TÜRK HAVACILIĞI İÇİN KRİTİK TARİH: 18 MART 2023
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) Genel Müdürü Temel Kotil, 15’inci Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı (IDEF 2021) kapsamında düzenlediği basın toplantısında, üzerinde çalışılan projeler hakkında çok önemli bilgiler paylaştı.
Tamamlanan projeler kapsamında ANKA, AKSUNGUR, ATAK, GÖKBEY, HÜRKUŞ gibi projeleri, alt yüklenici firmaların da desteğiyle, Türk Hava Kuvvetleri başta olmak üzere ilgili kurumlara teslim etmeye başlayan ve bazı projelerde yurt dışına ihracat aşamasına gelen TUSAŞ, savunma sanayiinde dışa bağımlılığı azaltmak amacıyla hayata geçirilen projeler için çalışmalarını sürdürüyor.
Kotil, üzerinde çalıştıkları projeler için en kritik tarih olarak 18 Mart 2023’ü belirlediklerini; o gün HÜRJET ve ATAK-2’nin ilk uçuşunu yapacağını; Milli Muharip Uçak’ın (MMU) ise hangardan çıkacağını duyurdu.
ANKA, Göksungur gibi diğer projeler için çalışmalar kararlılıkla sürdürülse de Kotil, şu an HÜRJET, Milli Muharip Uçak ve ATAK-2 üzerinde yoğunlaştıklarını belirtti.
HÜRJET’in tamamen sıfırdan Türk mühendisleri tarafından tasarlanıp geliştirilmesi nedeniyle Türkiye için çok özel ve önemli olduğunun altını çizen Kotil, Hürjet’in uçak gemisinden iniş-kalkış yapabilmesi için bazı test ve modifikasyonlar üzerinde çalıştıklarını açıkladı.
TUSAŞ’ın Türkiye’nin teknoloji ve mühendislik merkezlerinden biri olduğunu belirten Temel Kotil, çok fazla mühendise ihtiyaçları olduğunu yineledi ve TUSAŞ bünyesinde 10 bin mühendis çalıştırmayı hedeflediklerini vurguladı. Şirkette şuan yaklaşık 5 bin mühendis görev yapıyor.
TUSAŞ’ın Ankara’daki tesislerinin girişine bir hangar yapılacağını ve içine her türlü teknik alt yapı imkanı sağlanacağını söyleyen Kotil, isteyen herkesin gelip burada, aklındaki projeleri hayata geçirebilecekleri bir ortam yaratılacağını belirtti.
Orman yangınlarında İHA’ların öneminin bir kez daha ortaya çıktığını vurgulayan Temel Kotil, gece görüş kameraları sayesinde yangında erken tespit için İHA’ların kullanımının çok kritik olduğunun altını çizerken, TUSAŞ’ın sıfırdan yangın söndürme uçağı yapmak gibi bir gündemi olmadığını belirtti. En iyi yangın söndürme uçaklarının temin edilmesi konusunda destek verebileceklerini hatırlattı.
TUSAŞ yerleşkesinde yeni kurulan kompozit tesisi ile dünya markası olmayı hedeflediklerini açıklayan Kotil, TUSAŞ’ın uzun dönemde yıllık 2 milyar Dolar ihracat hedeflediğini belirtti.
Öte yandan hafta içinde TUSAŞ, ABD’li Spirit Aerosystems tarafından yılın en iyi tedarikçisi ödülüne layık görüldü. Türkiye’nin 2002 yılında Boeing’ten aldığı 5 adet NATO AWACS uçağı karşılığında offset anlaşması yapan iki şirket, 400 kalem yarı montaj parçasının TUSAŞ’ta üretilmesi konusunda iş birliğine imza attı.
Spirit ile o günden bu yana işbirliğini sürdüren TUSAŞ, 5 milyon adete yakın parçayı Spirit firmasına teslim etti. Kalite ve teslimatta yüzde 99.8 ve üzerinde bir performans sergiledi.
ABD SİVİL UÇAKLARI GÖREVE ÇAĞIRDI!
ABD hükümeti, yaklaşık 70 yıl önce, Berlin Ablukası sırasında, büyük ulusal savunma gereksinimleri ve acil durumlar için “Civil Reserve Air Fleet – CRAF” isimli bir program başlattı. Program, ABD hükümetine, gerekli gördüğü durumlarda, sivil yolcu uçaklarını kullanmayı talep edebilme hakkı veriyor. ABD’de şu an 24 havayolu, 450 uçağıyla bu programa üye. Havayolları, gönüllü olarak üye oldukları bu program kapsamında, ihtiyaç durumunda ABD Ulaştırma Komutanlığı (USTRANSCOM) emrine, en kısa sürede uçak ve mürettebat sağlama sözü veriyor. Karşılığında ise Savunma Bakanlığı, barış zamanlarında kargo, asker ve yolcu taşıma gereksinimlerinde, bu havayollarından hizmet alıyor.
