KLM ve Schiphol Mahkemelik Oldu

Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği – IATA, Amsterdam Schiphol Havalimanı’nda uçuşların azaltılması kararının ardından başlayan tartışmalara dahil oldu. IATA, karara itiraz eden havayolları arasına katıldı.

Hollanda hükümetinin Schiphol Uluslararası Havalimanı’nın (AMS) kapasitesini azaltma kararının ardından, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ve küresel havayolları, AB düzenlemeleri ve uluslararası anlaşmaların ihlal edildiğini öne sürerek, yasal bir itiraz süreci başlatıyor.

Hollanda’nın ana uluslararası havalimanı ve Avrupa’nın en işlek meydanlarından biri olan Schiphol, yıllık 500.000 uçuş kapasitesine sahip. Ancak havalimanı, pandemi sonrası hava trafiğinin aniden canlanmasının yarattığı büyük aksamalar ve özellikle tekrarlayan personel eksiklikleri nedeniyle, 2022 yılı boyunca, yolcu ve uçuş talebiyle başa çıkmakta zorlandı.

Personel sıkıntısı nedeniyle Amsterdam Schiphol Havalimanı’nda uzun kuyruklar oluştu. (Görsel: Evert Elzinga / ANP / AFP)

Haziran 2022’de Hollandalı yetkililer, yıllık uçuş sayısını, Kasım 2023’ten itibaren 460.000’e ve gelecek yıl 440.000’e indireceklerini açıkladı. Uçuş sayısını resmi olarak sınırlama kararı, gürültü ve hava kirliliği ile ilgili endişelere dayandırıldı.

KLM ve Lahey Arasında Gerilim Yükseldi

Amerika Birleşik Devletleri merkezli düşük maliyetli havayolu JetBlue, bu konuya itiraz eden ilk adımı attı. Şubat 2023’te, Hollanda’nın başkentine uçmak için slot alamayan havayolu, ABD Ulaştırma Bakanlığı’ndan (DOT) ABD-AB arasında hava taşımacılığı için imzalanan “Açık Semalar Anlaşması”nı ihlal eden “rekabet karşıtı” ve “ayrımcı” önlemlerin araştırılmasını talep etti.

Ancak Amsterdam Schiphol Havalimanı yönetiminin aldığı karara yapılan en önemli şikayet, Schiphol’ü merkez olarak kullanan, Hollanda’nın ulusal havayolu KLM’den geldi.

3 Mart 2023’te Hollandalı havayolu, hükümete karşı yasal işlem başlatmak için Delta Air Lines, Corendon, easyJet ve TUI ile güçlerini birleştirdiğini duyurdu. KLM CEO’su Marjan Rintel: Havayollarının, “anlaşılmaz” bulduğu bu önlemi protesto ettiğini ve mevcut uçuş sayısı korunurken, gürültü ve CO2 emisyonlarının azaltılabileceğine inandıklarını söyledi.

Rintel: “Gürültü seviyeleri ve CO2 emisyonlarını azaltmak için belirlenen hedefleri benimsiyoruz. Filo yenilemeye ve SAF (Sürdürülebilir Havacılık Yakıtı) satın alımına milyarlarca yatırım yaparak, dünya çapında 170 noktaya hizmet verdiğimiz uçuş ağımızı koruyoruz. Alınan karar, KLM ile Hollanda’dan iş, eğlence amacıyla uçan milyonlarca insan ve kargo sektörü için iyi bir haber değil. Hükümet, çağrımıza kulak asmadığı için ne yazık ki yasal yollara başvurmak zorunda kalıyoruz.” şeklinde konuştu.

IATA Devreye Girdi

IATA, “Hollanda hükümetinin bu siyasi kararının, AB havaalanlarında gürültü ile ilgili işletim kısıtlamalarına ilişkin 598/2014 sayılı AB Yönetmeliğine aykırı olduğunu” iddia ederek yasal sürece katıldı.

Schiphol’de uçuşlar azaltılacak mı?

598/2014 sayılı AB Yönetmeliği ve Dengeli Yaklaşım gereklilikleri, etkilenen taraflarla istişareyi, uçuş azaltma kararını, yalnızca son çare olarak kullanmayı ve yerel halkın, çevrenin ve yerel ekonominin çıkarları ile havacılığın ekonomik ve sosyal faydalarını dengelemeyi içerir.

IATA’ya göre, Schiphol’ün kapasitesini düşürme kararı, sektörle anlamlı bir istişare yapılmadığı, uçuş kesintilerinin son çare yerine ilk çare olarak uygulandığı ve pandemi nedeniyle Hollanda havacılık endüstrisinde oluşan ekonomik zararı ele almadığı için, bu gereklilikleri karşılamıyor.

IATA Genel Müdürü Willie Walsh: “Hollanda, bağlantıyı yok ederek, ekonomisini etkiliyor. Üstelik bunu AB yasalarına ve uluslararası yükümlülüklerine aykırı olarak yapıyor. Hollanda hükümetinin havacılık sektörüne yönelik düşmanca yaklaşımı, gürültü kirliliği yönetimine tamamen orantısız bir tepkidir. […] Bize bu yasadışı yaklaşımın yarattığı tehlikeli duruma, mahkemede itiraz etmekten başka seçenek bırakılmadı.” şeklinde durumu özetledi.

adbanner