ATATÜRK HAVALİMANI TARİHİ!
Türkiye’de ilk hava ulaşımının başlatıldığı yer olan, Türk sivil havacılığına 86 yıl boyunca hizmet eden, Türkiye’nin göz bebeği Atatürk Havalimanı, siz bu videoyu izlediğiniz anlarda ticari uçuşlara kapılarını kapatmanın hazırlıklarını yapıyor ya da çoktan kapılarını kapatmış olacak.
Hepimizin hayatında çok çeşitli izler barındıran Atatürk Havalimanı, İstanbul’un göbeğinde; Bakırköy, Yeşilköy, Yeşilyurt, Florya ve Sefaköy sınırlarının arasında 11 milyon 776 bin 961 metrekarelik bir alan üzerinde kurulu. Türkiye’de ilk havacılık girişimleri 1911-12’de, bugün Atatürk Havalimanı olan arazinin yakınında kurulan iki hangar ve küçük bir meydanla başladı. Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa’nın orduda kullanılacak uçaklar için bir tesis oluşturmak istemesiyle, 1912’de hizmete giren havalimanı, askeri hangar ile yanındaki kargir binanın sivil uçuşlara tahsis edilmesinin ardından, 1933’te İstanbul-Ankara arasında icra edilen ilk uçuşla “Yeşilköy Hava Meydanı” adını alarak sivil uçuşlara açıldı. Uçuşlar Amerika’dan alınan iki King Bird modeli uçakla yapılıyordu.
1 Ağustos 1953’te uluslararası uçuşlara açılan Yeşilköy Havalimanı için 1971’de çok büyük bir master plan devreye konuldu. Söz konusu plan, THY Hangar Tesisleri, kargo tesisleri, kontrol kulesi ve teknik blok, aydınlatma sistemi, elektrik dağıtım sistemi, “06/24” pistinin yeniden yapılması, akaryakıt ikmal tesisleri ile diğer bazı tesisleri kapsıyordu. Şu anda İç Hatlar olarak kullanılan terminal binası da o plan kapsamında 29 Ekim 1983’te Dış Hatlar Terminali olarak açıldı.
Modern bir görünüme sahip olan Yeşilköy Havalimanı’nın ismi 29 Temmuz 1985’te “Atatürk Havalimanı” olarak değiştirildi. Giderek, artan yolcu ve uçak trafiğini karşılamakta yetersiz kalan havalimanının, yıllık 20 milyon yolcu kapasiteli yeni dış hatlar terminali ve ilave tesisleri için harekete geçildi. TAV’ın ‘Yap-İşlet-Devret’ modeliyle gerçekleştirdiği dış hatlar terminalinin yapımı 22 ay gibi rekor bir sürede tamamlandı. 2000 yılının ocak ayında hizmete açılan terminal, 2004 ve sonrasında yapılan ek binalar ve tesislerle genişletildi.
Dünyanın önemli havalimanları arasında yer alan Atatürk Havalimanı’nda üç pist bulunuyor. 60 metre genişliğinde 2 bin 600 metre uzunluğunda “05/23”, 45 metre genişliğinde 3 bin metre uzunluğunda “17 L/35 R” ile 45 metre genişliğinde 3 bin metre uzunluğunda “17R/35L” olarak adlandırılan bu üç pistle Atatürk Havalimanı yıllar boyunca milyonlarca uçuşa ev sahipliği yaptı.
Havalimanı, 369 bin 200 metrekare apronu, 90 uçak park alanı, 189 bin metrekarelik terminal binaları, yıllık 200 bin ton kapasiteli kargo terminali ve diğer birimleriyle Türk sivil havacılığında çok önemli hizmetler verdi.
Bugüne kadar milyonlarca yolcu ve uçuşa ev sahipliği yapan Atatürk Havalimanı; nice sevinç, hüzün, kavuşma ve ayrılık sahnelerine ev sahipliği yaptı. Yeşilçam filmleri başta olmak üzere pek çok dizi ve sinema filminin de mekanları arasında yer aldı.
