gruplar tarafından alkışlar ve tezahüratlarla uğurlandı. 272’nci ve A380’in üretimi gelecek yıl tamamlanarak müşterisine Emirates’e teslim edilecek.
Gers, Haute-Garonne, Gimont ve Leignac gibi köylerden geçen konvoyun yolculuğunun bazı noktalarında, sokaklar o kadar daralıyor ki, sekiz metre genişliğindeki gövdenin her iki tarafındaki açıklık sadece 50 cm’ye kadar inebiliyor. Bu yüzden köy sakinleri, yürüyerek, küçük Fransız sokaklarında A380’in gövdesini taşıyan konvoylara eşlik edebilyor.
Kamyonlardan biri, inşa edildiği fabrikaya atıfta bulunarak ‘elveda Saint-Nazaire’ yazısı ile süslenirken; son Airbus A380’in gövdesindeki pencerelere çalışanların resimleri yerleştirildi. Airbus CEO’su Guillaume Faury de son A380’in gövdesini taşıyan konvoyu selamlamak için Levignac’taydı.
Pandemi nedeniyle A380’in müşterileri uçakların çok büyük bir kısmını yere indirdi ve pek çok havayolu yeniden A380 ile operasyon yapmayacağını açıkladı. Airbus’ın üretim programını kapatmadan önce teslim etmesi gereken 9 adet A380 bulunuyor. Bunların 8’i Emirates biri de Japon havayolu ANA’ya yapılacak. Ancak Emirates kalan siparişlerin bazılarını iptal edebilmek için baskı yapmayı sürdürüyor. ANA’ya teslim edilecek A380’in yanı sıra Emirates’in kalan A380’lerinin üçü üretildi. Emirates yönetimi bu üç uçağı teslim alıp; diğer beş siparişi iptal ederek ceza ödemeye hazır olduklarını söylemişti. Emirates ve Airbus arasındaki görüşmelerin sonucuna bağlı olarak, hafta içinde Toulouse’a doğru yola çıkan 272’nci A380 gövde parçaları belki de hiçbir zaman bir araya getirilerek bir A380 uçağını oluşturamayabilir.
Dünyanın en büyük yolcu uçağı olan A380, muazzam bir mühendislik başarısı olsa da, hiçbir zaman ticari başarı elde edemedi. Uçağın üretimi konusunda çok geç kalındı ve daha küçük, daha verimli çift motorlu uçakların piyasada önem kazanmasıyla A380 giderek gözden düştü. COVID-19 krizi ile dünya çapındaki havayollarının çoğu da filolarındaki uçakların çoğunu beklenenden önce emekliye ayırma kararı aldı.
IATA: ‘SLOT KARARININ SÜRESİ UZATILMALI!’
Ululararası Hava Taşımacıları Birliği IATA, pandemi ile birlikte seyahat talebinin sıfıra inmesi nedeniyle slotlar için kullanılan 80-20 yani kullan ya da kaybet kuralının askıya alınma süresinin uzatılması gerektiğini açıkladı.
Başta Avrupa Birliği olmak üzere bütün önemli merkezlerde havayollarının uçuş izni yani slotların havayolunun yıl boyunca yüzde 80’in altında kullanılması durumunda ertesi yıl rakiplerine kaybetme riski bulunuyor.
AB için kural yaz sezonunun sonuna kadar askıya alınmıştı. Ancak havayollarının biraz daha nefes almalarını sağlamak için IATA kış sezonunda da durumun devam etmesini; normal zamanlar için planlanan slot tahsis kararlarının havayollarının finansal durumlarını tehlikeye atmaması gerektiği savunuldu. Kriz sürecinde havayollarının saadece günümüz şartlarının ve taleplerinin karşılanması üzerine enerji harcamalarının en doğru karar olacağı görüşü yinelendi.
IATA: ‘YOLCULAR SEYAHAT KONUSUNDA ENDİŞELİ!’
Öte yandan havacılık sektöründe faaliyetlerin giderek normalleşiyor olması, seyahat yasakları ve kısıtlamalarının birer birer kaldırılmasıyla toparlanmanın görülebileceği düşünülse de insanlar için seyahat konusunda hala çok fazla endişe var. Normal bir dönemde, yaz mevsimi, havayolları için en yoğun ve en çok gelir elde edilen mevsimdir. Yıl boyunca ayakta kalabilmelerini sağlayacak gelirin önemli kısmı yaz sezonunda toparlanır. Ancak bu yıl, yoğun sezona çok durağan bir giriş yapılıyor. IATA’ya göre, genel rezervasyonlar Haziran 2019’a göre %82 daha az! Yılın ikinci yarısında, durum daha da kötü görünüyor. Kasım 2020 için uzun vadeli rezervasyonlar da normal seviyelerin % 59 altında.
