Havacılık Bülteni-206

ŞAMPİYONLAR LİGİ’NİN İLK HAVAYOLU SPONSORU THY OLDU!

Türk Hava Yolları, kulüpler bazında dünyanın en büyük futbol organizasyonu olan UEFA Şampiyonlar Ligi’nin resmi sponsoru oldu. Böylece, sezon boyunca 200 ülkede 70’den fazla yayıncı tarafından, 678 milyon izleyiciye ulaşan UEFA Şampiyonlar Ligi’ne ilk kez bir hava yolu şirketi resmi sponsor oldu. Taraftarlar da 28 milyon etkileşim ile sosyal medyada Şampiyonlar Ligi heyecanına ortak oluyor.

Şampiyonlar Ligi final maçının, 10 Haziran 2023’te, İstanbul Atatürk Olimpiyat Stadı’nda oynanacak olması da busponsorluk anlaşmasına ayrı bir değer kattı.

THY, UEFA Şampiyonlar Ligi’nin ilk havayolu sponsoru oldu

Anlaşma kapsamında Türk Hava Yolları, maç yayınları öncesi, esnası ve sonrasında; saha kenarındaki LED ekranların da bulunduğu birçok logo görünürlüğü ve isim kullanım hakkına sahip olacak. Ayrıca; THY, UEFA Süper Kupa, UEFA Futsal Şampiyonlar Ligi ve UEFA Gençler Ligi Finalleri’nde de resmi sponsor unvanıyla yer alacak.

Türk Hava Yolları, EURO 2016 Avrupa Futbol Şampiyonası’nın resmi havayolu sponsoru olarak, UEFA ile iş birliği yapan dünyadaki ilk havayolu şirketi olmuştu. THY daha önce, F.C. Barcelona, Manchester United, Borussia Dortmund, Olympique Marseille, River Plate gibi önemli futbol takımlarıyla da çeşitli sponsorluk anlaşmaları yapmıştı. Türk Hava Yolları’nın Kobe Bryant ve Lionel Messi’nin rol aldığı “The Selfie Shootout” isimli reklam filmi de tüm zamanların en çok izlenen reklamları arasında yer alıyor. 

Türk Hava Yolları ayrıca, Euroleague ile 26 Temmuz 2010’da, 10 yıl için 30 milyon Euro bedel ile sponsorluk anlaşması imzaladı. Bu anlaşmaya göre Avrupa basketbolunun en üst ligi, 2010-11 sezonundan bu yana Turkish Airlines Euroleague adıyla düzenleniyor. 2020’de bu anlaşma 5 yıl daha uzatıldı. Yani 2025’e kadar THY Avrupa basketbolunun zirvesindeki adını da koruyacak.

Türk Hava Yolları’nın voleybol, tenis, golf, ragbi, binicilik gibi sporlarda da üst seviyede sponsorluk anlaşmaları bulunuyor.

AIRBUS A350’NİN DAHA HAFİF VE PERFORMANSLI VERSİYONU GELİYOR!

Avrupalı imalatçı Airbus, A350 ailesi uçaklarının daha hafif, maksimum kalkış ağırlığı daha yüksek, daha geniş kabine sahip ve daha yüksek performanslı versiyonunu geliştiriyor. 2024 yılına kadar bu uçakların Yeni Üretim Standardı (New Production Standart – NPS) ile üretilmeye başlaması hedefleniyor.

Airbus A350 NPS ile kabini 4 inç genişletti

Uçakların gövdesinde yapılacak değişiklikler seviyesinde, A350 NPS uçaklarının ağırlığı 1,2 ton azalacak, uçakların maksimum kalkış ağırlığı 3 ton artarken; performansı ciddi şekilde yükselecek. Yapılacak geliştirmeler ile kabin uzunluğunun 35 inç uzaması beklenirken; kazanılacak bu alana otuz ilave koltuk eklenebilecek olması tartışma yaratıyor. 

Uçağın ağırlığının azaltılabilmesinin arkasında, yapısal parça ve sistemlerin optimize edilmesi var. Braketler, elektrik sistemleri ve kablolar geliştirilirken; akıllı malzemelerin kullanımı artırılıyor. Gövde ve kanatlarda karbon fiber kullanım oranı yükseltiliyor.

Performanstaki iyileştirmeyi sağlayan şey ise uçaktaki fiziksel değişiklikler değil. Zorlu havalimanları veya hava koşullarda, kalkış sırasında flapların kontrol edilme şeklini iyileştirmek ve pozisyon sayısını artırmak için bir yazılım değişikliği yapıldı. İniş takımlarının daha hızlı şekilde toplanmasını sağlayan bir sistem de uçakların performansını artıracak. Maksimum kalkış ağırlığı A350-900’de 280 tondan 283’e; A350-1000’de ise 316 tondan 319 tona yükselecek.

