Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırılarına, batı dünyasının verdiği tepkiler, ham petrole kolay ulaşımı etkileyerek, arz – talep dengesizliği yarattı. Uzmanlar uçak bileti fiyatlarının bu durumdan doğrudan etkileneceğini düşünürken; tam olarak etkinin boyutunu görmek biraz zaman alabilir.
Geçmişten bugüne, yaşanan politik ve toplumsal sorunlar nedeniyle artan petrol fiyatlarının maliyeti, otomatik olarak bilet ücretlerine yansıtıldı. Şu andaki petrol fiyat artışları da hava yolculu seyahatlerinin maliyetinin kaçınılmaz olarak artacağı anlamına geliyor. Bu da uçak bileti fiyatlarının artışı demek. Havayolları için yakıt fiyatlarındaki yüzde 10’luk bir artış, genel işletme maliyetlerinde yaklaşık yüzde 3’lük bir artışa yol açıyor. Bu durum, havayollarını, bilet ücretlerini artırmak veya maliyetleri kısacak başka uygulamaları gündeme almaya zorluyor.
Şu anda sektöre hakim bir başka endişe ise havayollarının, düşük performans gösteren uzun ve kısa menzilli rotalarda uçuşları tamamen iptal etmeye başlama ihtimali.
Birkaç gün önce Malezyalı Air Asia, uçak bileti fiyatlarını artıracağını duyurdu. Daha sonra ABD medyasında, United Airlines’ın üst düzey yöneticisi Pam Hendry’nin “havayolu, akaryakıt fiyatlarındaki artışın yüzde 60’ını yolculara yansıtmayı hedefliyor” sözleri yer aldı. Reuters ise Avustralyalı Qantas’ın CEO’su Alan Joyce’un, daha yüksek yakıt maliyetini karşılamak için bilet ücretlerinin artmasını beklediğine yönelik sözlerini duyurdu.
Qantas, diğer birçok havayolu şirketi gibi, yakıt fiyatını hedge etmiş olsa da, hedge sözleşmeleri günün birinde mutlaka sona erecek. Dünyadaki diğer tüm havayolları da aynı durumda. Uzun mesafeli uçuşlar yapan havayolları, özellikle 8-9 saati aşan uçuşlar yapanlar, endişe etmekte oldukça haklı. Bunun nedeni, yakıt verimliliği için en uygun uçuş süresinin sekiz veya dokuz saat olması.
Uçuşlar bu süreyi aştığında, uçak sadece yakıt yakmak için yakıt taşımaya başlar. A340-500 gibi ultra uzun menzilli uçakların “uçan yakıt tankerleri” olarak tanımlanmasının nedeni tam olarak budur. Bu nedenle, United’ın Hindistan’a yaptığı çok uzun menzilli uçuşları iptal etmesi, sürpriz olarak yorumlanmıyor. Görünüşe göre San Francisco-Delhi ve New York-Mumbai uçuşları, Rusya’nın hava sahasını kapatması nedeniyle tamamen iptal edildi. Ancak Hindistan, havayolları için düşük getirili bir pazar olarak kabul edildiğinde, bu kararın arkasında başka nedenler olabileceğine inanılıyor.
İlgili Haber | Havayolları Uçak Bileti Fiyatlarını Nasıl Belirliyor?
Geniş gövdeli bir yolcu uçağın operasyonel maliyeti saatte yaklaşık 10.000 Euro civarında. Uçuş süresinin, hava sahası yasakları ya da başka sebeplerle 2-3 saat uzaması, havayolları için, gidiş-dönüş toplam uçuş maliyetini 40.000 ila 60.000 Euro arasında artırıyor.
Avrupa’da uçak bilet fiyatları, kısa vadede çok fazla yükselmeme eğiliminde. Çünkü Avrupalı havayolları, pazar payını kaybetmek, Orta Doğu ve Çin’deki rakiplerinin eline düşmek istemiyor. Körfez taşıyıcıları, yakıt verimliliğinin optimum olduğu rotalarda uçmaya devam ederken, Çin anakarasındaki taşıyıcılar, bilet fiyatlarının devlet tarafından sübvanse edilmeleriyle ünlüdür.
Şu ana kadar Air France, KLM ve Finnair gibi Avrupalı havayolları, uçuş süresi birkaç saat daha uzun olsa da, Asya’daki destinasyonlara herhangi bir fiyat artışı yapmadan uçmaya devam ediyor. Tokyo’yu Alaska üzerinden Londra’ya bağlamaya devam eden Japan Airlines (JAL) da öyle.
Bu havayolları, Rus hava sahasını kullandığı uçuşlar için ödediği üs geçiş ücretleri ile aradaki farkı telafi ediyor. Finnair gibi şirketler, daha fazla kargo taşıyarak daha fazla tasarruf sağlamaya çalışıyor. Ancak bu durumun daha ne kadar devam edeceği büyük bir soru işareti.
BU YAZ BİLET FİYATLARI PATLAYABİLİR!
Hem yüksek talep hem de yakıtı fiyatlarının geçen yılın aynı dönemine göre iki katına çıkması nedeniyle, uçak biletleri, 2021’e göre oldukça pahalı. Ancak uçak bileti fiyatları, hala 2019 seviyelerinde.Bilet fiyatlarında bir anda yapılacak artışların, yolcu talebinde yaratacağı düşüş etkisinin, havayolları için “fiyatlandırma konusunda aşağı yönlü bir baskı” oluşturacağı da düşünülüyor.
Ukrayna’da devam eden bir çatışmalar nedeniyle uçak bileti fiyatları üzerindeki herhangi bir etkinin – ham petrol fiyatları ile ilintili etkiler – önümüzdeki 2-3 ay içinde daha net ortaya çıkması bekleniyor. Çoğu havayolu, petrol fiyatlarını hedge etti. Yani belirli bir süre için sabitlenmiş bir fiyat üzerinden sözleşme yaptı. Bu, onların petrol fiyatlarındaki kısa vadeli değişikliklerden, üç ila altı ay boyunca etkilenmemesini sağlayacak. Ancak çatışmalsrın devam etmesi ve küresel petrol arzı da bu durumdan etkilenirse, bu yaz, şu anda tahmin ettiğimizden daha yüksek uçak bileti fiyatları ile karşılaşabiliriz.
GÜNCELLEME:
- Loganair, 21 Mart’tan itibaren uçuşlarında 3,95 £ ek ücret uygulayacağını açıklayan ilk Birleşik Krallık havayolu oldu. Ek ücret, PSO (sübvansiyonlu) rotalar için geçerli değil.
- Gulf News, Emirates’in altı ay içinde üçüncü kez ek yakıt zammı yapacağını bildirdi. Ücretler rotaya göre değişecek ve en çok etkilenen rotalar ise uzun menzilli uçuşlar olacak. Artışların, yüzde 4 ila 11 arasında değişeceği tahmin ediliyor.
- Japonya ANA Havayolları da henüz ücretleri artırmamış olsa da, şirketin yeni CEO’su Reuters’e, petrol fiyatlarındaki artışların müşterilere yansıtılacağını doğruladı.
