PAPI (precision approach path indicator) yani hassas yaklaşma paterni göstergeleri, pilotların inişine yardımcı olan, pistlerin yanıbaşında konuşlanmış, ışıklı bir sistem.
İnişin son yaklaşma safhasında, pilotlar, uçağın doğru süzülüş hattı üzerinde olduğunu PAPI ışıklarının renk farklarına bakarak tespit ediyor. Uçağın süzülme konumunu bu ışıklar sayesinde doğruluyor. Renk kodlu olan bu ışıklar, çoğunlukla pistin sol tarafına ve iniş eşiğinden yaklaşık 300 metre uzağa ve piste dik bir şekilde yerleştiriliyor.
İlk olarak 1974’te Tony Smith ve David Johnson tarafından tasarlanan PAPI ışıklarının tam olarak uygulanabilir olması yaklaşık iki yılı buldu. Artık pilotların emniyetli bir şekilde iniş yapmasına yardımcı olmak için dünyanın dört bir yanındaki hava sahalarında kullanılan bir standart ekipman haline geldi.
Geleneksel olarak PAPI ışıkları, uçağın süzülme açısına bağlı olarak renk değiştiren dört adet lamba şekilde özetlenebilir. Bu lambalar kırmızı ve beyaz ışıktan oluşuyor. Kırmızı ışıkların fazla olması, uçağın yaklaşma için, olması gerekenden çok alçakta olduğunu; daha fazla beyaz ışık ise uçağın çok yüksekte olduğu yönünde pilotlara mesaj veriyor.
Işıkların ikisinin kırmızı, ikisinin beyaz olması ise, pilotlara iniş için doğru süzülüş açısında olduklarını gösteriyor.
PAPI ışıklarının dört değil iki ışıktan oluşan daha basit bir versiyonu da bulunuyor. Bu sistemde ışıklardan birinin kırmızı diğerinin beyaz olması, süzülüş açısının doğru olduğunu gösteriyor. İki kırmızı lamba uçağın gereğinden alçakta; iki beyaz lamba ise gereğinden yüksekte olduğu mesajını veriyor.
Geçtiğimiz günlerde Nijerya’nın Lagos Havalimanı’nda PAPI ışıklarının çalındığı haberi, havacılık dünyasında şaşkınlıkla karşılanmıştı.
Aşağıdaki infografik, PAPI ışıklarının nasıl çalıştığına ilişkin bilgilerin yanı sıra farklı PAPI ışık türleri hakkında anlaşılması kolay bir genel bakış açısı sunuyor.