Airbus, kabinin iç kısmının, her iki tarafta da uçağın gövdesinin içine iki inç daha yakın oturmasını sağlamak için NPS uçakların çerçevelerini ve bunların birbirine bağlantılarını değiştiriyor. Bu da “çerçeve şekillendirme” olarak adlandırılıyor.

Bu değişiklikler sonrası, 1.5″ kolçak genişliği ve 17″ koridora sahip kabinde 17″ genişliğinde koltuklar kullanılması mümkün olacak. A350’nin mevcut nesillerinde 219.4 inç olan kabin genişliği, NPS modellerde 223.5 inç’e yükselirken; aynı sıraya yan yana 10 koltuk yerleştirilebilmesi mümkün hale geliyor.

Airbus yönetiminin, A350’nin operatörleri arasında bulunan French Bee, Air Caraïbes gibi düşük maliyetli ve eğlence amaçlı havayollarının yanı sıra, full servis hizmeti veren havayollarının da A350 ile daha fazla yolcu taşıyabilmesinin yollarını aradığı görülüyor.

Boeing 777’nin kabini, A350’ye göre 5 inç daha geniş ve bazı havayolları 777’yi tek sırada 10 koltuk yerleştirerek kullanıyor. Airbus, A350’nin yeni üretim standardında ürettiği uçakların ekonomi kabinine tek sırada 9 koltuk koymaya devam edecek havayolları için ise, genişletilen dört inçlik mesafe için,  17” koridor mesafesi ve 1.8” kolçaklı ve 18.7” genişliğinde koltukları öneriyor.

A350’nin sekiz yan yana koltuk barındıran premium ekonomi kabinlerinde ise şimdi 18″ koridorlu 19″ genişliğindeki koltuklar, 5″ orta konsol ve 1.8″ tek kol dayama genişliğine sahip bir düzen mümkün hale gelebiliyor. Business kalbinler için ise ekstra 4 inçlik genişlemenin optimize edilebilmesi için Airbus ve koltuk üreticileri birlikte çalışıyor.

Koltukların dışında, genişleme ile kabin ekibi ve yolcular için, ön ve arka mutfaklarda ek alan yaratılacak. A350’nin bazı eleştirilere maruz kaldığı bu alanda daha sorunsuz hizmet ve daha fazla yenilik hayata geçirilmiş olacak.

A350 NPS için yapılan değişiklikler, galley bölümlerini genişletiyor

Airbus, uçağın arka basınç bölmesini bir frame geriye doğru iterek 4 numaralı kapıların arkasında 24 inçlik ekstra alan yarattı. Bu alanda Airbus şimdi ya büyük bir yeni “V-Shape XL Galley” ya da “ICE [Increased Cabin Efficiency-Artırılmış Kabin Verimliliği] XL” sunuyor. ICE seçeneği daha küçük bir mutfak alanı ama uçağın her iki tarafında bir ekstra tuvalet imkanı sunuyor. Her iki mutfak seçeneği, altı adet tam trolley kapasitesinin yanı sıra mutfakta geniş bir alan daha sunarak ciddi bir fark yaratıyor.

A350’nin NPS versiyonunda, Airbus’ın ön alanı iki şekilde optimize ettiği görülüyor. Kabin ekibi kontrol ünitesi ve 1L kapısındaki iki uçuş görevlisi koltuğunun bulunduğu bölme, kapıya birkaç santimetre yaklaştırıldı. Ayrıca, kokpitteki dördüncü koltuk, zemine değil duvara monte edildi. Bu da kokpit duvarının beş inç ileri itilmesini sağladı.

Dolayısıyla, ön tarafta, ya ekstra yerleştirme alanına sahip üç arabaya göre dört arabalı mutfak seçeneği ya da 50 inçlik premium tuvalet seçeneği sunulabilecek. Havayolları tuvaletlerini başka bir yere koymayı tercih ederse, 1 numaralı kapının önünde daha büyük bir mutfak yerleştirilebilecek.

Kokpite giden yapının diğer kısmında, sağ 1 kapısının önündeki, mürettebat dinlenme odasına erişim bölümü de yeniden konumlandırıldı. Bu da 5,5’tan sekiz troleye büyüyen yeni genişletilmiş bir mutfak seçeneğini beraberinde getirdi.

Yeniden tasarlanan mürettebat dinlenme alanı, yolcuların hemen önündeki ana bölüme taşındı. Yani arkaya bakan mutfak alanı dört torlleyden 3,5’a düşse de toplamda 2 trolleylik genel bir alan artış sağlanıyor.

