Air Malta CEO’su David Curmi, Malta hükümetinin, milyonlarca Euro’luk fon sağlama talebinin, Avrupa Komisyonu tarafından reddedilmesinin ardından, ülkenin ulusal havayolunun yıl sonuna kadar değiştirileceğini doğruladı.
Malta’da, ülkenin bayrak taşıyıcı havayolunu feshetme ve ulusal havayolunun daha yalın, ticari olarak daha uygun bir alternatifle değiştirilmesi planı için yürütülen çalışmalar tüm hızıyla devam ediyor. Brüksel ile yürütülen müzakereler, AB devlet yardımı kurallarını ihlal etmeden, yeni bir havayoluna geçişe odaklanıyor.
Avrupa Komisyonu, Malta hükümetine, 2020’den bu yana talep ettikleri 290 milyon Euro’luk sermaye enjeksiyonunun onaylanmayacağını gayri resmi olarak bildirdi. Bunun üzerine hükümet, Air Malta’yı feshetme ve yeni bir hava yolu şirketi kurma planına yoğunlaştı. Sürecin yıl sonuna kadar tamamlanması planlanıyor.
Tüm Çalışanlar İşten Çıkarılacak
Malta gazetesi Times of Malta’da yer alan habere göre Curmi, Air Malta’da görev yapan 300 çalışanının tamamının işten çıkarılarak, ilgili toplu sözleşmelerine göre, kıdem tazminatlarının önemli oranda ödeneceğini açıkladı. Ayrıca, kurulacak yeni havayolunda iş arama fırsatı sunulacağı da duyuruldu.
Personele yapılacak ödemelerin on milyonlarca Euro’yu bulması bekleniyor. Özellikle pilotlar, Ocak 2018’de, eski Turizm Bakanı Konrad Mizzi ile pilotlar birliği ALPA arasında müzakere edilen anlaşma sayesinde ciddi tazminat garantileri almıştı.
Yeni kurulacak havayolunda görev yapacak personelin, uçuş saatleri açısından rakip havayollarındaki meslektaşları ile aynı çalışma koşullarına sahip olması bekleniyor. Bu yüzden, ülkenin yeni ulusal havayolu, özellikle pilotlar için güncellenmiş istihdam koşulları ile sıfırdan geliştirilecek.
Malta hükümeti, havayolunu desteklemek için Avrupa Komisyonu’nun onayını almaya çalışırken, Air Malta zorlu bir yeniden yapılanma sürecinden geçiyor.
Caruana daha önce, Air Malta’nın işgücünü %50 oranında azaltmak ve ücretlerde yılda 15 milyon Euro tasarruf etmek amacıyla gönüllü çalışan transfer planını duyurmuştu.
Air Malta, ALPA ile yürütülen ve başarısızlıkla sonuçlanan müzakerelerin ardından, 2020 yazında, 69 pilotun görevine son verdi. Bu sebeple hayata geçirilen gönüllü transfer girişimine pilotlar dahil edilmedi.
İtalyanlar Örnek Alınacak
Hükümet ulusal havayolunu kapatma kararı almış olsa da AB’nin devlet yardımı kurallarını ihlal etmeden, yeni bir havayolunun nasıl kurulacağı konusundaki tartışmalar da sürüyor. Eski havayolu yenisi devralınana kadar faaliyetlerini sürdürecek. Bu yüzden yolcular için sorunsuz bir geçiş sağlanmaya çalışılacak.
Üzerinde uzlaşılan planın, İtalyan hükümetinin Alitalia’yı feshedip ITA Airways’i hizmete başlattığı modeli takip etmek olduğu söyleniyor. Ancak bu yaklaşımın, ülkedeki vergi mükellefleri için pahalı bir opsiyon olduğu da belirtiliyor. Şu anda yürütülen müzakereler, Konrad Mizzi tarafından müzakere edilen toplu sözleşmelere uygun olarak, işten çıkarma paketi maliyetlerini düşürmeyi hedefliyor. En önemli sorun, Mizzi’nin, işten çıkarılma durumunda her pilot için, hükümet tarafından yüzbinlerce Euro ödeme yapılmasına yönelik daha önce verdiği taahhüt.
İlgili Haber | İtalyanların Ulusal Havayolu Neden Değişti?
2022’de Maliye Bakanı Clyde Caruana, Air Malta’nın bir sermaye akışına ihtiyacı olduğunu ilk kez belirtmiş ve bu adımın zamanlaması ve yönteminin Avrupa Komisyonu’nun kararına bağlı olacağını açıklamıştı. Yaklaşık bir yıl önce de Brüksel’in onayı olmadan, Air Malta’nın ayakta kalabilmesi için, sadece bir kaç haftası kalabileceği konusunda uyarmıştı.
Air Malta’ya İlk Devlet Yardımı 2012’de Yapıldı
Air Malta’yı kapatma kararı, kötü yönetim organizasyonu ve düşük maliyetli havayollarının yükselişi nedeniyle, yıllarca süren kayıpların ardından geldi. 2012’de, iki yıl süren müzakerelerin ardından Brüksel, havayolunu 2015 yılına kadar kâr eden bir şirkete döndürmek için katı bir yeniden yapılandırma planına bağlı olarak, hükümetin Air Malta’ya yaklaşık 130 milyon Euro devlet yardımı yapmasına izin verdi.
Başbakan Robert Abela ve Maliye Bakanı Clyde Caruana, devlet yardımı olmadan iflasla karşı karşıya olan havayolunun, ulusal havayolu statüsünü sürdürebilmesi konusunda ısrarcıydı. Muhalefet ise Air Malta’nın geleceği konusunda hükümetten şeffaflık talep etti. Hükümetin yeniden yapılanma planından vazgeçmesini ve tutarsız kararlarını eleştirerek, Air Malta’nın kapatılmasının, konuşulması gereken bir olasılık haline geldiğini belirtti.
Muhalefet partisinin Ekonomi Sözcüsü Ivan J. Bartolo ve Turizm Sözcüsü Mario de Marco tarafından imzalanan bir açıklamayla, hükümetin sessizliğinin yalnızca endişeleri artırdığı belirtilirken, bu durumun, çalışanlar, aileleri, turizm operatörleri ve yolcular üzerindeki etkisinin altı çizildi.
Air Malta’nın büyük havalimanlarındaki slotları, şirketin kapanması durumunda bu slotları korumanın bir yolu olarak, onları havayoluna geri kiralamak üzere, devlete ait ayrı bir şirkete devredildi.