Airbus A380 veya Boeing 747 gibi çift katı jumbo jetlerin kabininde, katlar arası ulaşım için merdiven olduğunu biliyoruz. Peki neden tek katlı, jumbo jetlere göre çok daha küçük olan bazı uçakların gövdelerine yerleştirilen merdivenler var? Neden bazı havayolları Boeing 737 gibi uçaklara merdiven monte edilmesini istiyor?
Havalimanlarında, genellikle yolcu ve personelin, yer ile uçak kabini arasındaki ulaşımı için körükler veya merdiven arabaları kullanılır. Ancak bazı uçaklarda, yolcuların ve personelin inip binmesine olanak tanıyan kendine ait merdivenleri bulunuyor.
Hangi Uçakların Kendi Merdivenleri Var?
Embraer, Bombardier gibi şirketlerin kimi modelleri, diğer uçak modellerine göre daha alçak oldukları için uçağa biniş ve inişi kolaylaştırabilmek adına kapılarının içine kendilerine ait merdivenler yerleştirilerek fabrikadan çıkıyor. Bu tip uçaklar ile yapılan uçuş operasyonlarında, yolcu körüğü veya merdiven arabaları kullanılmadığı için, havalimanlarına ödenen hizmet bedeli de bir miktar düşer.
Öte yandan Boeing 737 gibi, normalde kendisine ait merdiveni bulunmasına alışık olmadığımız uçaklarda, imalatçı tarafından müşteriye opsiyonel olarak elektrikli merdiven entegre edilme seçeceği sunulabiliyor. İrlanda merkezli low cost havayolu Ryanair, bu merdiven seçeneğini, bazı uçaklarında kullanmayı havaalanlarındaki operasyonel maliyetlerini düşürmenin bir yolu olarak kullanabiliyor. Bu elektrikli merdivenlere sahip bir uçakla yapılan operasyonlar ile, şirketin milyonlarca Dolar tasarruf ettiği biliniyor.
Elektrikli merdiven seçeceğine sahip olan uçakların avantajı, havalimanlarında terminale uzak park alanlarında yolcu indirip bindirme şansı sunması; altyapısı yeterli olmayan daha küçük ve daha ucuz havaalanlarına operasyon yapabilme şansı sunması. Bu sayede o bölge ve meydanlarda pazar payının artırılması. Uçak iner inmez merdivenleri hızlı bir şekilde açarak yolcuların indirilmesi (de-boarding) ve bir sonraki sefer için yolcuların uçağa alınması (boarding) süreçlerini hızlandırabilmesi nedeniyle, elektrikli merdiveni olan uçaklar, operasyonlar arasındaki zaman kayıplarını azaltıp, gün içinde uçakla daha fazla sefer yapma ve daha fazla para kazanma şansı sunması nedeniyle de avantajlı.
Bu merdivenlerin mekanizmalarının bozulması nedeniyle, açılması veya toplanmasında sorunlar yaşanabilmesi ile uçağın ağırlığını artırıyor olması ise dezavantajları olarak gösteriliyor. Bu yüzden çok havayolu tarafından bu opsiyon tercih edilmiyor.
Kendisine ait merdiveni bulunan diğer dar gövdeli uçaklar arasında Boeing 727 ve çok nadir de olsa Airbus A320 ailesi uçakları da bulunuyor.
Geniş Gövdeli Uçaklarda Merdiven Olur mu?
Boeing 747 gibi daha dev jumbo jetlerin bazı modellerinde merdiven bulunuyor. Yer hizmetleri şirketlerinden hizmet alınmak istenmeyen bazı VIP seferlerde bu merdivenlerin kullanıldığı biliniyor. Örneğin, ABD Başkanı’nın kullandığı Air Force One, yer hizmetleri bulunmayan havalimanlarına da uçabilmeye olanak vermesi nedeniyle kendi merdivenlerine sahip.
Lockheed L-1011 TriStar, yolcuların havalimanlarında körük kullanmadan inip binmelerine olanak tanıyan kendi merdivenlerine sahipti. Merdivenler ön kargo alanına geçiş için kullanılan alana konuşlandırılmıştı. Havayolunun, ön kargo alanını kullanmadığı durumlarda, bu kısım yolcular için koltuklarına oturmadan önce bekledikleri bir yolcu salonuna dönüştürülebiliyordu.