Yolcuların seyahate dair temkinli oldukları, çeşitli anket sonuçlarına da doğrudan yansıyor. Seyahat severlerin sadece %45’i birkaç ay sonra uçmayı planlıyor. % 36’sı uçmak için en az 6 ay daha bekleyeceklerini söyüyor.
KISA HABER TURU
LİTVANYA’DA SANAL HAVAYOLU KURULACAK!
Birkaç başarısız girişimin ardından, Litvanya Ulaştırma ve Haberleşme Bakanlığı, 2020 yılı sonunda bir bayrak taşıyıcı havayolu kurmayı planladıklarını açıkladı.
Kurulması düşünülen havayolu için masada çok sayıda seçenek var. Bunlardan biri, kendi markası olan, ancak uçağı olmayan sanal havayolu fikri. Bu sistem ile diğer havayolu şirketlerinden uçuş saatleri ve hizmetleri satın alınarak ilerlemek mümkün olabilir.
Tüm seçeneklerin üzerinde durulduğu ve en doğru kararın alınacağını açıklayan bakanlık, ulusal bir taşıyıcının piyasaya çıkmasının, özellikle de koronavirüs krizinin yarattığı kaos ışığında, büyük önem taşıdığı düşünülüyor. Litvanya hükümeti, yabancı havayolu şirketlerinin sürekli değişen stratejilerinden bağımsız olarak hayata geçirecek.
JETSTAR PACIFIC ESKİ ADINI ALIYOR!
Vietnamlı low cost havayolu Jetstar Pacific 12 yıl sonra ilk kurulduğu orijinal marka Pacific Airlines ismine geri dönüş yapıyor. Yüzde 70’i Vietnam Airlines yüzde 30’u Avustralyalı Qantas’a ait olan havayolunun yeniden eski ismine dönmesiyle ana sahibi olan Vietnam Airlines ile daha yakın bir sinerji yakalaması bekleniyor. Havayolunun, Vietnam Havayolları’nın rezervasyon, ağ ve müşteri işlevleri ile daha iyi uyum sağlamak için rezervasyon sistemini de Navitaire’den Sabre’ye döndüreceği duyuruldu. Söylentiler Qantas’ın hissesini Vietnam Havayolları’na satacağı yönünde birleşiyor. VNA ve Qantas’ın görüşmeleri sürüyor.
LUFTHANSA 22.000 PERSONELİ İŞTEN ÇIKARACAK!
Pandeminin yarattığı havacılıktaki büyük kriz Lufthansa Grubu’nu derinden etkiledi. Hafta içinde yapılan açıklama ile grup bünyesindeki şirketlerde toplam 22.000 tam zamanlı çalışanın işine son verileceği duyuruldu. Ayrıca krizden çıkmanın etkili bir yolu bulunamazsa, sayının daha da artabileceği vurgulandı.
Buna göre Lufthansa’da 600 pilot, 2.600 kabin görevlisi, 1.500 yer personeli ile genel merkez ve diğer grup şirketlerinde 1.400 kişinin işine son verilecek. Lufthansa Cargo’da 500; Eurowings’de 300 idari personel; Avusturya Havayolları’nda 1.100; Brüksel Havayolları’nda 1.000 kişi iş kaybı yaşayacak.
Germanwings’in tüm operasyonlarını durduran ve şirketi kapatma kararı alan Lufthansa Grubu’nda ayrıca Lufthansa Technik bünyesinde 2500 Almanya’da görev yapan toplam 4500 çalışan ile ikram şirketi LSG’de de 1500’ü Almanya’da görev yapan toplam 8.300 kişi işsiz kalacak.
Havacılık tarihinin yaşadığı en büyük krizden çıkmak için bu kararı alan Lufthansa Grubu’nda uzun vadede 100.000’den fazla çalışanın işinin güvence altına alınmak istenmesi nedeniyle kararın kaçınılmaz olduğu açıklandı.
EASYJET TESLİMATLARINI ERTELEDİ!
