Uçakla seyahat esnasında karşılaştığımız en dramatik anonslardan biri; yolculardan birinin rahatsızlandığı ve müdahale için aramızda doktor bulunup bulunmadığı konusunda yapılanlardır.
Hatta bazen yapılan müdahaleler yetersiz kalarak; hastanın seyir esnasında hayatını kaybettiği durumlarla da karşılaşılabiliyor. Yılda yaklaşık 4 milyar kişinin uçak yolculuğu yaptığı düşünülürse uçakta yaşanan can kaybı vaka sayısının oldukça az olduğunu söylemek mümkün.
Uçakta bir yolcunun hayatını kaybetmesi konusu ile ilgili uluslararası resmi düzenlemeler bulunmuyor; her havayolunun kendi prosedürleri var. Böylesi durumlarda karar genellikle pilotlara bırakılıyor.
Toronto Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma ise uçak içi tıbbi acil durum vakalarının sayısının giderek arttığını gösteriyor. Havayolu ile seyahat eden yolcu sayısının artmasına bağlı olarak; seyahat eden yaşlı yolcu sayısının arttığı bir gerçek olsa da; yolcuları fizyolojik stres oluşturuculara daha uzun süre maruz bırakan uzun mesafeli uçuşlardaki artış, gökyüzünde yaşanan medikal problemlerdeki artışın en temel nedeni olarak görülüyor.
İngiltere’de yapılan bir araştırma sonucunda New England Journal of Medicine’de yayımlanan bir makaleye göre, günümüzde her 604 uçuşta bir medikal acil durum vakası meydana geliyor. Bir başka deyişle uçakla seyahat eden 1 milyon yolcudan 16’sı gökyüzünde rahatsızlanıyor.
HAVADA EN ÇOK HANGİ PROBLEMLER YAŞANIYOR?
Gökyüzünde meydana gelen tıbbi vakaların dağılımı ise şu şekilde gerçekleşti:
- %37.4 bilinç kaybı
- %12.1 solunum problemleri
- %9.5 bulantı ve kusma
- %7.7 kalp semptomları
- %5.8 çeşitli nöbetler
Air Canada’nın yaptığı bir araştırmanın verilerine göre, meydana gelen vakaların çoğu tıp uzmanlarının yardımını gerektiriyor. 2014 ile 2016 yılları arasında, uçuş sırasında oluşan tıbbi acil durumların yaklaşık yarısının doktor, hemşire veya sağlık görevlisi tarafından yönetildiği; geri kalanların ise sadece uçuş görevlileri tarafından yönetildiği görülüyor.
İlgili Haber | Uçuşta En Çok Yaşanan Ağrı ve Acılar
Profesyonel sağlık çalışanı olan yolcular, mürettebat ile birlikte, uçuş sırasında meydana gelen olaylara müdahale konusunda önemli kaynak durumunda. Zira uçucu ekipler, adlıkları eğitim sırasında acil durumlarda ne yapmaları gerektiği konusunda bilgilendirilseler de profesyonel sağlık görevlileri kadar uzman değiller. Toronto’da St. Michael’s Hastanesi’nde görevli olan Dr. Alun Ackery ve Toronto Üniversitesi’nde acil tıp doktoru olan Dr. David Kodama; tıp uzmanlarına ve uçuş ekibine hastanın kabin içindeki hayati belirtilerini doğru bir şekilde nasıl izleyeceklerini açıklamak ve uçuş sırasında acil bir durumda ne yapılması gerektiğini anlatmak için bir video film hazırladı.
Videoda dokt
orlar uçuş koşullarının bazı yaygın araçların kullanımını nasıl engelleyebildiğini açıklıyor. Dr. Kodama, “uçulan irtifada, nefes seslerini duymak ve stetoskopla tansiyonu ölçmek çok zordur” diyor. Videoda ayrıca, bir hastalık durumunda doktorların yardım etmek için gönüllü olmaları ve bir şeylerin ters gitmesi durumunda kendilerinin sorumluluk sahibi olmadıkları da vurgulanıyor. Herhangi bir yasal olumsuzluktan endişe etmeden, kriz zamanlarında daha fazla tıp uzmanının yardım etmesini teşvik etmeyi sağlıyor.