Kapılarını ticari yolcu seferlerine kapatacağı son hafta Atatürk Havalimanı’ndan toplam 7 bin 400 uçuş gerçekleşmiş olacak. 5 Nisan günü ise toplam 803 uçak, Atatürk Havalimanı’na son kez inip, kalkacak. Türk Hava Yolları’nın 6 Nisan gece 02.00’deki TK- 54 sefer sayılı İstanbul-Singapur uçuşu ise Atatürk Havalimanı’ndan yapılan son ticari yolcu seferi olarak tarihe geçecek. Büyük taşınma işleminin ardından İstanbul Havalimanı 7 Nisan itibariyle tam kapasite faaliyete geçecek.
Yolculu ticari uçuşların sona ermesinin ardından Atatürk Havalimanı’nda sadece müstakil kargo uçuşları ve genel havacılık faaliyetleri devam edecek. Ayrıca bakım onarım hangarları, ikram tesisleri de bir süre daha burada hizmet vermeyi sürdürürken, Türk hava sahasını yöneten yaklaşma merkezi de bir süre daha Atatürk Havalimanı’nda faaliyetlerine devam edecek. Atatürk Havalimanı Devlet Konukevi de bu dönemde hizmette kalacak.
Atatürk Havalimanı içinde yer alan arazinin ‘millet bahçesi’ olarak hizmet vermesi; terminal binalarının ise kongre ve fuar merkezine dönüştürülmesi planlanıyor.
Atatürk Havalimanı’nın şahit olduğu bazı tatsız olaylara da yakından bakalım:
30 Ocak 1975’te, İzmir Cumaovası Havaalanı’ndan Yeşilköy Havaalanı’na giden Türk Hava Yolları’nın 345 sefer sayılı Fokker F-28 tipi Bursa uçağı, iniş sırasında pistin ışıklarının sönmesi nedeniyle inişten vazgeçerek meydan turuna başladı. İkinci iniş denemesi sırasında uçak ile telsiz bağlantısı kesildi ve daha sonra uçağın Marmara Denizi’ne düştüğü belirlendi. Uçaktaki otuz yedi yolcu ve dört mürettebattan kurtulan olmadı.
14 Ağustos 1976’da, Filistinli iki gerilla, Yeşilköy Havaalanı’nda İsrail uçağına binenlere ateş açtı. Saldırıda dört kişi öldü, yirmi kişi yaralandı.
28 Haziran 2016’da, etrafa ateş açan ve daha sonra kendilerini patlatan üç kişinin gerçekleştirdiği saldırıda 45 kişi öldü, 236 kişi yaralandı.
15 Temmuz 2016’da, Türkiye’deki askerî darbe girişimi sırasında tankla aprona giren bir grup asker, hava trafik kontrol kulesini ele geçirdi.
AVRUPA’DA YAZIN EN FAZLA KOLTUK SUNAN HAVAYOLLARI!
Kuzey Yarımküre’de 1 Nisan itibariyle havayolu şirketlerinin yaz sezonu tarifeleri hizmete girmeye başladı. Yılın ikinci çeyreğini ifade eden 1 Nisan – 30 Haziran döneminde, koltuk kapasitesi olarak kıtanın en hızlı büyüyen havayolları incelendi.
Avrupa genelindeki koltuk kapasitesi, 2019 yılının ikinci çeyreğinde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3 arttı ve 377.33 milyona ulaştı.
Türk Hava Yolları ise bu dönemde sunacağı koltuk kapasitesiyle Lufthansa’yı geride bırakarak Avrupa’nın en büyük bayrak taşıyıcı havayolu ünvanını ele geçirdi. Sunduğu koltuk kapasitesini yüzde 1,6 oranında artıran THY böylece Ryanair ve easyJet’ten sonra kıtanın üçüncü en büyük havayolu şirketi konumuna ulaştı.
Ryanair, sunulan koltuk kapasitesi açısından kıtanın en iyi havayolu şirketi olmaya devam ediyor. 2019’un ikinci çeyreğinde; geçen yılın aynı dönemine göre 2,88 milyon ilave koltuk kapasitesi sunan havayolu böylece % 7,6 büyüme oranı yakaladı. İngiliz merkezli EasyJet ise oransal olarak Ryanair’den daha hızlı büyüyor. Ancak easyJet’in bu çeyrekte sunacağı net koltuk artışı 2.17 milyon.
