Geçtiğimiz hafta tüm Türkiye iki kadını tartıştı. Biri uçağı rötar yaptığı için sinirlenip karşısındaki görevliye hakaretler yağdıran sinirli ve hadsiz yolcu; diğeri her türlü tahrik ve hakarete rağmen işini yapmaya çalışan Çelebi’nin yer hizmetleri görevlisi. Olay İstanbul Havalimanı’nda Atlas Global’in İstanbul-Bodrum seferi öncesinde gerçekleşti.
Olayın ardından neler olduğu konusunda şu ana kadar bildiklerimiz sınırlı. Yer hizmetleri görevlisinin, yolcudan şikayetçi olduğunu; Çelebi’nin personelini desteklediğini; Atlasglobal’in olayla ilgili bir kınama mesajı yayınladığını biliyoruz. Ayrıca Atlasglobal’in kural tanımaz yolcuyu kara listeye alarak bir daha kendi uçuşlarında seyahat etmesine izin vermeyeceği konuşuluyor. Öfkeli ve hakaret sever yolcunun ise sosyal medyada çığ gibi büyüyen tepkiler üzerine tüm hesaplarını kapatmak zorunda kalıp; durumu telafi edeceğine dair özür mesajları yayınladığını biliyoruz.
Elbette hiç birimiz böyle bir olayın yaşanmasını istemezdik. Ancak umarım ki yaşanan bu tatsız olay; hepimize bir ders olur ve havayolu seyahatinin de bir kültürü olduğunu; görevli insanlara nasıl davranmamız gerektiğini; onların bizim hayatımızı zorlaştırmak değil kolaylaştırmak için orada olduğunu anlamamız açısından bir faydası dokunur.
İlgili Haber | Kural Tanımaz Yolcu Sayısı Artıyor
İstatistiklere göre dünya genelinde her gün 10 milyonun üzerinde yolcu uçakla seyahat ediyor. Bu yolcular arasında öyle kural tanımaz olanlar var ki; havacılık kurallarıyla örtüşmeyecek skandallara imza atabiliyor. Asılsız bomba ihbarı yapanlar; üzerimde silah var, uçağı kaçıracağım diyenler; sarhoş olup kabin ekibi ve diğer yolcuları rahatsız edenler, uçuş emniyetini tehlikeye atanlar; uçakların geç kalkmasına veya acil iniş yapmasına neden olan ‘kural dışı’ yolcular ve daha neler neler. Tüm kuralları çiğneyerek çeşitli zorluklar çıkaran bu yolcular hakkında yasal işlem uygulanıp hapis ve para cezasına çarptırılırken; bu yolcular üzerinde havayolu şirketlerinin de bazı yaptırım hakları var. Bunlardan biri de kara liste uygulaması.
KARA LİSTE UYGULAMASI NEDİR?
Havayolu şirketleri tıpkı oteller veya araba kiralama şirketleri gibi; eğer isterlerse bazı yolcuları bir daha uçuşlarına kabul etmeyebiliyor. Bu kararı da güvenlik prosedürlerinin çiğnenmesi; müşterilerini ve mürettebat üyelerini korumak gerekçesi altında yapıyor. Havayolları bu uygulamayı rezervasyon sistemi aracılığıyla yönetiyor. Kara listede yer alan yolcular acente veya diğer satış kanallarından bilet alsalar dahi, tespit edilerek uçuştan men ediliyor. Havayolunun çağrı merkezi, bu yolculara ulaşarak uçuşlarının iptal edildiğini ve ücretlerinin iade edileceğini bildiriyor. Havayolları böylesi bir karar alabilme hakkını da yasal olarak bizim bilet alırken otomatik olarak kabul ettiğimiz anlaşma metninin maddeleri arasına eklediği detaylardan alıyor. Yani biz uçak bileti alırken aslında havayolu ile şartları onların belirlediği bir anlaşma yapıyoruzTürkiye’de kara liste uygulamasını ilk olarak Pegasus Havayolları başlattı.
O zaman hadi bugüne kadar havayollarının yolcularını kara listeye almasına sebep olan bazı olaylara yakından bakalım.
PİNOKYO DÖVMESİ
Dövme yaptırdığınız için bir havayolu tarafından seyahat kısıtlamasına maruz kalabileceğinizi söylesem pek inandırıcı gelmez. Haklısınız. Ancak İngiliz havayolu Jet2 ‘nin 22 yaşındaki Tom Washington adındaki yolcusu, cinsel organına yalan söyledikçe burnu uzayan kukla Pinokyo’nun dövmesini yaptırıp bunu da uçakta yolculara göstermeye kalktığı için havayolunun kara listesine girdi. O gün uçaktaki diğer yolcular Washington ve arkadaşlarının kabin ekibinin uçuş öncesi güvenlik prosedürlerini anlattıkları sırada çeşitli seks oyuncaklarını salladıklarını bildirdi.
VIP SALONDA KAVGA
Amerikalı rap müzik sanatçısı Snoop Dog, 2006’da British Airways ile yapacağı bir uçuş öncesi Londra Heathrow Havalimanı’nın VIP yolcu salonunda yanındaki yaklaşık 30 kişiyle birlikte büyük bir kavga çıkardı. O günden bu yana İngiliz havayolunun uçuşlarında yer alamıyor.