Airbus ayrıca Gentex’in elektro-kısılabilir pencerelerini de değerlendiriyor. Bu, pencerelerin önceki versiyonlara göre iki kat daha hızlı, 100 kat daha koyu olmasının yanı sıra ve görünür ışık ile ultraviyole ışığın %99,99’unu engelleyebileceği öne sürülüyor.

AEROFLOT’TAN REKOR UÇAK SİPARİŞİ!

Rusya’nın ulusal havayolu Aeroflot, filosunu Rus uçaklarıyla yenilemek için düğmeye bastı. Devlete ait havayolu, Vladivostok’taki Doğu Ekonomik Forumu’nda, devlete ait uçak üreticisi United Aircraft Corporation (UAC) ile yaptığı anlaşma kapsamında, 339 adet Rus yapımı uçak satın alacak. Bu anlaşma, Aeroflot ‘un yakın tarihinde yerli uçak alımına ilişkin yaptığı en büyük anlaşma olarak kayıtlara geçti.

Sipariş verilen uçakların dağılımı, 210 adet Irkut MC-21, 89 adet Yeni Sukhoi Superjet ve 40 adet Tupolev Tu-214. 339 adet uçağın liste fiyatı, yaklaşık 16 milyar Dolar. Rus hükümeti, bu siparişin finansmanı konusunda havayoluna destek olacak.

Aeroflot, UAC’ye 339 adet uçak siparişi verdi

İlk Sukhoi uçakları 2023’te, ilk Irkut ve Tupolev uçakları ise 2024’te teslim edilmeye başlanacak. Tüm uçakların 2030’a kadar Aeroflot filosuna katılması bekleniyor. Teslim alınacak uçakların bir kısmı, Aeroflot’un yan şirketleri, Rossiya ve Pobeda filosuna girecek.

Ruslar bu anlaşmanın imzalanması ile Rusya’nın uçak imalatı konusunda büyük bir potansiyele, zengin deneyime sahip, güvenilir ve modern uçaklar üretebilen büyük bir havacılık gücü olduğunu tüm dünyaya açıkça gösterdiği görüşünde.

MC-21’in kısa süre içinde Aeroflot filosunun yeni amiral gemisi olması beklenirken; uçakların tüm sistem ve bileşenleri ile ithal ikameli bir biçimde teslim edileceği vurgulandı.

Airbus ve Boeing, Rus havayollarına uçak satışını engelleyen kapsamlı bir ambargo uyguluyor. Bu nedenle havayolları yedek parça ve servis hizmeti de temin edemiyor. Bu sebeple Aeroflot’un filosunu yenilemek için, tek seçeneği Rus yapımı uçaklar.

Çoğunluğu hükümete ait olan Aeroflot’un ambargo öncesindeki filosunun büyük kısmının Airbus ve Boeing uçaklarından oluşması ise ciddi bir çelişki olarak yorumlanıyor. Rus uçak üreticilerinin hiçbir yabancı parça içermeyen uçakları ne kadar hızlı ve kaliteli üretebileceği de büyük bir soru işareti. 

QATAR AIRWAYS’İN KALAN A350 SİPARİŞLERİ İPTAL EDİLDİ!

Avrupalı imalatçı Airbus, Qatar Airways’in henüz teslim almadığı 19 adet Airbus A350 siparişini resmen iptal etti. Airbus’ın teslim edilmeyi bekleyen siparişler listesinden, Qatar Airways uçakları çıkarıldı. Bu radikal kararın nedeni, iki şirket arasında uzun süredir devam eden, A350 uçaklarının boya kusurlarındaki anlaşmazlık. Qatar Airways, uçağın gövdesinin hızlı bir şekilde bozulduğunu ve uçuş emniyeti sorunu oluştuğunu iddia ederken, Airbus hasarın kozmetik olduğunu öne sürüyor.

Airbus, Qatar Airways’in henüz teslim almadığı 19 adet A350-1000 siparişini iptal etti.

Qatar Airways, ulusal havacılık otoritesi tarafından, 22 uçağı yere indirilmek zorunda bırakıldığı için, A350’deki sorun tamamen çözülene kadar daha fazla uçak teslim almayı reddetmişti. Airbus ise Qatar Airways’in uçakları teslim alma konusundaki isteksizliğinin, aralarındaki sözleşmenin iptal edilebilmesi için yeterli olduğu görüşünde.