1990-1991’de Birinci Körfez Savaşı ile 2002-2003’te Irak Savaşı sırasında, sivil uçaklar göreve çağrılmıştı. ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, uzun süre sonra ilk kez, bu programa yeniden başvurmaya karar verdi ve Afganistan’da devam eden tahliye operasyonlarını hızlandırmak için sivil uçakları göreve çağırdı.
Bu kapsamda United Airlines (4), Atlas Air (3), American Airlines (3), Delta Air Lines (3), Omni Air (3) ve Hawaiian Airlines (2) adet sivil yolcu uçağını, hükümetin kullanımına tahsis etti. Bu uçaklar, doğrudan Kâbil Havalimanı’na inmeyecek. C-5 ve C-17 tipi askerî uçaklarla Kâbil’den farklı Amerikan üslerine veya Orta Doğu’da belirlenen güvenli noktalara tahliye edilen kişiler, bu sivil yolcu uçakları ile Avrupa ve ABD’de bir sonraki barınma yerlerine ulaştırılacak.
Havayolları bu görev için uçak gönderme kararı alırken, kendi ticari operasyonlarının etkilenmemesini gözetiyor. Ayrıca havayollarının bu uçuşlarda görev yapan personelleri, ekstra ücret de alıyor.
United Havayolları’na ait bir uçak, bu görev kapsamındaki ilk uçuşunu geçtiğimiz Pazar günü Frankfurt-Hahn Havalimanı’ndan ABD’nin Katar’daki Al Udeid Hava Üssü’ne gerçekleştirdi. Dönüşte Almanya’da yakıt ikmali için duran uçak, daha sonra tahliye edilenleri ABD’ye uçurdu. 14 Ağustos’tan bu yana yaklaşık 50.000 kişinin Afganistan’dan tahliye edildiği sanılıyor.
HİNDİSTAN’DAN BOEING 737 MAX’A ONAY GELDİ!
Ekim 2018 ve Mart 2019’da Endonezya ve Ethiopya’da yaşadığı ve toplam 346 kişinin yaşamını yitirdiği iki kazanın ardından Boeing 737 MAX uçakları, dünya genelinde yere indirilmişti. 20 aylık yeniden sertifikalandırma süreci sonunda Kasım 2020’de ABD Federal Havacılık İdaresi FAA uçakların gökyüzü ile yeniden buluşmasının önündekini kaldırarak ABD’li imalatçının derin bir nefes almasını sağlamıştı.
FAA ile birlikte Dünya genelinde 17 küresel otoritenin uçuş yasağını kaldırmasının ardından hafta içinde Hindistan Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü de 737 MAX’in yeniden uçması için onayı verdi.
Hindistan’da tek koridorlu uçak pazarına Airbus A320 uçakları hakim. Ancak Hindistan, Boeing için giderek daha önemli bir pazar haline geliyor. MAX uçakları için sipariş veren tek şirket SpiceJet. Ancak Hintli milyarder yatırımcı Rakesh Jhunjhunwala ülkede Akasa isimli yeni bir havayolu kurulmaya hazırlanıyor. Boeingli yetkililer bu havayoluna 80 adet 737 Max satabilmek için büyük bir çaba harcıyor. Geçtiğimiz Nisan ayında Hindistan, başka ülkelere kayıtlı 737 Max uçaklarının Hindistan hava sahasını kullanmalarına izin vermişti.
Boeing, Hindistan’da önümüzdeki 20 yıl içinde yaklaşık 320 milyar dolar değerinde 2.200’den fazla yeni uçağa ihtiyaç duyulacağını tahmin ediyor.
Hindistan’ın da MAX için engelleri kaldırmasının ardından, bu uçakların gökyüzü ile buluşması için henüz yeşil ışık yakmayan tek ülke Çin kaldı. 737 MAX ailesi uçaklarının en büyük pazarı durumundaki Çin, uçakların güvenli olduğuna ikna olmamakta direniyor. Birkaç hafta önce Çin’de 737 MAX-7 ile bir test uçuşu gerçekleştirildi. Bugüne kadar satılan 737 MAX ailesi uçaklarının yüzde 25’i Çinli havayolları tarafından satın alındı. Bu sebeple ABD’li Boeing için Çin’den onay gelmesi çok büyük bir önem taşıyor.
