Japon havacılık şirketi Mitsubishi Aircraft tarafından geliştirilen SpaceJet bölgesel uçak projesi kapsamında üretilen prototiplerden biri, Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Washington Eyaleti’nde bulunan Moses Lake Grant Country Havalimanı’nda (MWH) profesyonel bir ekip tarafından parçalandı.
Güçlü makineler tarafından ezilerek parçalanan M90 varyantı, Japonya’nın bir zamanlar umut vaat eden bölgesel uçak programının resmi olarak sonlandırıldığının mesajı olarak yorumlandı.
Planspotters.net verilerine göre, Mitsubishi SpaceJet M90 uçağı için altı adet prototip üretildi. Parçalanan uçak, 2015 yılında Seri Numarası (MSN) 10001 olarak imal edildi ve JA21MJ kuyruk tescilini aldı. Mayıs 2020’den beri MWH’de yerde bekliyordu.
Uçağın gövdesi, kanatların hemen arkasından, gözle görülür şekilde iki parçaya bölündü. Uçağın arka kısmı ve kokpiti yerde dururken görüntülendi. Mitsubishi Aircraft tarafından Moses Lake’te test için kullanılan bu prototipin, program sona ermeden önce, ABD Federal Havacılık İdaresi-FAA’den sertifika alması amaçlanıyordu.
Daha önce JA23MJ kuyruk tescilli bir başka prototip ise Mart 2022’de yine aynı havalimanında MWH’de parçalanmıştı. JA26MJ kuyruk tescilli (MSN 1010) dışında, Mitsubishi’nin tüm SpaceJet uçakları, 2020’den beri MWH’de yerde bekliyor. JA26MJ tescilli uçak ise şu anda Japonya’daki Nagoya Havalimanı’nda (NKM) bulunuyor.
Mitsubishi Aircraft, 2016 yılında, bölgede dört uçaklık bir filo kurmak amacıyla, ilk M90 uçağını Moses Lake tesisine taşıdı. Ancak şirket, uçak için sertifika alamadı. 2020’de, küresel salgın yayıldıkça ve finansal baskılar arttıkça, ana şirket Mitsubishi Heavy Industries (MHI), SpaceJet programının geliştirilmesini durdurmaya karar verdi. Diğer test uçağının akıbetinin ne olacağı belirsizliğini koruyor.
Mitsubishi Heavy Industries (MHI), teknolojik engeller, dekarbonizasyon baskısı ve uluslararası ortaklarla işbirliği yapma zorlukları dahil olmak üzere çeşitli problemleri gerekçe göstererek, programın sonlandırıldığını geçtiğimiz ay resmen duyurdu.
Projeyi durdurmasına rağmen MHI yönetimi, gelecekte kendi bünyelerinde üretilecek bir ticari uçak projesine sahip olabilme arzusunu her fırsatta dile getiriyor.
Mitsubishi Aircraft, 70 ila 90 koltuk kapasiteli bir dizi bölgesel uçak üretme planı ile 2007 yılında Mitsubishi Regional Jet programını başlattı. Çok çeşitli aksiliklerle karşılaşan şirket, 2019’da markayı SpaceJet olarak değiştirdi ve uçak serisini tamamen yeniden tasarladı. Bu revizyonun bir parçası olarak, 88 koltuklu M90 ile birlikte tanıtılan SpaceJet M100 isimli 76 koltuklu yeni model nedeniyle, orijinal 70 koltuklu varyant, rafa kaldırıldı.
M100’ü projeye dahil etme kararı, ABD’li havayolu şirketlerinin pilot sözleşmelerinde belirtilen uçak ağırlığı sınırlarına uyan bir uçağı piyasaya sunma arzusundan kaynaklandı. Mitsubishi Aircraft, SpaceJet’ler için 200’den fazla sipariş aldı, ancak sertifikasyon sürecinde yaşanan sorunlar nedeniyle proje sonlandırılmak zorunda kalındı. Japon şirket, SpaceJet programına 7,5 milyar Dolar’dan fazla harcamasına rağmen, uçağı hiç bir zaman piyasaya süremedi.
