İran’dan Ukrayna’ya gitmek üzere kalkış yaptıktan sonra füzeyle düşürülen Boeing 737 kazası ile ilgili olayın faili İranlı askere 13 yıl hapis cezası verildi. Hapsi cezası, Boeing 737’nin yanlışlıkla düşürülmesi ve uçaktaki 176 kişinin tamamının öldürülmesi olayının üzerinden üç yıldan uzun süre geçtikten sonra geldi. Kurbanların aileleri karara tepkili.
8 Ocak 2020’de Ukrayna Havayolları’na ait Boeing 737 yolcu uçağının düşürülmesinde rol oynayan, İran ordusunda görevli toplam on personel hapse atıldı. Ukrayna Havayolları’na ait PS752 sefer sayılı uçuş için Tahran’ın İmam Humeyni Uluslararası Havalimanı’ndan (IKA) kalkış yapan Boeing 737-800 birkaç dakika sonra füzeyle vurulduktan sonra düştü. Uçaktaki 176 kişinin tamamı yaşamını yitirdi.
Mahkeme belgeleri, birlik komutanının ifadesinde ‘uçağı bir seyir füzesi sandığını ve komuta merkezinin emrine aykırı olarak ve gerekli izni almadan iki füzeyle vurduğunu’ söylediğini gösteriyor.
Mahkeme, olayın yaşanmasında rol oynayan birincil sanığın davranışının “cehaletten” kaynaklandığını ve “bir yolcu uçağını düşürmeyi amaçlamadıklarını” kabul etti. Mahkeme, birlik komutanını “yarı kasıtlı cinayet” olarak tanımladığı olay nedeniyle üç yıl ve emirlere itaatsizlik için de on yıl olmak üzere toplam 13 yıl hapis cezasına çarptırdı.
İran ordusundaki diğer dokuz üye de yaşanan trajediye katkı sağladıkları gerekçesiyle, çeşitli suçlarla, 1-3 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Başlangıçta İran silahlı kuvvetleri, PS752 sefer sayılı uçuşu gerçekleştiren Boeing 737’nin düşürülmesiyle ilgili herhangi bir sorumluluğu kabullenmedi. Ancak daha sonra, uçağın bir ABD füzesi sanıldığı için düşürüldüğü ortaya çıktı. Yaşanan kazaya ilişkin İranlı yetkililer tarafından hazırlanan nihai rapor da gerçekleri yansıtmadığı gerekçesiyle eleştirilmişti.
Karar kurbanların aileleri tarafından reddedildi
Mahkemenin aldığı karar kapsamında, uçaktaki 167 yolcu ve dokuz mürettebatın her birinin ailelerine 150 bin Dolar tazminat ödenecek. Ancak PS752 Kurbanlarının Aileleri Derneği, mahkemenin aldığı kararı meşru bulmadıklarını belirten bir açıklama yaptı.
“Bu mahkeme, suçu işleyen komutanları ve olayın asıl faillerin yerine, 10 alt rütbeli subayı, geçmişleri ve kimlikleri tamamen bilinmez bir şekilde yargılamıştır. Yapılan gizli oturumlar sonunda düzmece bir karar verilmiştir. Tam ve tarafsız bir soruşturma yürütmeden, önceden belirlenmiş senaryolarına uygun olarak bu gösteriyi bitirmek için göstermelik kararlar alınmıştır.”
Ne Olmuştu?
Ukrayna Uluslararası Havayolları’nın PS752 sefer sayılı uçuşu, İran’ın başkenti Tahran’da bulunan İmam Humeyni Uluslararası Havalimanı’ndan (IKA) havayolunun Kiev’deki Boryspil Uluslararası Havalimanı’na (KPB) gerçekleştirdiği tarifeli bir uçuştu. Bu uçuşu gerçekleştiren UR-PSR kuyruk tescilli Boeing 737-800, havayoluna Temmuz 2016’da teslim edilmişti ve olay sırasında 3,5 yaşından biraz daha büyüktü.
Uçaktaki 176 yolcudan 138’i Kiev üzerinden Kanada’ya gitmek üzere uçaktaydı. Bu kişilerin çoğu, kış tatilinden geri dönmek üzere uçakta bulunan İran asıllı Kanadalı öğrenciler ve akademisyenlerdi. Kanada hükümeti, kazada yaşamını yitirenlerin ailelerine daimi ikamet izni vereceğini duyurmuştu.
Yaşanan olay, Ekim 2018’de Lion Air’in JT610 sefer sayılı uçuşunda, Jakarta’dan kalkışından kısa süre sonra düşen ve uçaktaki 189 kişinin tamamını yaşamını yitirdiği Boeing 737 MAX kazasının ardından, havacılık tarihindeki en ölümcül ikinci Boeing 737 kazası olarak kayıtlara geçti.
