Muhtemelen pilot denildiğinde, hepimizin aklına ilk olarak, uçuşlarımızı gerçekleştirmemizi sağlayan, üniformalı insanlar geliyor. Çoğunlukla zihninizde beliren çağrışımın bir yerlerinde mutlaka yolcular da bulunur. Peki yolcu taşımayan pilotlar hakkında neler biliyoruz?
Sivil havacılık sektöründe sadece yolcu taşıyan uçaklar değil, kargo taşıyan uçaklar ve pilotlar da var. Hava kargo taşımacılığı, dünyadaki tüm ticari ürünlerin %35’inin transferini sağlayan, yüksek katma değerli bir endüstri alanı.
Yolcu havayollarının yanı sıra kargo havayollarının da ticari havacılığın en önemli alt başlıklarından biri olmasına rağmen; kargo pilotların işini, yolcu taşıyan pilotların yaptığı iş ile kıyasladığımızda, daha gizemli olduğunu söylemek yanlış olmaz.
Kargo uçaklarının pilotları hakkında genellikle merak edilen bazı temel konular var: Yolcu pilotlarına göre daha düşük sağlık gereksinimleri mi var? Kargo pilotu hangi lisansı almalı? Nasıl bir deneyime sahip olmalı? Maaş ve çalışma koşulları yolcu uçağı pilotuna göre çok mu farklı?
İşte kargo pilotlarını daha yakından tanımamıza yardımcı olabilecek bazı cevaplar:
Gerekli Lisanslar
İster kargo ister yolcu taşısın, her iki pilot da aynı hedeflere, gereksinimlere ve görev tanımlarına sahiptir. Her iki pilotun da ortam amacı, uçaklarını ve taşıdığı yolcu ya da yükü, bir yerden başka bir yere güvenli bir şekilde ulaştırmak. Bu nedenle istenen lisans gereksinimi ve beceriler, her iki pilot için de tamamen aynıdır.
Sağlık Gereksinimleri
Pilot olabilmek için uluslararası otoritelerce tanımlanan gereksinimlere uygun olarak, yetkili sağlık kuruluşlarından alınmış, 1.Sınıf Sağlık Sertifikasına sahip olmanız gerekiyor. Bu sertifikaya sahip olmak, ticari faaliyet gerçekleştiriyor olmaları nedeniyle, kargo veya yolcu uçağı pilotu fark etmeksizin, zorunludur. Periyodik olarak tıbbi muayeneye girmeniz gerekeceği için, kariyerinizi uzun süre devam ettirebilmek adına zinde ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemenizde fayda var.
İlgili Haber | Pilot Olmak İçin Gerekli Sağlık Koşulları
Gerekli Uçuş Saatleri
Her havayolunun kendine özgü gereksinimleri olsa da, büyük bir kargo taşıyıcısında uçmak, temelde yolcu taşıyan bir havayolunda uçmakla aynı uçuş sürelerini gerektirir. Bu uçuş saatleri, havayoluna göre farklılık gösterebilir. Örneğin, dünyanın en büyük kargo şirketlerinden biri olan DHL, yardımcı pilot (F/O) alımlarında 1.000 saatin altında uçuş saatine sahip olan adayları tercih etmiyor. Diğer bir küresel lojistik şirketi UPS, en az 1.500 saatlik uçuş deneyimini zorunlu kılıyor.
Pilotjobs.io’da yayınlanan pilot iş ilanlarında aranan toplam uçuş süresi (Total Flight Time-TT) de havayolları arasında farklılık gösteriyor. Bazı havayolları 2.500 saat uçuşu olan adayları tercih ederken, bir kısmı da 1.500-2.000 saat uçuşu olan adayları tercih edebiliyor.