Mayıs ayında 4.500 çalışanını işten çıkaran İngiliz merkezli low cost havayolu easyJet, uzun bir aranın ardından 15 Haziran’da uçuşlarına yeniden başladı. Uzun süren görüşmelerin ardından easyJet yönetimi, Airbus ile 2025-2027 arasında gerçekleştirilmesi planlanan 24 uçak teslimatının ertelenmesi konusunda anlaşmaya varıldığını açıkladı.
Dünya genelinde tüm havayolları maliyetleri azaltmak ve ayakta kalmak için her türlü olasılığı denerken; alınan sert önlemler arasında sipariş iptalleri ve teslimat ötelemeleri en sık başvurulan yöntemler arasında yer alıyor.
IBERIA A340-600 UÇAKLARINI EMEKLİ EDECEK!
Dünya genelinde havayolları pandeminin ekonomik etkilerini en aza indirebilmek için operasyonel ve bakım maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle 4 motorlu uçakları filolarından çıkarmak için harekete geçti. Bu karardan Boeing 747 ile Airbus A340 ve A380 uçakları etkilendi. İspanyol havayolu Iberia, filosundaki 14 adet Airbus A340-600’ün tamamını planlanandan daha erken emekliye ayıracağını duyurdu. İspanyol havayolu A340-600 varyantının en büyük operatörü durumunda. Bu uçağın en büyük ikinci operatörü olan ve filosunda 10 adet bulunduran Lufthansa da pandemi sonrası uçakların 6’sını emekli edeceğini açıklamıştı. A340’ı aktif olarak uçuran diğer havayolları 7 adet ile İranlı Mahan; 4 adet ile Güney Afrika Havayolları, 2 adet ile Ultra Líneas Aeréas ve Azerbaycan Havayolları.
İspanyol Iberia ayrıca A350 ve A320neo da dahil olmak üzere mevcut uçak siparişlerinin bir kısmını ertelemek için Airbus ile görüşmelerini sürdürüyor.
QATAR AIRWAYS 737 MAX İSTEMİYOR!
Körfez’in en büyük havayollarından biri olan Qatar Airways, 2022 yılına kadar yeni uçak teslim almayacaklarını ve sipariş verdikleri Boeing 737 MAX uçaklarına ihtiyaç duymadıklarını açıkladı.
Boeing ve Airbus’a bu yıl veya gelecek yıl uçak teslim almayacaklarını bildirdiklerini açıklayan Qatar Airways, önümüzdeki iki üç yıl içinde teslim alınmak üzere sipariş edilen diğer tüm uçakların teslimatlarının 8-10 yıla kadar öteleneceğini ve işlerin çok iyi gitmesi durumunda, teslimat programının yeniden geri çekilebileceği vurgulandı. Boeing 737 MAX uçaklarına ihtiyaçları olmadığını ve bu siparişlerin başka uçak tiplerine değiştirilebileceğini Boeing’e ilettiklerini vurgulayan CEO Al Baker, filodaki 10 adet Airbus A380’in 2021’in ikinci yarısına kadar yerde kalacağını ve büyük ihtimalle bir daha uçmayacağını duyurdu. Doha merkezli havayolu, pandemi etkileri nedeniyle 200 uçaktan oluşan filosunu yüzde 25 oranında küçülterek, aynı oranda personelin de işine son vereceğini açıklamıştı…
GÜNEY AFRİKA HAVAYOLLARI FİLO KÜÇÜLTECEK!
2011 yılından bu yana kar edemeyen, iflas açıklayarak, kalan varlıklarını satacağı düşünülen South African Airways konusunda, hükümet beklenmedik bir geri adım atarak, bayrak taşıyıcı havayolunun uçuşlarına devam etmesi için mali yardım sağlamıştı.
Filodaki 19 adet kiralık uçağı sahiplerine gönderecek olan havayolu, operasyonlarına 3 adet A319, 10 adet A320, 6 adet A330 ve 4 adet A350-900 ile devam etme kararı aldı. Filoda kalan A320 uçaklarının da önümüzdeki günlerde gereksiz bir fazlalık haline geleceği düşünülüyor. Çünkü havayolunun iç hat ve bölgesel uçuşlarının da filosunda tamamen Boeing uçakları bulunan alt şirket Mango’ya devredilmesi bekleniyor.
CHINA SOUTHERN YENİ HAVAYOL U KURUYOR!