Qatar Airways, 34 adet A350-900 ve 40 adet A350-1000 olmak üzere toplam 74 adet A350 siparişi vermişti. Bunlardan 19 adet A350-1000 henüz teslim alınmadı. Airbus’ın şimdi bu uçakları başka havayollarına satması bekleniyor. Air India da dahil olmak üzere bir çok havayolunun potansiyel adaylar arasında olduğu biliniyor.

Qatar Airways’in ayrıca 50 adet Airbus A321neo ailesi uçağı için siparişi de bulunuyor. Ancak Airbus, birkaç ay önce bu siparişleri de iptal etti. Qatar Airways, bu karara itiraz etse de İngiltere’de görülen davada yargıç, Airbus’ın sözleşmeyi feshetme kararını haklı buldu.

Qatar Airways’in inanılmaz bir hızla büyümeye devam etmesi; havacılık sektörünün de Airbus ve Boeing arasında bir duopol olduğu gerçeği göz önüne alındığında, Qatar Airways’in bundan sonraki hamleleri tüm sektör tarafından yakından takip ediliyor.

Qatar Airways’in, şuan filosunda bulunan yedi adet Boeing 787-9’a ek olarak, 23 adet 787-9 siparişi bulunuyor. Havayolunun ayrıca 25 adet Boeing 737 MAX 10 ve 40 adet de 777-9 siparişi var.

Ancak, Boeing 737 MAX 10 henüz sertifikasyon sürecini tamamlamadı. Boeing’in, bu uçak programını tamamen rafa kaldırması bile söz konusu. 777-9’un ilk teslimatı ise en az 2025’e kadar gerçekleştirilemeyecek. Boeing’teki bu büyük sıkıntıların Qatar’ın büyüme stratejisine darbe vurması bekleniyor. Qatar Airways ile Airbus arasındaki ilişkilerin yeniden düzelip düzelmeyeceği büyük bir merak konusu.

SÜPERSONİK BOOM OVERTURE MOTORSUZ KALDI!

Süpersonik havayolu seyahatlerini yeniden başlatmak için harekete geçen Colorado merkezli Boom Technology, geliştirdiği sesten hızlı uçak modeli Overture için, şimdiden American Airlines, United ve Virgin Atlantic gibi havayollarından sipariş almayı başardı. Ancak süpersonik uçuş hayalinin gerçeğe dönüşmesi konusunda işler pek iyi gitmiyor.

Geçtiğimiz hafta motor üreticisi Rolls-Royce ile Boom arasındaki ortaklık sona erdi.

Süpersonik yolcu uçağı projesi Boom Overture, motorsuz kaldı

Overture’nin 2025 yılına kadar ilk uçuşunu yapması ve 2029’da aktif olarak ticari hizmetlere başlaması hedeflenşiyor. Ancak henüz Overture için hangi motorların kullanılacağı bile belli değil.

2020’de Boom ve Rolls-Royce, Overture’ın motor tasarımını ilerletmek ve gövdeyi tamamlayacak bir tahrik sistemi belirlemek için birlikte çalışmayı amaçlayan bir ortaklık başlattı. İki yılı aşkın süredir devam eden çalışmaların sonunda Rolls-Royce, artık bu konseptle ilgilenmediğini açıklayarak, ortaklıktan çekildiğini duyurdu.

Yapılan açıklamada Boom ile sözleşme süresinin tamamlandığı vurgulanırken, Overture süpersonik programı için çeşitli mühendislik çalışmaları yapıldığı belirtildi. Yapılan kapsamlı değerlendirmeler sonrası, ticari havacılıkta süpersonik pazarının şu anda Rolls-Royce için öncelik olmadığının belirlenmesi nedeniyle bu ortaklıktan çekildikleri aktarıldı. Boom ekibiyle çalışmak bir zevkti ve onlara gelecekte başarılar diliyoruz temennileri ile açıklama son buldu.

Boom yöneticileri, uçağın 2029 yılına kadar yolcu taşıyabileceğini söyleseler de bu pek rasyonel bir hedef değil gibi görünüyor. Uçağın tasarımı, Temmuz 2022’de tamamen elden geçirildi. Uçağın üç motordan dört motora çıkarılması kararı verildi ve hızı Mach 2.1’den Mach 1.7’ye düşürüldü.

Sektörde şimdi Boeing’in yıllardır ürettiği 777 ailesinin temelleri üzerine oturtulan 777X’in bile piyasaya sürülmesi en az 2025’e kadar ötelenmişken; sıfırdan ortaya çıkarılmak istenen süpersonik bir uçağın gerçekten 2029’da yolcu taşıyıp taşıyamayacağı tartışılıyor. Ama her şeyden önce Boom’un, kendisine bir motor üreticisi ortak bulmak zorunda olduğu kesin…

adbanner