Dünyanın dört bir yanından havacılık tutkunları ve sektör profesyonellerini bir araya getiren, sektörün en büyük organizasyonlarından biri olan Farnborough Airshow, 22-26 Temmuz 2024 tarihleri arasında gerçekleştirilecek. Geçtiğimiz on yılda Farnborough Airshow’da 500 milyar Dolardan fazla anlaşmaya imza atıldı. Bu da organizasyonu hem havacılık endüstrisi hem de Birleşik Krallık için önemli bir etkinlik haline getirdi.
2022 yılındaki Farnborough Airshow, COVID’in kalıcı etkileri nedeniyle, önceki yıllara göre biraz sessiz kalmıştı. Ancak bu yıl beklentiler çok daha yüksek. Farnborough Airshow 2024’ün, Airbus, Boeing, Rolls-Royce başta olmak üzere, sektörün tüm büyük aktörlerin geri dönüşüne sahne olması bekleniyor. Etkinliğin biletlerinin tamamen tükenmiş olması, fuara olan ilgi hakkında net bir bilgi veriyor.
Fuarda gerçekleşmesi beklenen büyük hacimli anlaşmaların yanı sıra sürdürülebilirlik, şehir havası ve bunu çevreleyen düzenlemeler gibi sektördeki önemli konular ile ilgili de görüşmeler yapılacak.
Boeing F-15 gösteri ekibinin gösteri uçuşu yapacağı fuarda, Danimarka Kraliyet Hava Kuvvetleri’nin de gösteri yapması planlanıyor.
Bir yıl Paris’te bir yıl Londra’da dönüşümlü olarak düzenlenen havacılık fuarları, en uzun süredir devam eden havacılık etkinlikleri arasında yer alıyor. Potansiyel müşterilere en yeni uçakların ve havacılık teknolojilerinin sergilendiği ticari fuarlar, endüstrinin her yerinden sivil ve askeri katılımcıları kendisine çekiyor.
Paris Airshow’un Tarihçesi
Havacılık sektöründeki en eski fuarın, 1909’un başında Almanya’nın Frankfurt şehrinde düzenlendiği kabul ediliyor. 1909’da düzenlenen ilk Paris Airshow, dünyanın en eski havacılık fuarlarından biri durumunda. İlk Paris Airshow, bir önceki yıl Paris Otomobil Fuarı’ndaki havacılık bölümünün başarısının ardından, 1909 yılının Eylül ve Ekim aylarında gerçekleşti. Fuar, Paris’in merkezindeki etkileyici Grand Palais’te yapıldı. Fuar daha sonraki yıllarda Le-Bourget Havalimanı’na taşındı.
İlk fuarın başarı ile tamamlanması, her yıl düzenlenen bir etkinlik haline gelmesine neden oldu. Birinci Dünya Savaşı sırasında ara verilen fuar, 1924’ten sonra, iki yılda bir olarak yeniden yapılandırıldı. İkinci Dünya Savaşı sırasında tekrar durdurulan Paris Airshow, 1946’da devam etti.
1949’da Paris Airshow tek yıllara geçti. Daha sonra çift yıllarda Farnborough Airshow düzenlenmeye başladı. 1949’dan 2019’a kadar Paris Airshow her iki yılda bir düzenlendi. 2021’deki fuar pandemi nedeniyle iptal edildi. 2023’te yeninden düzenlendi. Etkinliğin orijinal ismi Salon International de l’Aeronautique et de l’Espace – Paris Le Bourget veya SIAE olarak biliniyor.
Günümüzde Paris-Le Bourget Havalimanı’nda gerçekleşen Paris Airshow, geçmişte Grand Palais’te yapılıyor; uçuş gösterileri ise Paris Orly Havalimanı’nda gerçekleşiyordu.
Havacılıktaki en son gelişmelerin bir vitrini olarak tanımlanan fuarlarda, bugüne kadar pek çok etkileyici gösteri yapıldı. 1969’da ziyaretçiler, Boeing 747’nin, ilk uçuşunu yaptıktan yalnızca birkaç ay sonra Paris Airshow’da halka açık sergilendiğine şahit oldu. İnsanlara sesten hızlı seyahatlerin kapısını açan Concorde yine aynı fuarda ilk uçuşunu gerçekleştirdi. Aynı yıl, Apollo 8’in komuta modülü de sergilen ürünler arasındaydı.