Wizz Air, 2019’un ikinci çeyreğinde koltuk kapasitesinde yüzde 18 artış yakaladı. Bu da ekstra 1.68 milyon koltuk anlamına geliyor. Bu açıdan Wizz Air, Avrupa’da koltuk arzını en fazla artıran havayolu oldu.
2019 yılının ikinci çeyreğinde sundukları koltuk sayısında azalma yaşayan havayolları listesinde ise Air France, SAS, Norwegian, Eurowings ve Pegasus yer aldı. Bu havayolları arasında en büyük düşüşü yüzde 5 ile Norwegian yaşadı. Pegasus da aynı dönemde koltuk kapasitesinde yüzde 4.4’lük düşüş yaşadı ve ilgili dönemde yolcularına sunduğu koltuk kapasitesi 7.74 milyon olarak açıklandı.
Ülkesel bazda bakıldığında 2019’un ikinci çeyreğinde; geçen yılın aynı dönemine göre koltuk kapasitesini en fazla artıran ülke, yüzde 24.3 ile Cebelitarık oldu. Onu sırasıyla Arnavutluk ve Ukrayna izledi.
ETİYOPYA’DA YAŞANAN BOEING 737 MAX KAZASININ ÖN RAPORU AÇIKLANDI!
Etiyopya Havayolları’na ait Boeing 737 Max uçağının 10 Mart’ta Addis Ababa’dan kalkışından 6 dakika sonra düştüğü kazaya dair ilk resmi rapor yayımlandı. Rapora göre kokpit ekibinin kazayı engellemek için elinden gelen her şeyi yaptığı ortaya çıktı.
157 kişinin can verdiği kazanın, pilotların uçağın kontrolünü sağlayamamasından kaynaklandığını belirten Etiyopya Ulaştırma Bakanı Dagmawit Moges, “Boeing 737 MAX uçaklarında kontrol edilebilirlik sistemini yeniden gözden geçirmeli” diyerek adeta imalatçıya meydan okudu.
Uçağın kara kutusundan elde edilen veriler üzerine hazırlanan ön rapora göre, kalkıştan kısa süre sonra pilotların uçağın kontrolünün kaybettiği, Boeing’in önerdiği tüm güvenlik prosedürlerinin izlenmesine rağmen, yeterli eğitim ve donanıma sahip olan kokpit ekibinin uçağı kontrol etmeyi başaramadığı ortaya konuldu.
Kazanın nedenine dair kesin bulguların soruşturma sürdüğü için açıklanmadığı bildirilirken; kazanın tam raporunun hazırlanmasının bir yılı bulabileceği düşünülüyor.
Açıklanan ön raporun ardından Boeing 737 Max 8 tipi uçaklarda “kontrol edilebilirlik” sorunu olduğu yüksek perdeden dillendirilmeye başlandı.
Boeing, bu tip durumlarda pilotlara, oto pilot tarafından uçağın burnunu aşağıya bastırmasını hükmeden sistemi tamamen kapatarak uçağı manuel olarak kontrolüne almalarını tavsiye ediyordu. Rapora göre Etiyopyalı pilotlar da bunu yaparak uçağı kontrol altına almaya çalıştı, ancak kokpit ses kayıtlarında kaptan pilotun yardımcısına üç kez “burnu yukarı kaldır” direktifini verdiği görülüyor.
Tırmanış esnasında yüksek hücum açısına ulaşıldığının tespit edilmesiyle uçağa otomatik olarak burun aşağı dalış komutu veren “Manevra Karakteristikleri Takviye Sistemi (MCAS) üzerinde yazılım güncelleme çalışması yapan Boeing, şimdi ön rapor ve ardından ortaya konulan iddialar nedeniyle daha da zor durumda kalacak gibi görünüyor.