Bir kargo uçağında kaptan pilot koltuğuna oturabilmek için gerekli uçuş saatleri de havayolları arasında tamamen farklı şekilde uygulanıyor. Kargo uçakları için kaptan pilotlar, genellikle en az 5.000 saat uçuş tecrübesi ve 500 saat mesul kaptanlık yapmış adaylar arasından seçiliyor. Fark edileceği üzere, koliler ve konteynerler ile doldurulmuş bir uçağı kullanmak için aranan gereksinimlerin hiç biri, yolcu uçaklarındaki gereksinimlerden farklı değil.
Uçak Türleri
Hem yolcu hem de kargo pilotları, aynı sabit kanatlı uçak tiplerini (Boeing 737, 747, 767, 777 ya da Airbus A300, A320, A330, vb.) kullanır. Uçağın türü, çalıştığınız şirketin filo yapısına bağlıdır. Kargo şirketlerinin çoğu, yolcu uçakları için kullanılan en popüler Boeing ve Airbus modellerini kargo taşımak için tercih ediyor. Aslında, hemen hemen tüm mevcut kargo uçakları, yolcu uçağının türevleri veya dönüştürülmüş versiyonlarıdır. Genellikle yolcu uçakları, kargo taşımacılığı için bir dönüşüm geçirirler.
Filosunda bulunan uçak tipine göre, gelecekte çalışmak istediğiniz kargo havayolunu seçebilirsiniz. DHL, Avrupa’daki operasyonları için ağırlıklı olarak Boeing 757-200F ve Airbus A300-600RF uçaklarını kullanıyor. UPS, Airbus A300’ün ve ayrıca Boeing 757-200PF’in en büyük ikinci operatörü durumunda. Amerika Birleşik Devletleri merkezli kargo havayolu FedEx Express, Boeing 757-200SF ve Airbus A300-600RF uçaklarını ağırlıklı olarak filosunda bulunduruyor. Avrupa’daki orta sınıf kargo taşımacıları, kısa ve orta menzilli rotaları için çoğunlukla Boeing 737 veya Airbus A320’yi tercih ediyor.
Gördüğünüz gibi kargo uçağı türleri, yolcu taşıyan havayollarının filolarında yer alan uçaklar ile tamamen aynı.
Bazen, başlangıçta verimli bir kargo uçağı olarak tasarlanmış dev uçaklar ile de karşılaşmak mümkün. 280 tona kadar yük taşıyabilen Antonov An-225 Mriya veya 113.4 ton maksimum taşıma kapasitesi ile Boeing 747 Dreamlifter ya da Airbus’ın uçak parçalarını ana montaj hattına taşımak için geliştirdiği Beluga uçakları, bu tip istisnaları oluşturuyor.
İlgili Haber | Uçak Taşıyan Uçaklar
Çalışma Programları
Kargo pilotu olarak, çok çeşitli uçuş programları ile karşılaşmanız mümkün. Yurt içi, yurt dışı, 1 günlük, 14 günlük, tüm gün uçuş, tüm gece uçuş ve bunların her türlü kombinasyonu programınızda mevcut olabilir.
Kargo ve yolcu uçağı pilotları arasındaki temel fark, kargo pilotlarının çoğunlukla geceleri uçmasıdır. Bu da normal günlük ritimlerinin dışında çalışmak zorunda oldukları ve bazen yorgunluğu yönetmenin oldukça zor olabileceği anlamına gelmektedir. Bir çok şirkette, kargo pilotları daha fazla izin kullanma hakkına sahip olabiliyor. Genellikle hafta içi/hafta sonu düzeninde çalışan kargo pilotları için, bu durum dinlenme konusunda ekstra bir avantaj sağlayabiliyor. Kargo pilotları arasında, mesleklerinin en ödüllendirici yönünün, evde geçirdikleri sürenin daha geniş olduğu konusunda genel bir görüş birliği bulunuyor.
İlgili Haber | Pilotlar Nasıl Beslenmeli?
