Uluslararası Havalimanları Konseyi (Airports Council International – ACI World) 2021 yılında dünyanın en yoğun 10 havalimanını açıkladı. Daha önce bu listenin üst sıralarında yer alan; ancak pandemi nedeniyle geçtiğimiz yıl listede alt sıralara inen havalimanlarının yeniden eski pozisyonlarına dönmesi, hava trafiğinde ciddi bir toparlanma yaşandığına dair en somut sonuç olarak yorumlandı.
En yoğun havalimanı sıralamaları, dünyanın dört bir yanındaki havalimanlarından 2021 yılına ait verilerin toplanması ile elde ediliyor. Dünya havalimanlarının ticaret birliği olması nedeniyle ACI’nın eriştiği veriler ve yayımladığı sıralamalar, endüstri tarafından kullanılan en güncel bilgiler olarak kabul ediliyor. ACI, yolcu trafiği, kargo hacimlerini ve uçak hareketlerini içeren bilgileri paylaşıyor.
Yolcu trafiği
2021’de hava yolu ile seyahat eden küresel yolcu sayısı yaklaşık 4,5 milyar olarak ölçüldü. Bu da 2020’ye göre yaklaşık %25’lik bir yolcu artışını temsil ederken; 2019 sonuçlarına göre %50’den fazla düşüşü ifade ediyor.
Küresel yolcu trafiğinin neredeyse %10’unu (463 milyon yolcu) temsil eden en yoğun 10 havalimanındaki yolcu trafiği, 2020’ye göre %51,8 arttı. Bu 10 havalimanındaki toplam yolcu sayısı, hala 2019 sonuçlarına göre %29,1 geride.
Geçtiğimiz yıla göre yolcu sayısını %76,4 arttıran ABD’nin Hartsfield-Jackson Atlanta Uluslararası Havalimanı (ATL) 75,7 milyon yolcu ile 2021 sıralamasında yeniden zirveye çıktı. Dallas/Fort Worth Uluslararası Havalimanı (DFW) 62,5 milyon yolcu ile (%58,7 artış) ikinci sırada. Denver Uluslararası Havalimanı (DEN) ise 58,8 milyon yolcu (%74,4 artış) ile üçüncü sırada yer aldı. Geçtiğimiz yıl Atlanta’nın zirvedeki 22 yıllık hakimiyetine son veren Guangzhou Bai Yun Uluslararası Havalimanı (CAN) ise 40,3 milyon yolcu ile (%8 düşüş) ile 2021’de sekizinci sıraya geriledi.
Yolcu trafiğinde zirvedeki 10 havalimanından 8’i Amerika Birleşik Devletleri’nde, 2’si Çin’de bulunuyor. İlk 10 havalimanının tümü, küresel toparlanmaya öncülük eden trafik segmenti olan iç hat trafiğinde önemli bir paya sahip. Kaydedilen en büyük gelişmeyi, 2020’de 27. sırada bulunan ve 2021’de 7’nci sıraya yükselen Orlando Uluslararası Havalimanı (MCO) gösterdi. 2021’de yolcu sayısını %86.7 artıran havalimanın yolcu sayısı 40.4 milyon oldu.
İstanbul Havalimanı Uluslararası Yolcu Sayısında Zirveye Yürüyor
Uluslararası yolcu trafiğine ayrıca bakıldığında ise sonuçlar çok daha farklı. Dubai Havalimanı, 2019’daki yolcu sayısına ulaşmak konusunda hala çok uzaklarda olmasına rağmen, bu listede zirvedeki yerini korumayı başardı. Dubai’de, nispeten minimal COVID19 kısıtlamaları olması ve Emirates ile flydubai’nin güçlü yolcu trafiği, Dubai’yi zirvede tutmaya yetti.
