Rusya Sanayi ve Ticaret Bakan Yardımcısı Oleg Bocharov, geçtiğimiz hafta Doğu Ekonomik Forumu’nda yaptığı konuşmada, Rus pilotların uçakları sadece uçurmakla kalmayıp, aynı zamanda bakım ve tamirlerini de kendilerinin yapabilmesi gerektiğini söyledi.
Ulaştırma Bakanlığı ile birlikte, pilotların evrensel bir asker gibi yetiştirilmesi ve lisanslandırılması gerektiğini söyleyen Bocharov, uçaklara ait ekipmanların da sahada onarımları olasılıklarının değerlendirilmesi gerektiğini belirtti.
Pilotların aynı zamanda teknisyen/mühendis gibi olması gerektiğini anlatan Bocharov, öncelikli olarak bölgesel havacılıktan bahsetse de sözlerinin tüm Rus havacılığıyla ilgili olduğu yorumları yapıldı ve bu nedenle ağır eleştiriler aldı.
Bocharov’un açıklamaları, Rus havacılık endüstrisinde, bazı isimler tarafından da endişeyle karşılandı. Rusya Uçuş Personeli Birliği Başkan Yardımcısı olan Pilot Oleg Prikhodko, ‘pilotluk ve teknisyenliğin tamamen farklı iki meslek olduğunu’ söyledi. Pilotların, bazı bakım türlerini gerçekleştirmelerine izin verilir. Örneğin, uçuş öncesi kontrollere katılabilirler. Ancak Prikhodko, bundan daha fazlası için, gerçek mühendislere/teknisyenlere bu işin bırakılması gerektiğini düşünüyor. “Tam teşekküllü uçak bakımı, çok ayrı bir eğitim gerektiriyor. Dolayısıyla Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın bu önerisi gerçekçi değil” diyerek, konuyla ilgili net bir şekilde görüşünü ortaya koydu.
Bocharov, ayrıca bakanlıkların çeşitli bölgesel uçak türlerinin uçuşa elverişliliğini korumak için tamamen yeni bir sistem üzerinde çalıştığını da açıkladı. Bocharov’a göre, bazı uçaklar modüler olmalı. Bu sayede, pilotlar parçaları değiştirebilir; kabin konfigürasyonunu kendileri dönüştürebilir.
Bocharov, bunun gibi bir sistemin öncelikle, Antonov An-2’nin yerini alması planlanan tek motorlu bir turboprop olan Baykal’da uygulanacağını da söyledi.
Rusya’nın, genel kullanım uçağı Antonov An-2’yi değiştirme girişimleri, 1970’lerden beri başarısız oluyor. Ancak yeni LMS-901 Baikal ile bu konuda mutlu sona yakın görünüyorlar.
Bakım Sorunu
Rus şirketlerinin, son dönemde mali sorunlar nedeniyle uçakların bakımını yapan çok sayıda personeli işten çıkardığı iddia ediliyor.
Şubat 2022’de Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik başlattığı işgal hareketi nedeniyle, batılı ülkelerin Rusya’ya yönelik kapsamlı yaptırımlarından, Rus havacılığı çok ciddi şekilde etkilendi. Boeing ve Airbus gibi sektörün iki devi başta olmak üzere, batılı hiç bir havacılık şirketi, Rus uçakları için, yedek parça, bakım ve servis hizmeti sağlamıyor. Rus pilotlara, fren balatalarını korumak için daha az fren yapmaları tavsiye edilirken; değiştirilmesi zor olan diğer parçalar ile ilgili de “dikkatli” olmaları konusunda uyarılıyor.
Rus havayollarının, filosundaki uçakların bir kısmını uçuşa elverişli tutabilmek için, bazı sağlam uçakları parçalamaya başladığı ve bu sayede yedek parça temin etmeye çalıştığı biliniyor. Ayrıca, Mayıs 2022’de Rus havacılık yasasında yapılan bir değişiklik ile şirketler, sertifikasız uçak parçalarını da uçaklarına takıp kullanmaya başladı. Tüm bu gelişmelerin, uçuş emniyeti konusunda çok büyük riskleri beraberinde getirdiği düşünülüyor.
Mali Sıkıntılar
Bazı büyük havayolları, ülkenin havacılık endüstrisi derin bir dalışa geçtiğinden bu yana çok sayıda personeli süresiz izne çıkardı veya işten attı.
Rusların ulusal havayolu Aeroflot ve büyük kargo havayolu Volga-Dnepr gibi uluslararası uçuşlara odaklanan şirketler, bu durumdan en çok etkilenen havayolları olurken; diğer havayollarının da gelirlerinde çok büyük düşüşler yaşandı.
Rusya Ulaştırma Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre, her ay 70 Rus pilot, ülkeyi terk ediyor. Rusya Sivil Havacılık Otoritesi, bu pilotların, başka şirketlerde çalışması için gerekli olan lisans doğrulama işlemlerini gerçekleştirmemek için büyük çaba sarfediyor.
Aeroflot, yan kuruluşlarıyla birlikte, şirketin mali durumunu anlatan finansal tabloları, kamuoyu ile paylaşmayı bırakacağını da açıkladı.
Rusya, bir yandan da batılı üreticilere olan bağımlılığı azaltmak için havacılık endüstrisine 14,5 milyar Dolar’lık yatırım yapmaya hazırlanıyor.
Teknisyen Pilot Olur mu?
Havacılığın ilk günlerinden bu yana, pilotlar ve teknisyenler, uçakların uçmasını sağlamak için birlikte çalışıyor. Havacılığın öncülerinden olan Wright Kardeşler’in de birlikte çalıştıkları bir teknisyenleri vardı. İlk uçak motorunu yaparak, dünyadaki ilk havacılık teknisyeni ünvanını ele geçiren bisiklet tamircisi Charles Taylor, Wright Kardeşler’in en büyük destekçisiydi.
Ancak havacılık endüstrisinde çoğu teknisyen pilot değil ve çoğu pilot da teknisyen değil. Her iki meslek grubunun da uçağı ele alış ve değerlendiriş şekli farklıdır. Ekip çalışması ve herkesin kendisine ait bir uzmanlığa sahip olması, uçakları sorunsuz bir şekilde havada tutan detaydır. Hem teknisyen hem de pilot olan bir çalışana sahip olmak şirketlere pek çok açıdan yardımcı olabilir. Böyle bir durumda, yaşanan arıza ve problemlerin sisteme kaydedilmesi veya olaya yaklaşım tarzı daha farklı hale gelebilir. Ancak bu çok münferit ve az rastlanan bir durum. Ancak Rusya’da konuşulduğu şekliyle, teknisyenliği ve pilotluğu aynı anda yapan insanları tamamen standart haline getirmek fikri bile, felakete tek yön bilet anlamına gelebilir.