Ayrıcalıklar
Çoğu pilotun, kendileri ve aile üyeleri için, ücretsiz veya indirimli seyahat ayrıcalıklarına sahip olduğunu duymuş olabilirsiniz. Aslında, kargo pilotu olduğunuzda uçuş avantajları ve indirimleri çok nadir ya da çok az oluyor. Sadece bazı şirketler, anlaşmalı şirketler üzerinden, mürettebat için küçük indirimler alabiliyor.
Ancak, Türk Hava Yolları, Lufthansa veya Emirates gibi havayollarında hem kargo pilotu hem de yolcu pilotu olarak karışık görevler yapmak da mümkün. Yani bu tip havayollarında pilotlar bazen kargo uçaklarında, ertesi gün yolcu uçaklarında görev yapabiliyor. Bu tip durumlarda ayrıcalıklar ve yan haklar, elbette devam ediyor.
Bununla birlikte, kargo uçaklarında, ekip içinde görevli olarak bulunan kişiler dışında yolcu taşınması yasak. Kargo pilotları için belki de tek ayrıcalık, ana nakliye şirketlerinin sunduğu indirimli kargo taşımacılığı hizmetinden faydalanmak. Elbette aile üyeleri için de bazı ayrıcalıklar olabilir ama hiç kimse kargo uçağında, bir kutunun içinde seyahat etmek istemez!
Kazanç
Kargo ve yolcu uçağı pilotlarının kazançları da pek çok farklı kritere göre değişiyor. Kargo pilotlarının kazançları, büyük ölçüde ne kadar süredir bu işi yaptıklarına, kaç saat uçtuklarına, sağ koltukta mı yoksa sol koltukta mı oturduklarına, kısacası tecrübelerine bağlı. Denizaşırı uçuşlar yapmak, daha küçük veya büyük bir uçaklarda görev almak ve ay boyunca gerçekleştirilen uçuş süresi de önemli bir fark oluşturuyor.
Paysa.com’a göre, dev lojistik şirketleri (FedEx, UPS, DHL) için uçan FO’lar yılda ortalama 72.000-77.000 Euro kazanıyor. glassdoor.com verileri ise Lufthansa ve Air France gibi havayollarında yolcu uçağında görev yapan FO’ların yılda ortalama 76.000-77.000 Euro kazandığını gösteriyor.
Bu rakamların genel bir çerçeve çizdiğini, sağlanan koşullara göre, şu an içinde bulunduğumuz pandemi vb olağanüstü durumlara göre, verilen rakamların altında veya üstünde rakamlar olabileceğini lütfen unutmayın!
Her havayolunun, yaptıkları operasyon şekli ve uçak türlerine göre değişiklik gösteren kendi pilot maaş tarifeleri vardır. Bu yüzden hem yolcu hem de kargo pilotlarının kazançları, birbirinden ciddi şekilde farklılık gösterebiliyor. Ancak mesleki deneyim, kazancın belirlenmesi konusunda en güçlü faktör olarak öne çıkıyor.
Yarış Arabaları mı Yoksa İnsanlar mı ?
Bir yolcu uçağında veya kargo uçağında pilot olarak kariyer seçimi yapmak tamamen sizin tercihinize bağlıdır. Her ikisi için de gerekli bilgi, beceri ve eğitimin aynı olduğunu varsayarak, seçiminiz sizin bakış açınız ve beklentilerinizle ilgili. Havacılığa olan ilginiz sadece “uçmanın” ötesine geçiyorsa ve havacılığın “insan” yönünü (diğer mürettebat üyeleri, yolcular vb.) içeriyorsa, yolcu operasyonları sizin için daha iyi bir seçim olabilir.
İlgili Haber | Kargo Uçaklarında Neler Taşınıyor?
Herhangi bir son model yarış arabasını, hiç duymadığınız yerlere taşımak ilginizi çekiyorsa, kargo pilotu olarak kariyer yapmak en iyisi olabilir. Doğru seçimi yaparsanız ve işinizin size sunduğu fırsatların tadını çıkarırsanız, işinizi keyifle yaparsınız.
Dilan Nur Yetik
