Eğer yatırım yapmayı ve para harcamayı göze alırsanız, vatandaşı olmadığınız bir ülkeden, yasal olarak pasaport alabilmeniz mümkün. Başka bir ülkeden pasaport satın almak, pandemiden kaçmanıza yardımcı olmayabilir; ancak sizi bundan sonraki benzer olumsuz şartlara hazırlayabilir!
Uzak bir ülkeye yerleşmek ve orada yeniden hayata sıfırdan başlamak için uçup gitmeyi mi hayal ediyorsunuz? Eğer harcayacak paranız varsa, yatırım yoluyla vatandaşlık programları sunan yaklaşık 100 ülkeden birinden, yasal olarak ikinci pasaport satın alabilirsiniz. Pandemi süreci, Dünya’nın dört bir yanındaki insanları, ikinci bir pasaporta yatırım yapma konusunda ciddi şekilde düşünmeye itti.
İlgili Haber | Pasaportların Renkleri Ne Anlama Geliyor?
Henley & Partners, hükümetlere ve bireylere, bu tip programlar hakkında tavsiyelerde bulunan küresel bir şirket. Henley & Partners Group Halkla İlişkiler Direktörü Paddy Blewer, yatırım yoluyla vatandaşlık almak konusunda en çok merak edilen sorulara yanıt verdi.
İşte yabancı bir ülkenin pasaportunu satın almak konusu hakkında bilmeniz gerekenler.
Yatırım göçü nedir?
Yatırım yoluyla vatandaşlık ve/veya yatırımla ikamet programları, yatırım göçü başlığına giriyor. İki seçenek arasında bazı önemli farklılıklar olsa da, her ikisi de bir ülkenin vatandaşlığına aday insanlara, istedikleri imkanı verebilir. Blewer’a göre, yatırım yoluyla vatandaşlık, “nitelikli ve dikkatle incelenmiş adaylara, pasaport verecek devlete potansiyel ekonomik katkıları karşılığında tam vatandaşlık verilmesi sürecidir.” Oturma izni konusu için de durum benzer. Bu sürecin devamında, belli bir süre sonra daimi ikamet veya vatandaşlık da alınabiliyor.
İkinci pasaport almanın faydaları nelerdir?
Artan seyahat hareketliliği bir artı olsa da, Blewer’a göre ikinci bir pasaporta yatırım yapmanın tek nedeni bu değil. “Bu, portföyleri çeşitlendirmek, küresel olarak yatırım yapmak, faaliyet göstermek ve özellikle eğitim yoluyla, aile için yeni bir miras ve kimlik yaratmakla ilgili”
Elbette, ev sahibi ülkeler, bireyin ekonomik katkısından yararlanıyor. Henley & Partners’ın dünyanın her yerinden müşterileri var, ancak Batı Afrika, Güney ve Güneydoğu Afrika, Hindistan, Pakistan, Bangladeş, Çin ve Orta Doğu ve Türkiye sıcak noktalar arasında. Son zamanlarda şirket, Amerika Birleşik Devletleri ve Brezilya gibi ülkelerde, halihazırda “premium” pasaportlara sahip bireylerin bu konuya ilgisinde de bir artış gördü. Blewer, yatırımla göç programları hakkında araştırma yapan Amerikalıların sayısında da yüzde 700’lük bir artışa işaret ediyor!
Fiyatlar ne kadar?
Maliyet, ülkeye bağlı olarak, 100.000 ABD Doları ile milyonlarca Euro arasında değişebiliyor. Bazı ülkeler, iade edilmeyen katkı payları ile minimum gayrimenkul alımlarının bir kombinasyonunu şart koşuyor. Bazıları da gayrimenkulün türünü belirtiyor. Dünya çapında bu programları sunan yaklaşık 100 farklı ülke var. Bu nedenle bu uluslararası yatırımı yapmayı ciddi olarak düşünüyorsanız bu işte uzman bir firmadan, profesyonel destek almak neredeyse bir zorunluluk durumunda.
En çok aranan programlar ve ülkeler hangileri?
Genel olarak bir artış olsa da Malta, Güney Kıbrıs, Karadağ, Portekiz, Yunanistan ve Karayipler ve hatta özellikle de St. Lucia‘nın vatandaşlık ve oturma programlarına talepte önemli bir artış yaşanıyor. Blewer, adayların mutlaka bu ülkelere taşınmak zorunda olmadığını belirtiyor. Bu girişim, egemen devletler tarafından sunulan vatandaşlık ve/veya ikamet haklarını elde etmek için, bizzat devletlerin kendisi tarafından yürütülen programlara yatırım yapılması anlamı taşıyor.
Pandemi bu konuya ilgiyi nasıl etkiledi?
Blewer’a göre, COVID-19, yatırım göçünde istikrarlı bir büyüme ve talepte aşırı artış oluşturdu. Bu programlar için anında geri dönüş almak mümkün değil. Başvuruların sonuçlanması aylar sürebiliyor. Bu nedenle pandemiden kaçmak için acele etmekten ziyade böyle bir krizin tekrar olması durumuna hazırlık yapmak için bu tip programlara başvurulması gerektiği düşünülüyor. Blewer, bu programlara başvurmanın, insanların kendisini geleceğe hazırlamak; böyle bir olağanüstü durum tekrar yaşanırsa, kendilerinin ve ailelerinin seçeneklerini artıracağı için önemli olduğu görüşünde.
Yatırım göçü fikri, tatiller ve iş seyahatleri (seyahat özgürlüğü ve küresel hareketlilik) açısından istediğiniz hayatı yaşamaktan ziyade; birinci sınıf sağlık hizmetleri, eğitim, daha iyi bir yaşam kalitesi gibi detayları da içinde bulunduran önemli bir B planı şeklinde yorumlanabilir.
Türkiye de Yatırım Yapanlara Vatandaşlık Veriyor
Sermaye Piyasası Kurulu tarafından, Yabancıların Yatırım Yapmak Suretiyle İstisnai Türk Vatandaşlığı Kazanımı konusundaki usül ve esasları net olarak belirlenmiş durumda.
Buna göre Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin (Yönetmelik) 20’nci maddesinin ikinci fıkrasının (e) bendinde 19/9/2018 tarih ve 30540 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklikle “En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk Lirası tutarında gayrimenkul yatırım fonu katılma payı veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma payını en az üç yıl elinde tutma şartıyla satın aldığı Sermaye Piyasası Kurulunca tespit edilen.” yabancıların istisnai olarak Türk vatandaşlığını kazanabileceğinin hüküm altına alındığı bilgisi yer alıyor.