2019’da bu listede yer alan, Hong Kong, Seul Incheon, Singapur, Bangkok Suvarnabhumi ve Taipei gibi Uzak Doğu’daki hiçbir havalimanı, bu yıl listeye giremedi. Bu havalimanlarının bazıları 2022’de de krizler yaşamaya devam ediyor. Özellikle Hong Kong bunların en başında geliyor.
İstanbul Havalimanı 2021’de özellikle uluslararası trafik bakımından son derece güçlü ve başarılı bir yıl geçirdi. 2019’da 14’üncü sıradan listeye giren; 2020’de 6’ncı sıraya yükselen havalimanı 2021’de 2’nci sıraya tırmanarak, zirveye doğru kararlı yürüyüşünü sürdürüyor. Yolcu sayısı 2019’a göre üçte bir oranında düşüşte olsa da özellikle Türk Hava Yolları’nın devam eden güçlü toparlanma eğilimi sayesinde, İstanbul Havalimanı, gelecekte bu listenin zirvesine kesin oturacak gibi görünüyor.
2019’da 26. sırada bulunan Antalya Havalimanı, 2021’de 8. sıraya; Cancún ise 61. sıradan 10. sıraya tırmanarak büyük sükse yaptı. Antalya’nın, neredeyse Londra Heathrow kadar dış hat yolcusu olması tüm dünya için oldukça şaşırtıcı oldu.
Her zaman popüler olan Meksika’nın tatil şehri Cancún, minimum kısıtlamalara sahip olması ve özellikle ABD’den ulaşılması hızlı, kolay ve oldukça ucuz olması sebebiyle büyük ilgi gördü. JetBlue, American, Spirit, Frontier ve Delta, toplamda 111 yeni Cancun rotası ile uçuş ağlarını büyüttü.
Kargo ve Uçak Hareketi
COVID-19’dan daha az etkilenen hava kargo hacimleri, geçtiğimiz yıla göre yaklaşık %15 artarak (2019’a göre +%3,5) 2021’de 124 milyon metrik ton gibi rekor bir seviyeye ulaştı.
2021’deki küresel hacimlerin yaklaşık %25’ini (34.2 milyon metrik ton) temsil eden ilk 10 havalimanındaki hava kargo hacimleri, 2021’de, bir önceki yıla göre %12.4 ve 2019 sonuçlarına göre %15 arttı. Bu artış, çevrimiçi tüketim malları ve farmasötik ürünlere yönelik talepteki devam eden artışa bağlanabilir.
Hong Kong Uluslararası Havalimanı (HKG) 5.0 milyon metrik ton ile (%12.5 artış) ilk sırayı geri aldı. Memphis Uluslararası Havalimanı (MEM) 4.5 milyon metrik ton ile (%2.9 düşüş) listede ikinci sıraya geri döndü. Onu Şanghay Pudong Uluslararası Havalimanı (PVG) 4.0 milyon metrik ton ile (% 8.0 artış) ile izledi.
ACI World, 2021’de 69 milyondan fazla küresel uçak hareketi olduğunu tahmin ediyor ve bu, 2020’ye göre %12’den daha büyük bir artış anlamına geliyor. Zirvedeki ilk 10 havalimanı, küresel trafiğin yaklaşık %8’ini (5,3 milyon hareket) temsil ediyor ve bu geçen yıla göre %33,9’luk bir artış anlamına geliyor. Ancak uçak hareketi, 2019 seviyelerinin %16,1 gerisinde.
Hartsfield-Jackson Atlanta Uluslararası Havalimanı (ATL) 708 bin uçak hareketi (%29 artış) ile ilk sırada yer alırken; onu Chicago O’Hare Uluslararası Havalimanı (ORD) 684 bin (%27,1 artış) iniş kalkış ile izledi. Uçak hareketini 2020’ye göre %26.7 artıran Dallas/Fort Worth Uluslararası Havalimanı (DFW) 652 bin uçak hareketi ile üçüncü sırada yer aldı. Listenin ilk 10 sırasındaki havalimanının tümü Amerika Birleşik Devletleri’nde yer alıyor.