Tacikistan Cumhurbaşkanı Yeni Uçağı ile İlk Kez Uçtu

Birkaç hafta önce yayınladığımız içeriğimizde, Meksika hükümetinin, devlet başkanının kullanımı için tahsis edilen Boeing 787 uçağının satışı ile ilgili uzun süredir devam eden çabalarının, mutlu son ile bittiğini aktarmıştık. Uçak, boyama işlemleri yapıldıktan sonra yeni adresi olan Tacikistan’a ulaştı. Uçağın yeni görünümüne kavuştuğu ABD’nin San Bernardino şehrinden Tacikistan’ın başkenti Duşanbe’ye aktarmasız bir uçuş da çok sık rastlanabilecek bir durum değil. Uçağın yeni sahibi Tacikistan Cumhurbaşkanı Emomali Rahmon ilk uçuşunu yaptı.

2012’de Meksika hükümeti, Devlet Başkanı Felipe Calderón’un yeni uçağı olarak tahsis edilmek üzere, bir Boeing 787-8 satın almak için 218 milyon Dolar ödedi. 2012-2018 yılları arasında sadece Enrique Peña Nieto tarafından kullanılan geniş gövdeli uçak, XC-MEX tescilini aldı.

Meksika başkanlık uçağı olarak görev yaptığı süre boyunca, bu uçak Enrique Peña Nieto tarafından toplamda yaklaşık 600.000 kilometre yol kat ettiği 214 uçuşta kullanıldı.

Görsel: Presidencia de la República.

Uçakla ilgili yapılan planlar, 2018’de Andres Manuel Lopez Obrador’un devlet başkanı seçilmesiyle tamamen değişti.

Kendisini “halk adamı” olarak tanımlayan Obrador, seyahatlerinde Boeing 787’yi kullanmak yerine ticari uçuşları tercih etti. Bu uçağın büyük bir israfı olduğunu söyleyen Obrador, bu uçakla yapacağı seyahatlerin Meksika halkına “hakaret” olacağını iddia etti. Sadece 80 kişiyi taşıyacak şekilde konfigüre edilen uçağın içinde, özel banyolu bir başkanlık süiti de bulunuyordu..

Meksika hükümeti, yıllarca bu uçakla ne yapacağını bulmakta zorlandı. 2018’den beri Boeing 787 satılmaya çalışılıyor. López Obrador, 787 Dreamliner’ı Justin Trudeau, Donald Trump, Joe Biden gibi çok sayıda devlet başkanına satabilmek için girişimde bulundu. Ancak bu çabalar bir türlü sonuç vermedi. VIP konfigürasyon ile  donatılan uçağı satabilmek için, Boeing 787’nin özel jet versiyonunu arayan bir alıcı bulunması gerekiyordu. 787’yi yeniden yolcu uçağına dönüştürmek, mantıklı olamayacak kadar maliyetli bir hamleydi.

2020’de Lopez Obrador, Boeing 787 için ulusal bir çekiliş düzenleme fikrini ortaya attı. Ancak uçağın bakım ve işletme maliyetlerinin, talihli kişiyi zorlayacağı düşünülerek, bu fikirden de vazgeçildi.

2022’de hükümet, parti, düğün ve çeşitli organizasyonlar için kiralanması amacıyla bu uçağı kullanmayı düşündü. Daha sonra da 2009’da iflas eden Mexicana’yı, devlet tarafından işletilen bir havayolu olarak yeniden canlandırmak ve bu uçağın da şirketin ilk uçağı olması fikri ortaya atıldı. Hiç biri gerçekleştirilemedi.

Uçak Tacikistan’a satıldı!

20 Nisan 2023’te Meksika Cumhurbaşkanı, Boeing 787’nin, Tacikistan hükümetine 92 milyon Dolar’ın biraz üzerinde değere karşılık gelen 1.658 milyar Peso’ya satıldığını duyurdu.