737 MAX Uçaklar için üzerinde çalışılan yazılım güncellemesinin de henüz tamamlanamamış olması şirketi hem maddi hem de manevi olarak büyük bir zarara uğratmaya devam ediyor. 737 MAX ile ilgili yeni gelişmeler yaşandıkça Havacılık Bülteni’nde yer vermeye devam edeceğiz.
EMBRAER AFRİKA PAZARINDA BÜYÜYOR!
Brezilyalı imalatçı Embraer, E195-E2 uçağı için Nijerya’nın en büyük havayolu şirketi Air Peace’ten 10’u kesin 10’u opsiyonlu toplam 20 tane sipariş aldı. Siparişlerin toplam liste fiyatı 2.12 Milyar Dolar olarak açıklandı. Böylece Air Peace, E2 uçaklarının Afrika’daki ilk operatörü olacak.
Afrikalı havayolunun siparişleri, Embraer’in 2019 yılının ikinci çeyreğindeki üretim programına dahil edildi.
Air Peace, 2014 yılında uçuş faaliyetlerine başladığından bu yana hızla büyüyen ve şu anda Batı Afrika’nın en büyük havayolu şirketi durumuna geldi. Afrika içi uçuşların yüzde 90’ından fazlasında, operasyonlar 150’den az yolcuyla yapılıyor. Ayrıca Afrika içi uçuşlar pazarının yaklaşık yüzde 70’inde bir rotada günde bir veya daha az uçuş yapılıyor. Bu yüzden Air Peace, sınıfındaki en yeni, en verimli ve en konforlu uçak modeli olan E195-E2 ile Afrika pazarındaki bölgesel uçuşlar pazarında önemli oranda talebi karşılamayı hedefliyor.
Öte yandan Embraer ürettiği ilk E175 bölgesel yolcu uçağını Moritanya Hava Yolları’na teslim etti. Havayolu 2018’de 93,8 Milyon Dolar karşılığında iki tane E175 siparişi vermişti.
Sipariş edilen ikinci uçak ise 2019’un ikinci çeyreğinde teslim edilecek. Moritanya Hava Yolları E175’in kabinini çift sınıflı bir düzende 76 koltukla konfigüre etti. E175’in teslim alınması Moritanya’nın filosunu gençleştirme ve modernleştirme stratejisinin bir parçası. Havayolu filosundaki eski uçakların yerine modern dar gövdeli uçakları almayı hedefliyor.
HAVAYOLU PATRONU UÇAK KAZASINDA CAN VERDİ!
Rusya’nın en büyük özel havayolu grubu S7’nin ortağı ve yönetim kurulu başkanı Natalia Fileva, Almanya’da bir uçak kazasında hayatını kaybetti.
Fileva’yı taşıyan altı koltuklu Epic-LT tipi özel jet Frankfurt Egelsbach Havalimanı’na yaklaşma sırasında henüz bilinmeyen bir nedenle düştü.
Rusya tescilli uçak, Natalia Fileva ve eşi Vladislav’a ait havayollarından biri olan Globus Havayolları adına uçuyordu. Vladislav Fileva’nın, eşinin hayatını kaybettiği kazayı yapan Amerikan menşeili hafif turboprop uçağı üreticisi Epic Aircraft’ın sahiplerinden biri olduğu da biliniyor.
55 yaşındaki Natalia Fileva, Rusya’nın en zengin iş kadınlarından biri. Forbes’e göre serveti 600 milyon dolar civarında. Natalia Fileva ve kocası Vladislav Filev’in sahibi olduğu S7 Group, havacılık alanında faaliyet gösteren Rusya’nın en büyük özel holdingi olup, en büyüğü Sibirya ve Globus Havayolları da dahil olmak üzere yaklaşık 15 şirketten oluşuyor. Holding bünyesinde yer alan S7 Airlines ise Aeroflot’tan sonra Rus havayolları arasındaki en yüksek ikinci yolcu trafiğine sahip havayolu.
Kazayla ilgili soruşturma sürerken, çalışmalar Rus havacılık makamlarının da katıldığı uluslararası bir komisyon tarafından yürütülecek.
