Büyük Veri (Big data) kavramı, hemen her sektörde, farklı uygulamalar ile karşımıza çıkıyor. Basitçe ifade etmek gerekirse, büyük veri, sürekli artan oranlarda büyüyen, hem yapılandırılmış hem de yapılandırılmamış, yönetilmesi zor bilgi hacimleri olarak tanımlanabilir.
Büyük veri dünyasında uzmanlar “3V“den söz ediyor. Hacim (Volume), Hız (Velocity) ve Çeşitlilik (Variety). Sosyal medya devleri başta olmak üzere pek çok şirket, hedefli reklamlar ve kampanyalar da dahil olmak üzere, reklam yoluyla para kazanmak için büyük veriyi kullanıyor. Dolayısıyla, önemli olan, yalnızca veri kümesi veya bilgi miktarı değil; işletmelerin bu veriler ile ne yaptığıdır.
Havacılıkta Büyük Veri Kullanımı Artıyor
Havacılıkta büyük verinin önemi de giderek artıyor. Şirketler, her saniye, benzeri görülmemiş miktarda veri topluyor ve üretiyor. Örneğin, MRO ve OEM firmaları, her uçuş için uçaktaki yerleşik sensörlerden, terabaytlarca veri topluyor. Havaalanları ve havayolları da milyonlarca yolcuya hizmet verirken; onların davranışlarına ilişkin zengin bir veri deposuna sahip oluyor. Hava trafik yönetimi şirketleri, radar, uydular, meteoroloji istasyonları ve uçak sensörleri gibi çok sayıda kaynaktan gelen gerçek zamanlı verileri kullanıyor.
Gerçek zamanlı olarak gelen muazzam miktarda veri, şirketler için gerekli. Asıl yapılması gereken, bu önemli veri madenini iş geliştirme hedeflerine ulaşmak için doğru şekilde kullanmak.
Havacılıkta büyük veri çözümleri, müşteri deneyiminin analizi ve geliştirilmesi, maliyet optimizasyonu, yeni ürün geliştirme ve reklamlar olmak üzere, düzenli iş operasyonları için ‘olmazsa olmaz’ bir araç haline gelmiş durumda. Bu yaygın kullanım alanlarına ek olarak, havacılık endüstrisine özgü bir dizi büyük veri uygulaması daha var: Kestirimci bakım, emniyet kontrolü ve risk azaltma, uçuş rota ve program optimizasyonu, bunlar arasında en çok öne çıkanlar olarak görünüyor.
Uçuş emniyeti için gerçek zamanlı verilerden yararlanma
Thales’e göre, büyük veri, havacılık emniyetini iyileştirmek konusunda kritik bir rol oynuyor. Örneğin, gömülü sistemlerden gelen verilerin kullanımı, bakımlara yönelik tahmine dayalı bir yaklaşım geliştirilmesine katkıda bulunuyor. Fransız havacılık şirketi, tahmine dayalı algoritmaların, çeşitli parçalarda aşınma ve yıpranma öngörüsüne izin verdiğini belirtiyor.
Büyük verilerin verimli yönetimi, siber saldırılara karşı etkili koruma uygulamalarına da yardımcı oluyor. Ayrıca, Log kayıtları ve teknik veriler dahil olmak üzere, farklı formatlardan toplanan datalar, özellikle bir uçak kazasından sonra, kara kutunun kaydettiği bilgileri kurtarmanın zor olduğu durumlarda, uçuş emniyetini artırmak için kullanılabilir.
Yolcu Deneyimi
Havacılıkta büyük veri, sadece uçuş emniyeti ile ilgili konular için önemli bir kaynak değil. Havaalanları ve havayolları, bu bilgileri, yolcu deneyimini iyileştirmek için kullanıyor. Büyük veri sayesinde, check-in, bagaj yükleme ve dispatch gibi operasyonel süreçler daha verimli hale getirildi. Bazı büyük veri modelleri, yolcuları davranışlarına, alışkanlıklarına, tercihlerine ve seyahat planlarına göre sınıflandırmak için kullanılabiliyor. Böylece havayolları, yolcuları hızlı bir şekilde takip edip, kendilerine kişiselleştirilmiş hizmetler sunabiliyor.
Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Örgütü EUROCONTROL’ün havaalanları için müşterek karar verme anlamına gelen Airport Collaborative Decision-Making (A-CDM) programının temel amacı da havaalanlarındaki operasyonları güçlendirmek. Bu program, şu anda Avrupa genelinde 32 havalimanında uygulanıyor. Bu sayede doğru ve gerçek zamanlı bilgi alışverişine izin veriyor ve bunun genişletilmesini teşvik ediyor.
Analitiği optimize etme
Büyük veri çözümleri, mevcut iş operasyonlarını iyileştirmenin ötesine geçme potansiyeline sahip. Mevcut uygulamalar üzerinde yeni anlayışlara ve yenilikçi ürün geliştirme konularına da kapı açabilir.
Yeni fikirler ve hipotezler üretmek ile mevcut büyük verileri kullanarak bunları doğrulama yeteneği de işin en kritik aşamalarından biri. Şirketler, büyük veriden etkin bir şekilde yararlanarak, gizli fırsatları ortaya çıkarabilir, yenilikleri teşvik edebilir ve günümüzün dinamik pazarında rekabet avantajı elde edebilir.
Büyük Veri Regülasyonlara Uyarlanmalı
Büyük veri çözümleri, havacılık endüstrisine çok sayıda fayda sağlamasına rağmen, önümüzdeki beş yıl içinde, sektöre özgü ve çözülmesi gereken regülatif ve yasal zorluklar ile karşı karşıya.
Havacılık sektörü oldukça muhafazakar ve katı düzenlemeler ile yasal çerçeveler ışığında ilerliyor. Büyük veri çözümlerinin, havacılık regülasyonlarına uygun hale getirilmesi ve veri sahipliği haklarının sağlanması konusunda atılması gereken adımların da hayata geçirilmesiyle, sektörün büyük veri kavramını benimsenme süreci daha da hızlanacak gibi görünüyor.
