Avrupalı imalatçı Airbus’un yeni nesil nakliye uçağı BelugaXL’in sonuncusu, üretiminden altı yıl sonra ticari hizmete başladı. 2018’den bu yana BelugaXL programının test platformu olarak hizmet veren, imalat hatından çıkan altıncı BelugaXL, 1996’dan bu yana Airbus’ın dahili kargo havayolu şirketi olarak faaliyet gösteren Airbus Transport International (ATI) filosundaki diğer beş uçağın arasına katıldı.
Son BelugaXL’in yan kuruluşa devredilmesiyle, 2014 yılında başlatılan Airbus BelugaXL programı kapanmış oldu. Beluga XL, Airbus uçaklarına ait bileşenleri son montaj hatlarına taşımak üzere, A300-600ST modeli üzerinden geliştirilen ikonik şekilli ‘Beluga’nın yeni versiyonu olarak geliştirdi. Orijinal Beluga’lar, 1970’lerde ve 1980’lerde üretilen 4 adet Super Guppie’nin rolünü devralmıştı.
Son BelugaXL, genelin aksine, son montaj hattından çıkar çıkmaz hizmete başlamadı. İlk uçuşunun ardından 2023 yılına kadar programın test platformu olarak kullanıldı. Dört yıl içinde uçak, 11 farklı Avrupa destinasyonu arasında, pilotların karşılaşbileceği koşulların nasıl yönetileceğini araştıran 800 saatlik test uçuşu yaptı. Şimdi ise asli görevini gerçekleştirmek üzere Airbus Transport International filosunun parçası oldu.
BelugaXL, önceki nesil Beluga’ya göre %30 daha fazla yük kapasitesi sunuyor. Bu da Airbus’ın son yıllarda üretimi artırma planının önemli bir parçası. Beluga uçakları, Airbus’a dünya çapında sayısız havayolu şirketine karşı yükümlülüklerini yerine getirmeye çalışırken önemli bir dayanak oluşturuyor.
BelugaXL’in geliştirme ekibi, 2014’te programın başlangıcından itibaren merkezileştirildi ve geliştirme programını hızlandırmak için yaklaşık 1.000 Airbus mühendisi ve tedarikçisi bir araya getirdi. Bu sayede BelugaXL, sadece beş yıl içinde proje tahtasından ilk uçuşunu gerçekleştiren bir ürüne dönüştü.
Özel olarak görevlendirilen altı BelugaXL’in her biri Airbus’ın Toulouse’daki son montaj hattında üretildi. Airbus’ın Avrupa üretim tesisleri arasında düzenli olarak uçaklara ait parça ve bileşenleri taşıyor. Airbus’ın Fransa, Almanya, İspanya ve Birleşik Krallık’taki fabrikalarında özel olarak tasarlanmış yükleme tesisleri sayesinde BelugaXL’in her görevi ortalama 70 dakika sürüyor.
A330-200 kargo uçağı üzerinden geliştirilen BelugaXL, 51 ton yük taşıma kapasitesine ve 4.075 km menzile sahip. Airbus’a göre uçak, iki mavi balina uzunluğunda ve üç katlı bir ofis bloğu kadar yüksek. Uçak, A350’nin en büyük gövde parçasını veya 30 metre uzunluğundaki kanatlarından ikisini aynı anda taşıyabiliyor.
BelugaXL filosu için, 2024’te 6.500 uçuş saati planlandı. 2027’de yıllık 9.500 uçuş saatine ulaşılması bekleniyor. BelugaXL uçakları kerosen ile sürdürülebilir havacılık yakıtı karışımıyla çalışabiliyor ve Airbus’ın çevrecilik hedefine ulaşmasına yardımcı oluyor.
2024 yılında toplam altı uçağın, 2019’da BelugaXL ve Beluga ST’den oluşan karma filoya kıyasla yaklaşık %5 daha fazla yük taşıması bekleniyor. 2024’te Beluga uçaklarıyla yapılacak operasyonlarda, 2019’a kıyasla %20 daha az karbon emisyonu salınacağı hesaplanıyor.
Airbus Transport International, BelugaXL uçaklarını 30 yıl boyunca işletmeyi umuyor. Gelecekte ek uçağa ihtiyaç duyulması ihtimaline karşı programın üretim altyapısı sağlıklı koşullarda depolanıyor.