Satıştan elde edilecek gelir, Meksika’da askeri mühendisler tarafından inşa edilecek ve mevcut dönem bitmeden hizmete açılacak iki hastanenin yapımına harcanacak. Bu satışla ilgili hazırlanan bir videoda, Obrador, geçmişte yetkililerin “küçük firavunlar gibi” davrandığını ama “artık durumun öyle olmadığını” anlattı.

Uçağın içinde bir tur yapılan videoyu izleyebilirsiniz. Boeing 787’nin iç donanımında, yatak odasından koşu bandına kadar her türlü detay düşünülmüş durumda.

Uçağın, 2012’de 212 milyon Dolar’a satın alınıp on yıl sonra 92 milyon Dolar’a satılması çok büyük bir kayıp gibi görünüyor. Uçağın on milyonlarca dolarlık bakım maliyetleri de hesaba katıldığında zararın faturası daha da kabarıyor.

Uçağın Parası Tacikistan’da 184 Bin Kişinin Yıllık Maaşı

Tacikistan devleti, Boeing 787’yi devlet başkanı için satın aldı. Ülkenin lideri, Sovyetler Birliği’nin çöküşünden kısa bir süre sonra 1994’ten beri iktidardaki varlığını sürdürüyor.

Tacikistan’da ortalama yıllık gelir 500 Dolar civarında. Bu yüzden uçağa ödenen para, ülke şartlarına göre oldukça yüksek. Uçak için ödenen para, ülkedeki yaklaşık 184.000 kişinin yıllık maaşına eşit.

Meksika’dan ayrıldıktan sonra Boeing 787, ABD’nin California Eyaleti’ndeki San Bernardino şehrinde boyandı. Tacikistan’a uçmadan önce yeni bir görünüm kazandı.

Sosyal medyada paylaşılan fotoğraflarda da rahalıkla görülebileceği şekilde, uçağın dış görünümünde artık Orta Asya ülkesinin adı, bayrağı ve yeni tescili (EY-001) yer alıyor. Uçağın yenileme işlemleri için ne kadar para harcandığı bilinmiyor.

İşlemleri tamamlanana uçak, OMD195 sefer sayılı bir uçuş için San Bernardino’dan ayrıldı. Tacikistan’ın başkenti Duşanbe’ye vardı. Ultra uzun mesafeli uçuşun menzili 11938 kilometre.

Tacikistan Cumhurbaşkanı’nın 787 ile İlk Uçuşu

Uçağın yeni sahibi Tacikistan Cumhurbaşkanı Emomali Rahmon, yeni satın alınan Boeing 787 Dreamliner ile ilk devlet ziyaretini, 16 Mayıs’ta Çin’in başkenti Pekin’e yaptı.

1994 yılından beri görevde olan cumhurbaşkanı, EY-001 tescilli yeni uçağıyla geldiği Pekin’de, Çin hükümetinin üst düzey temsilcileri tarafından karşılandı.

Tacikistan cumhurbaşkanlığına ait uçak, Duşanbe Uluslararası Havalimanı (DYU) merkezli görev yapan yerel havayolu şirketi Somon Air tarafından işletiliyor. 2006’da kurulan Somon Air, yeni başkanlık uçağının yanı sıra, 2 adet Boeing 737-300, 4 adet 737-800 ve 2 adet 737-900ER uçağı ile operasyon yapıyor.

Somon Air, Emomali Rahmon ve diğer Tacikistan üst düzey yetkilileri için resmi taşıyıcı olarak hizmet veren özel bir havayolu şirketidir. Cirium verilerşne göre, ticari açıdan Somon Air, haftalık yaklaşık 460 uçuş gerçekleştiriyor. Havayolunun en önemli rotaları Duşanbe ile Moskova Vnukovo’ya (VKO) ve Moskova Domodedovo’ya (DME) uçuşları. Her iki rotada da günde karşılıklı bir sefer düzenleniyor.

adbanner