UÇAKTA TACİZ
Ryanair ile İngiltere’nin güney kıyılarından Kanarya Adaları’na seyahat eden bir adam, seyir esnasında uçaktaki pek çok kadını taciz etti. Hareketlerinden çok sarhoş olduğu anlaşılan yolcu; uçaktaki diğer yolculardan büyük tepki gördü ve uçağın tuvaletlerinden birinde sızıp kaldı. Onu İspanyol polisi uçaktan sürükleyerek indirirken Ryanair uçaklarından ömür boyu men edileceğinden henüz haberi yoktu.
SARHOŞ YOLCU
2011 yılının Mayıs ayında Amerikalı Delta Havayolları’nın Dallas-Atlanta seferi yolcusu Bryan Sisco uçuştan önce sarhoş oldu ve uçağa bindiğinde yanındaki koltukta oturan kadın yolcuyla sohbet etmeye başladı. Kadına federal bir hava mareşali olduğunu söyleyen Sisco, bacağının yanında sürekli çakmağını yakıp; çantasında büyük bir çakmak gazı tüpü taşıdığını anlatmış. Bu tüpün ağzını açarsa uçaktaki herkesin bayılacağını iddia etmiş. Kadın yolcunun gizli bir şekilde kabin ekibine koltuk arkadaşının garipliklerini açıklayan bir notu iletmesinin ardından harekete geçildi. Sisco uçak iner inmez tutuklandı ve Delta uçuşlarından yasaklandı. Memphis’te mahkemeye çıktığında hakime, yaptığım aptalcaydı. Ben bir aptalım şeklinde ifade verdiği biliniyor.
GALLAGHER UÇAKTA DAĞITTI!
Oasis grubunun vokalisti Liam Gallagher 1998’de Cathay Pacific ile yaptığı Hong Kong-Perth uçuşun ardından havayolunun kara listesine girdi. Uçaktaki yolcuların raporları Gallagher’ın uçuşta grubun diğer üyelerine sürekli bir şeyler fırlattığı, kabinde sigara içtiği, pilotu tehdit ettiğini söylüyor. Tüm bunlar onun uçuşlardan men edilmesi için yeterli sebeplerdi.
KÜFÜR VE ÖFKE NÖBETİ
Air Canada ile yapacağı uçuşu kaçırdığı için üzülen bir yolcu, bir daha asla bu konuyla ilgili endişelenmek zorunda kalmayacak. Çünkü havayolu ona uçuşlarını ömür boyu yasakladı. 2012 yılında, Guillaume Boutin isimli yolcu, Cancun’dan Montreal’e olan yapacağı uçuşu kaçırdı ve adeta çılgına döndü. Boutin, görevlilere biniş zamanı hakkında yanlış bilgilendirildiğini iddia etti. Air Canada yetkilileri Boutin’in aşırı “agresif” olduğunu raporladı. Havayolunun tüm çalışanlarına “küfürlü ve kaba bir dil” kullanan yolcu kara listeye girdi.
UÇAKTA SİGARA İÇTİLER!
Uçuşlarda sigara içilmeyeceğini hepimiz biliyoruz. Tüm havayolları da bu kuralı son derece ciddiye alıyor. Ryanair de bunun en iyi kanıtlarından biri. 2004 yılında, Ryanar, sekiz ayrı uçuşunda sigara içen yolcuları uçuşlarından men etme kararı aldı. Unutmayın uçakta sigara içmek tüm yolcuların güvenliğini tehlikeye atabilecek bir durum. Havacılıkta da güvenlik her şeyden önce gelir.
UÇAĞA ALINMADI OLAY ÇIKARDI!
Altın Küre ödülü sahibi İrlandalı oyuncu Jonathan Rhys Meyers, 2010 yılının mayıs ayında , United Havayolları’yla Los Angeles’e yapacağı bir uçuşa sarhoş geldi. Görevliler tarafından uçağa alınmayan Meyers, çok öfkelendi ve olay çıkardı. Bu olay üzerine United’ın hiçbir zaman resmi olarak açıklanmasa da Meyers’ı kara listesine aldığı biliniyor.
ŞAKACI KORSAN
Siber güvenlik uzmanı Chris Roberts, United Havayolları’nın potansiyel kötü niyetli bilgisayar korsanlarına karşı savunmasız oldukları konusunda dikkat çekmek isterken kara listeye girdi. United ile yapacağı bir uçuş öncesi uçağın bilgisayar sistemlerini hackleyeceği ile ilgili bir şaka yapıp tweet attıç Uçağı indiğinde FBI tarafından karşılandı. Havayolu da ömür boyu uçuşlarından men etti.
VALİZİ KAYBOLDU KARA LİSTEYE GİRDİ!
Naomi Campbell da sinirlerinin kurbanı olan ünlülerden. 2008 yılında, bir British Airways uçuşunda valizinin kaybolmasıyla adeta öfke nöbeti geçiren Campbell yaptıklarının sonucu olarak; para cezası 200 saat toplum hizmeti görevinde bulunmakla cezalandırıldı. Ayrıca British Airways’in de kara listesine alındı. British Airways yasağı ömür boyu vermiş olsa da 2013’te yasak kaldırıldı.
