Havacılığın efsanesi Concorde’dan bu yana, piyasaya sürülecek ilk süpersonik yolcu uçağı üzerinde çalışan, Boeing destekli start-up Aerion Supersonic Corporation, üretimi tamamlamak için gereken sermayeyi artırmadaki zorluğu gerekçe göstererek, yılladır geliştirme çalışmalarını sürdürdüğü AS2 iş jeti programının tüm faaliyetlerinin durdurulduğunu doğruladı. Çalışanlara da bu karar açıklandı.
Aerion’un AS2 iş jeti, 51 yıl sonra ticari hizmete giren ilk süpersonik uçak olmanın yanı sıra Dünya’nın ilk süpersonik iş jeti olmaya adaydı. Seyahat sürelerini yaklaşık yüzde 50 kısaltmayı vaat ediyordu. Şirket, daha önce AS2’nin üretimine başlamak için yaklaşık 4 milyar Dolar toplanması gerektiğini ve yalnızca motor geliştirmeye 1 milyar Dolar harcanacağını duyurmuştu.
İlk üretiminin 2023’te ve ilk uçuşunun 2024’te yapılması planlanan, 1.4 Mach hıza ulaşması hedeflenen 120 milyon Dolar’a satılması hedeflenen AS2’nin yatırımcıları, Boeing ve Spirit Aerosystems olarak biliniyor. Nevada merkezli Aerion Reno tarafından da on yıldır geliştiriliyor. Şirket, Florida Eyaleti’nin Melbourne şehrinde, son montaj hattı inşa etmek için 300 milyon Dolar’lık yatırım yapmayı planlıyordu.
2004 yılında milyarder işadamı Robert Bass tarafından kurulan Aerion, Lockheed Martin de dahil olmak üzere büyük yatırımcıları ve ortaklarından, önemli yatırımlar çekmeyi başardı. Aerion ayrıca süpersonik iş jetinin motorunun tedariki için General Electric ile bir sözleşme imzaladı.
Geçtiğimiz Mart ayında NetJets’ten 20 adet AS2 satışı için taahhüt alınmıştı. Ayrıca, Aerion, NetJets ve profesyonel havacılık eğitim sağlayıcısı FlightSafety International ile sivil, ticari ve askeri süpersonik uçaklar için pilotları eğitmek üzere süpersonik bir uçuş eğitim akademisi geliştirmek için çalışmalara başlamıştı.
2015 yılında ise Flexjet, 2,4 milyar Dolar değerinde 20 adet AS2 siparişi vermişti.
Şirket, yaptığı açıklamada, “AS2 süpersonik iş jeti programı, tüm pazar, teknik, düzenleme ve sürdürülebilirlik gereksinimlerini karşılıyor. Genel havacılığın yeni bir segmenti olan süpersonik pazarının öncüsü olan AS2, 11,2 milyar Dolar’lık satış için şimdiden taahhüt almış durumda. Ancak, mevcut mali ortamda, AS2’nin üretime geçişini tamamlamak için planlanan ve gerekli büyük yeni sermaye gereksinimlerini kapatmanın büyük ölçüde zor olduğu kanıtlandı. Bu koşullar göz önüne alındığında, Aerion Corp. mevcut mali ortamda kendisi için en uygun adımları atmak zorunda” ifadelerine yer verildi.
En Güçlü Rakip: Boom!
Yüksek profilli destekçilerine rağmen Aerion, insanlara süpersonik yolculukların kapısını yeniden açma yarışında, diğer önemli oyuncuların gelişiminin gerisinde kalıyordu.
Özellikle, Denver merkezli Boom, Aerion’un en güçlü rakibi durumunda. Şirketin süpersonik uçak modeli Overture’nin, üçte bir ölçekli model modeli XB-1’i “baby boom” adıyla üreten ve kamuoyu ile paylaşan şirket büyük bir sükse yaptı.
XB-1, 26 metre uzunluğunda, karbon kompozit bir gövdeye ve GE tasarımı üç adet J85-15 motora sahip. 5,2 metre kanat açıklığına sahip prototip, pilotların konforunu ön plana çıkaran “ergonomik tasarımlı” kokpiti ile büyük beğeni aldı.
XB-1 yalnızca yaklaşık 1.000 deniz mili (1600 km) menzile sahip olsa da, Boom’un nihai ürünü Overture’da kullanılmak üzere ölçeklendirilecek olan süpersonik teknolojiler için bir test ortamı olarak kullanılması amaçlanıyor. Overture, Atlantik üzerinden yaklaşık üç buçuk saat içinde 65 ila 88 yolcuyu uçurabilecek.
Boom, geçtiğimiz günlerde XB-1’in bu yılın sonunda ilk test uçuşuna çıkabileceğini ve önümüzdeki üç yıl içinde piyasaya sürülmeye hazır olacağını duyurdu.
Aerion, AS3’ü de Duyurmuştu!
Yine geçtiğimiz Mart ayında Aerion, 2020’li yılların sonunda hizmete girmesi için tasarlanan AS3 modeline ait konsept tasarımın bir görselini kamuoyu ile paylaşmıştı. Şirket, AS3’ün, hipersonik bölgeye (5 Mach ve üzeri) daha yakın hızlarda seyredeceğini açıklamıştı.
AS2, su üzerinde süpersonik hızlarda uçmak üzere tasarlandı. Sonik patlamalara izin verilmeyen çoğu ülkede, karada 0.96 Mach civarında yüksek ses altı veya ses ötesi uçuş için uyarlandı. Orijinal tasarım, 2014 yılında twinjet’ten trijet’e dönüştü.
Aerion’un eski yönetim kurulu başkanı Brian Barents, 21 Mayıs’ta aldığı haberi “tam bir hayal kırıklığı” olarak özetledi. 2018’de Aerion’dan emekli olan Barents, projenin çok ilerleme kaydettiğini sözlerine ekledi.