China Eastern Havayolları, Hainan merkezli havayolu şirketi kurmak için harekete geçti. Ülkenin güney kesiminde bir ada eyaleti olan serbest ticaret bölgesi ve turizm merkezi olan Hainan merkezli yeni havayolu, adını Hainan’daki sahil kenti Sanya’dan alacak. Sanya International isimli yeni havayolunun yüzde 51’i China Easter’e ait olacak. Ortak girişimin %15’i Juneyao Havayolları’na ve %14’ü Trip.com’un olacak. Kalan hisseler ise devlet kontrolündeki Hainan merkezli 2 ayrı şirketin olacak. Kurulacak yeni havayolunun, China Eastern’in Güney Çin’deki stratejik pozisyonunu ve rekabet gücünü geliştirmesi bekleniyor.
EMBRAER’DEN GE’YE ÜST DÜZEY TRANSFER!
Brezilyalı uçak üreticisi Embraer’in ticari kısmının başkanı John Slattery, Amerikan motor üreticisi General Electrics’in CEO’su oldu. Başarısız bir girişim olan Boeing-Embraer birleşmesinin savunucuları arasında yer alan ve anlaşma sonrası Embraer ortaklığından sorumlu Boeing yöneticisi olmayı bekleyen Slattery, pandemi nedeniyle iptal edilen birleşmenin ardından ayrılık kararı aldı.
Uçak kiralama sektöründe çalıştıktan sonra 2011 yılında Embraer’e transfer olan ve 2016’da Embraer’in en ünlü ve en kârlı bölümü olan ticari havacılık biriminin başına geçen Slattery, yakıt verimliliğiyle öne çıkan ancak en büyük rakibi Airbus A220’ye karşı satışlarda başarı gösteremeyen E2 uçaklarının üretim programını başlatmıştı.
CORSAIR SON 747’Yİ FİLODAN ÇIKARDI!
Uzun mesafe uçuşlar gerçekleştiren havayolu Corsair, filo yenileme ve modernizasyon projesi kapsamında 30 yıldan uzun süredir aktif hizmet veren son Boeing 747’yi filodan çıkardı.
Havayolu artık yalnızca Airbus A330 uçaklarından oluşan tek tip bir filo ile hizmet vermeye devam edecek. Filodaki son Boeing 747, dünyanın çevresini 2.000’den fazla kez dolaşacak kadar uçtu ve seferlerinde 7 milyondan fazla yolcu taşıdı.
Uçak, geniş kabini sayesinde şirketin özellikle Antiller ve Reunion’daki müşterileri tarafından tercih ediliyordu. Efsanevi jumbojet, hacılar, tıbbi uçuşlar, BM için özel görevler ile kültür ve spor operasyonları da dahil olmak üzere 30 yılı aşkın sürede pek çok özel uçuşta dünyanın dört bir yanına yolcu taşıdı. Corsair, 747’nin 100’den 400’e kadar tüm varyantlarını filosuna katan dünyadaki iki havayolundan biriydi. Fransız havayolunun filosunda şu anda bir Airbus A330-200 ve üç adet Airbus A330-300 bulunuyor. Havayolunun dört adet A330-900neo siparişi de bulunuyor.
EN HAFİF UÇAK KOLTUĞU!
Kanadalı charter havayolu Nolinor, Boeing 737-400 uçağını dünyanın en hafif uçak koltuğuyla donatıyor. Fransız koltuk üreticisi Expliseat tarafından üretilen TiSeat E2, piyasadaki diğer koltuklardan yüzde 40 daha hafif.
TiSeat E2 koltukları Nolinor’un uçaklarının toplam ağırlığını 1,1 ton azaltarak optimum taşıma verimliliği sunacak. Yedi saate kadar uçuşlar için önerilen 4.5” yatırma ve köpük kombinasyonları ile donatılan koltuklar, Titanyum ve karbon fiberden üretiliyor. Ultra hafif ve uzun ömürlü koltuklar, konfor, estetik ve ergonomi açısından en iyi performansları sunuyor.
TiSeat E2’nin sunduğu büyük ağırlık tasarrufu, Nolinor’un filosundaki uçakları modernize etmesini sağlarken rekabet gücünü de arttırıyor. Operasyonu kolaylaştıran, daha az yakıt tüketimi ve daha az karbon emisyonu sunan koltuklar ile yolcu deneyimini ve optimum uçak verimliliği sağlanmaya çalışılıyor.