Öte yandan ABD’li imalatçı, Endonezya’nın Jakarta kentinden sonra Vietnam’ın Hanoi şehrinde de yeni bir ofis açtı ve Güneydoğu Asya’nın havacılık için önemini bir kez daha ortaya koydu.
35 yaşın altında 380 milyondan fazla insanın yaşadığı Güneydoğu Asya, Boeing’in önümüzdeki on yıllar boyunca büyümesini destekleyecek ve yüz binlerce iş ve istihdam imkanı oluşturulacak. Boeing’in 2007’den bu yana Vietnam’da bütün uçak modellerine çeşitli parçaların üretimini yapan bir çok tedarikçisi bulunuyor.
İSTANBUL HAVALİMANI’NDAN SIFIR KARBON TAAHHÜDÜ!
İstanbul Havalimanı, Uluslararası Havalimanları Konseyi (ACI) tarafından başlatılan ve 238 havalimanının yer aldığı 2050 yılına kadar ‘Net Sıfır CO2 Emisyonu’ taahhüdüne katıldı.
Sürdürülebilir kalkınma ilkeleri doğrultusunda çalışmalarına devam eden İGA, gençlere daha temiz bir dünya bırakmak için harekete geçti ve İstanbul Havalimanı’nın en geç 2050 yılına kadar sıfır emisyon taahhüt ettiğini açıkladı.
İstanbul Havalimanı’nda karbon emisyonlarının azaltılması çalışmaları kapsamında, ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi kurulumu, enerji verimlilik faaliyetleri, enerji etütleri ile sistem iyileştirmeleri, ISO 14064 Sera Gazı Yönetim Sistemi ile sera gazı hesaplamaları, ağaçlandırma çalışmaları, elektrikli araç kullanımları ve araç şarj istasyonu kurulumu gerçekleştirildi.
2050 yılına kadar sıfır emisyon hedefi doğrultusunda, Güneş Santrali kurulumları, elektrik şebekesinden yenilenebilir enerji satın alınması, elektrikli araç dönüşümleri ve araç şarj istasyonu kurulumları, ağır taşıtlarda bio dizel kullanımı, enerji verimlilik faaliyetleri, ağaçlandırma çalışmaları ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda hidrojen yakıtının ısınma ve ulaşım amaçlı kullanımı, baca gazından karbon yakalama teknolojilerinin yapılması taahhüt edildi.
THY UÇAĞINDA AFGAN BEBEK DOĞDU!
Türk Hava Yolları’nın Boeing 777 ile gerçekleştirdiği TK3281 sefer sayılı Dubai-Birmingham tahliye uçuşunda Afgan bir kız çocuğu dünyaya gözlerini açtı. 26 yaşındaki Afgan yolcu Soman Noori, Kuveyt hava sahası üzerinde, kabin ekiplerinin gerçekleştirdiği doğum sonrası Havva adını verdiği bebeğini kucağına aldı. Tedbiren Kuveyt’e acil iniş yapan 777, gerekli kontrollerin ardından bebek ve ailesiyle birlikte Birmingham seyahatine devam etti ve uçuş sorunsuz şekilde tamamlandı.
SOUTH AFRICAN AIRWAYS 6 AY SONRA UÇACAK!
Güney Afrika’nın ulusal havayolu South African Airways, Nisan ayının sonunda iflas açıklamış ve hükümeti tarafından kurtarılarak yeniden yapılanma sürecine girmişti. Havayolu yaklaşık 6 ay aradan sonra ilk uçuşunu 23 Eylül’de yapmaya hazırlanıyor.
Havayolu ilk aşamada Johannesburg’dan Cape Town, Accra, Kinshasa, Harare, Lusaka ve Maputo’ya uçacak. Pazar koşulları geliştikçe, operasyonlara yenileri eklenerek, uçuş ağı zenginleştirilecek.
İTALYA’NIN YENİ ULUSAL HAVAYOLU İÇİN HER ŞEY HAZIR!
İtalyan sivil havacılık otoritesi ENAC, ülkenin ulusal havayolu Alitalia’nın yerini almaya hazırlanan yeni bayrak taşıyıcı Italia Trasporto Aereo kısa adıyla ITA’nın ticari operasyonlara başlamasına ve bilet satmasına izin veren hava operatörü sertifikası (AOC) için onay verdi. Böylece ITA’nın havalanabilmesi için bir engel kalmadı. 15 Ekim itibariyle ITA’nın operasyonlarına başlaması hedefleniyor.
