Havacılık endüstrisi ve havayolu şirketleri için keyifli bir Cuma günü olduğunu söylemek zor. Son birkaç saattir, tüm dünyada, Microsoft’un bulut hizmetlerini etkileyen, büyük bir bilgi sistem teknolojisi (IT) problemi yaşanıyor. Havalimanlarında uçuş yapmayı bekleyen yolcular için oldukça durum oldukça kaotik görünüyor.
İlk olarak Avustralya’da başladığı tahmin edilen sorun, Microsoft’un Azure hizmetlerini ve Microsoft 365 uygulama paketini etkiledi. Bu duruma tam olarak neyin sebep olduğu henüz belli değil. Ancak bunun siber güvenlik devi CrowdStrike güncellemesiyle ilgili bir sorun olabileceğine inanılıyor.
Bankalar, borsalar başta olmak üzere, internet kullanılan her türlü sektör durumdan etkilenmiş olsa da işin bizi en çok ilgilendiren kısmı, dünya genelinde uçuş operasyonlarını büyük ölçüde aksatmış olması.
Birçok havayolu şirketinin, uçuşlarını gerçekleştirmeye devam edebilmek için, manuel check-in sistemine geri döndüğü biliniyor.
Türk Hava Yolları tarafından yapılan resmi açıklamada ‘global çapta yaşanan teknoloji krizi nedeniyle operasyonlarda sorun yaşandığı’ söylendi. THY, en az 84 seferini iptal ettiğini duyururken; yolculara, gelişmeleri takip etmeleri gerektiği mesajı verildi.
Microsoft’un bulut hizmetleri, yaşanan kısa süreli kesintinin ardından geri yüklenmiş olsa da sorunlar devam ediyor. Dolayısıyla havayolu operasyonlarının ne zaman normale döneceği de henüz bilinmiyor.
Havayolları, tarifelerini en az etkileyecek şekilde operasyonlara devam etmeye çalışsa da yeni rezervasyon, uçuş değiştirme, müşteri hizmetleri ile iletişim gibi konularda büyük sorunlar yaşanıyor.
Bu durum, havayolları için domino etkisi yaratabilir. Çünkü havayolları, uçuş programlarını oluştururken, araya çok fazla blok zaman eklemeden planlama yapıyor. Dolayısıyla bir uçuşta yaşanan gecikme, günün geri kalanında o uçakla yapılması planlanan tüm seferleri domino etkisiyle rötara sokuyor.
Özellikle bağlantılı veya aktarmalı uçuşu olan yolcular için durum çok daha içinden çıkılmaz bir hale dönüşebilir.
Bugünlerde uçakla seyahat edecek kişilere, uçacakları havayolunun çağrı merkezi, internet sitesi ve resmi sosyal medya hesapları üzerinden yapılan açıklamaları takip etmeleri öneriliyor…
Yolculara Tazminat Ödenecek mi?
Avrupa Birliği sınırları içindeki havayollarının üç saatten fazla gecikme yaşadığı uçuşlarda, yolculara tazminat ödemesi gerekiyor. Ancak havayollarının bu krizde, yasal olarak ne ölçüde sorumlu tutulacakları belli değil. Avrupa tüketici örgütü, havayollarının yolculara tazminat ödemekten kurtulabilmesi için, yaşanan krizin olağanüstü bir durum olduğunu kanıtlaması gerektiği yönünde bir açıklama yaptı.
Avrupa’nın aksine, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki havayollarının, uzun gecikmeler nedeniyle yolculara tazminat ödemesine ilişkin yasal bir zorunluluk yok. Ayrıca yaşanan yazılım sorununun, havayolu kaynaklı bir gecikme olarak kabul edilip edilmeyeceği de henüz belli değil.
ABD’nin önde gelen havayolları, 2022’de aldıkları bir kararla, şirketlerin kendi kontrolü altındaki sorunlar nedeniyle yaşanacak gecikmelerde, rötarın üç saati geçmesi durumunda; yolculara yemek ve konaklama desteği sağlamayı taahhüt etmişti.