Görsel: Krisztian Bocsi/Bloomberg

Uçak Motorlarında Titreşim Sorunu Neden Yaşanır?

Japan Airlines filosundaki Boeing 777, seyir esnasında motorlardan birinde tespit edilen bir problem nedeniyle Tokyo’ya döndü. Uçak, kalkıştan beş buçuk saat sonra güvenli bir şekilde indi. Yaşanan olayda kimsenin burnu bile kanamadı.

Görsel: Manabu Takahashi/Getty Images

NE OLDU?

JA740J tescilli Boeing 777-300, 26 Aralık’ta Japonya’daki Tokyo Haneda Havalimanı’ndan, New York JFK Havalimanı’na doğru Jl-6 sefer sayılı uçuş için havalandı. Kokpit göstergeleri sol motorla ilgili sorunları işaret ettiğinde, uçak Pasifik Okyanusu’nun üzerinde seyrediyordu. The Aviation Herald’a göre, sorunun kaynağı motordaki titreşimlerdi.


İlgili Haber | Japan Airlines’ın İlk Airbus Uçak Teslimatını Yerinde Takip Ettik


Kokpit ekibi, tedbir amaçlı olarak, Tokyo’ya geri dönüş kararı alarak, kalkıştan beş buçuk saat sonra 34R pistine sorunsuzca teker koydu. Olayın üzerinden birkaç gün geçmesine rağmen uçağın hala yerde olduğu görünüyor. Hiç kimsenin burnunun bile kanamadığı olay, bir aydan kısa bir süre içinde bir Japan Airlines’ın Boeing 777 uçaklarının motorlarıyla ilgili yaşanan ikinci olay olarak kayıtlara geçti. Uçaktaki 32 yolcu, Japan Airlines’a ait başka bir Boeing 777-300 ile New York’a uçuruldu. Böylece yolcular New York’a planlanandan neredeyse sekiz buçuk saat sonra ulaşabildi.

MOTOR TİTREŞİMLERİ

Mürettebat sadece titreşimlerin farkında olduğu için motordaki sorunun kök nedeni henüz tam olarak belli değil.

Uçak motorlarında yaşanan titreşim probleminin en yaygın nedenleri:

  • kırık türbin veya fanlar
  • bozuk kompresör bileşenleri
  • eski ve yorgun metaller
  • gevşek, yerinden çıkmış veya eksik parçalar arasında bir oluşan dengesizlik
  • eski parçaların aşınmasıdır.
Görsel: Getty Images

Bu problemlerin bazıları hemen ciddi motor arızalarına neden olmazken, yine de mutlaka ciddiyetle ele alınmaları gerekir. Teknisyenlerin ve pilotların karşılaştığı ana sorunlardan biri, titreşime neyin neden olduğunu belirlemektir. Motorlarda çok sayıda hareketli parça bulunduğu için, titreşimlerin nedenini keşfetmek bir hayli zordur ve zaman alır. Bazen küçük bir sorun büyük titreşimlere neden olabilirken; bazen de büyük bir sorun çok küçük titreşimlere neden olabilir.


İlgili Haber | Uçakların Havada Tüm Motorları Durursa Ne Olur?


Uçak motorları, titreşimleri kontrol etmek ve izlemek için titreşim testlerine tabi tutulur. Testlerin çoğu, bir sorun ortaya çıkmadan önce düzenli olarak yapılırken, yere indirilen Japan Airlines’in Boeing 777’si de, yaşanan sorunun nedeninin bulunabilmesi için ciddi testlerden geçecek. Test aracılığı ile sorun bulunduktan sonra, çözüm için harekete geçilecek. Durumun ne kadar ciddi olduğu ve kök nedeninin bulunması zaman gerektiren bir süreçtir.

Eyüp Ayık

adbanner