RUS UÇAĞI MC-21 TİCARİ SEFERLER İÇİN GÜN SAYIYOR
Aeroflot Grubu iştiraki şirketlerinden biri olan Rossiya Havayolları, 2022 yazında Rus yapımı tek koridorlu Irkut MC-21 uçakları ile operasyonlara başlamayı planlıyor. Havayolu kokpit ve kabin ekibi eğitimlerinin düzenlenmesi, olası rotalar üzerinde bakım ağının kurulması ve bilgi sistemlerinin güncellenmesi için şimdiden hazırlıklara başladı.
Uçağın üreticisi Irkut, lansman müşterisi olan Rossiya’ya ilk teslimatı için teknik kabul sürecinin 2022 baharında başlayacağına dair güvence verdi. Olağanüstü bir teknik sorun yaşanmazsa, MC-21 önümüzdeki yaz Rossiya boyaması ile havayolunun uçuşlarında hizmet vermeye başlayacak.
JAPON HAVAYOLU 18 AY SONRA A380 İLE UÇTU!
Japonya’nın en büyük havayolu All Nippon Airways, Airbus A380 ile yaklaşık 18 ay aradan sonra ilk ticari uçuşunu yaptı. A380’in uçurulduğu tek rota olan Tokyo – Honolulu uçuşları ABD hükümeti tarafından durdurulduktan sonra Japon havayolu Airbus A380′ uçaklarını 24 Mart 2020’de uzun süreli park yani storage pozisyonuna almıştı. O günden bu yana uçaklar, yalnızca aylık test uçuşları için kullanıldı. ANA Havayolları’nın üç adet Airbus A380’i bulunuyor. Uçakların ilki Mart, diğeri Mayıs 2019’da havayolunun filosuna katıldı. Üçüncü uçak Ekim 2020’de havayoluna teslim edildi ancak Japonya’ya götürülmedi ve Airbus’ın Toulouse Blagnac tesislerinde park halinde bırakıldı. ANA’nın 3 A380’i, Hawaii’ye özgü özel bir deniz kaplumbağası Honu’nun çeşitli renkleriyle boyalı.
QANTAS A380’İ BEKLENENDEN HIZLI UÇURACAK!
Avustralyalı Qantas da Airbus A380’leri planlanandan önce hizmete geri döndürmeyi planlıyor.
Havayolunun filosundaki 12 adet A380 şu anda California’daki Mojave Çölü’nde storage durumunda. Şirket bu uçakların ikisini emekliye ayırıp yedek parça olarak kullanacak. Kalan 10 uçak kademeli şekilde hizmete başlayacak. Önümüzdeki yıl Temmuz ayından itibaren 5 uçağın operasyonlara dönmesi hedefleniyor. Uçaklar öncelikle Londra, Los Angeles ve Singapur gibi rotalarda uçmaya başlayacak. Qantas CEO’su Alan Joyce daha önce A380’lerin 2023’e kadar tekrar uçmaya başlamasını beklemediğini açıklamıştı.
EMIRATES’TEN İSTANBUL İÇİN A380 SÜRPRİZİ!
Emirates ise Eylül ayının ortasından itibaren Dubai-İstanbul uçuşlarında A380 kullanmayı planlıyor. Eğer plan hayata geçirilirse, İstanbul’a A380 ile tarifeli uçuş yapan ilk şirket Emirates olacak.
KURAL TANIMAZ YOLCULARA KESİLEN CEZALAR 1 MİLYON DOLAR’I AŞTI!
FAA, 2021’de kural tanımaz ve asi yolculara kesilen cezaların 1 milyon Dolar’ı aştığını açıkladı. 531.545 Dolarlık ceza, düşük maliyetli havayollarında uçan yolculara kesildi. Alkol tüketimi ve uçakta maske zorunluğu, kesilen para cezalarının en büyük sebebi oldu. 1 Ocak’tan bu yana FAA, 4.000 kural tanımaz yolcu davranışı ve yaklaşık 3.000 maske takmaya direnç gösteren yolcu raporlandığını açıkladı. En yüksek ceza, Mayıs ayında 45 bin Dolar ile yerine oturmayı reddeden, uçaktaki diğer yolculara bir şeyler fırlatan, bir kabin görevlisine saldıran JetBlue yolcusuna kesildi.