1971’de SSCB yapımı Tupolev Tu-144 ilk kez Paris’te ortaya çıktı. 1973 fuarına katılan ve gösteri uçuşları sırasında düşen Tu-144, süpersonik uçuşlara olan güveni zedeledi ve gelecek beklentilerine zarar verdi. Bir başka etkileyici Sovyet uçağı, Buran Uzay Mekiği’ni taşıyan Antonov An-225, 1989’da Paris Airshow’da sergilendi.
Airbus A380, tanıtımdan ve Toulouse’daki ilk uçuşundan birkaç ay sonra, Paris Airshow 2005’te uçtu. Boeing 787-10 ve 737 MAX 9 ile birlikte A350-900 uçakları 2015’te, A350-1000 ise 2017’de burada sergilendi. 2019’daki fuarda ise A330neo ve A220-300, uçuş gösterileri gerçekleştirdi.
ABD’li imalatçı Boeing, 737 MAX 10 ve 777X’in test uçaklarını 2023’teki fuarda sergiledi.
2019 yılındaki Paris Airshow’un ise Türkiye için çok farklı bir yeri ve anlamı vardı. Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ) tarafından, yerli imkanlarla tasarlanıp geliştirilen Milli Muharip Uçak (MMU) ilk kez Paris Airshow’da havacılık dünyasının vitrinine çıktı. Uçağın gerçek ölçekli bir mock-up’ı, düzenlenen törenle tüm dünyaya tanıtıldı. Boarding Info adına Muhammed Yılmaz da TUSAŞ’ın özel davetlisi olarak, bu töreni Paris’te takip etti.
Farnborough Airshow’un Tarihi
Farnborough Airshow, havacılık fuarları takvimine, Paris Airshow’dan çok sonra eklendi. Londra’daki ilk fuar 1948’de gerçekleşti. Bundan önce, İngiliz Uçak İmalatçıları Birliği (Society of British Aircraft constructors) tarafından düzenlenen düzensiz gösteriler vardı. Bu gösteriler ilk olarak 1932’de Hendon Havaalanı’nda gerçekleşti ve 1936’ya kadar her yıl düzenlendi. 1946’da yeniden başlayan etkinlik, 1948’de Farnborough Airshow’a dönüştü. 1962’den itibaren iki yılda bir yapıldı.
Farnborough Airshow 2020, pandemi nedeniyle iptal edildi. Ancak çevrimiçi versiyonu düzenlendi. 2022’de yeniden başlayan fuar, 2024’e hazırlanıyor.
1970’lerden önce Farnborough Airshow, İngiliz yapımı uçaklara odaklanıyordu. De Havilland Comet, fuarda ilk kez 1949’da görücüye çıktı. Ardından 1950’de Bristol Brabazon ve Vickers Viscount fuara katıldı. 1962’de ziyaretçiler yeni Comet 4C’yi, BAC 1-11’i ve Vickers VC10’u çıplak gözle görebildi. Concorde, 1969’da Paris Airshow’da görücüye çıktıktan bir yıl sonra 1970 yılında Farnborough Airshow’a katıldı.
1982 fuarı Airbus A310 ve Boeing 767’nin katılımı ile fark yarattı. A380’in ilk Farnborough Airshow ziyareti 2006’da gerçekleşti. 1990’lardaki pek çok gösteride Boeing uçakları eksikti. 2012’de Boeing 787’nin katılmasıyla bu durum değişti. 2018’de Mitsubishi MRJ (daha sonraki adıyla SpaceJet) ilk uçuşunu Farnborough Airshow’da yaptı.
Pandemi arası sonra 2022’de yeniden düzenlenen etkinlikte, Boeing’in en yeni geniş gövdeli uçağı 777X ile beraber 737 MAX 10 büyük ilgi gördü.
