Uluslararası yaptırımların gölgesinde kalan Rus havacılığı, Batılı ülkelerde üretilen uçaklarını uçabilir halde tutmak için sıra dışı yollara başvuruyor.
Ukrayna Dış İstihbarat Servisi’ne göre, Rusya’nın bayrak taşıyıcı havayolu şirketi Aeroflot, yolcu uçağı filosunun uçuşa elverişliliğini sürdürebilmek adına, 8 adet Boeing kargo uçağını parçalamaya hazırlanıyor. Bu uçakların, Rus hava taşımacılığı şirketi Volga Dnepr Airlines’tan yaklaşık 130 milyon dolarlık bir anlaşma ile temin edildiği bildiriliyor.
737 ve 747’ler yedek parça için parçalanacak
Anlaşma kapsamında:
- 6 adet Boeing 737-800BCF
- 2 adet Boeing 747-400
uçağının, Aeroflot’un iştirakleri olan Pobeda ve Rossiya Airlines’a finansal kiralama yöntemiyle devredileceği belirtiliyor. Satın alım işleminin, Rusya Ulusal Refah Fonu tarafından finanse edileceği öngörülüyor.
Bu gelişme doğrulanırsa, Rusya’da ilk kez bir yolcu havayolu şirketi, yalnızca yedek parça elde etmek amacıyla kargo uçaklarını satın almış olacak. Bu durum, uluslararası yaptırımlar nedeniyle Batı yapımı uçakları çalışır halde tutmakta zorlanan Rus havacılık sektörünün içinde bulunduğu sıkıntılı durumu gözler önüne seriyor.
Yaptırımlar sonrası hayatta kalma stratejileri
Rusya, 2022’de Ukrayna’ya başlattığı geniş çaplı işgalin ardından ABD ve Avrupa Birliği yaptırımlarıyla karşı karşıya kaldı. Bu yaptırımlar sonucu:
- Yeni uçak alımları,
- Yedek parça tedariki,
- Sertifikalı bakım hizmetlerine erişim
büyük ölçüde kesildi. Rus hava yolu şirketleri ise filolarını ayakta tutmak için alternatif ve çoğu zaman resmi olmayan yollara yönelmek zorunda kaldı.
Bu yöntemlerden biri de “kanibalizasyon” olarak bilinen, uçamayan uçakların yedek parça amacıyla parçalanması. Ancak bu parçalar genellikle üretici garantisi veya geçerli bakım kayıtları olmadan temin edildiği için, uçuş güvenliği ve operasyonel güvenilirlik açısından ciddi riskler oluşturuyor.
Rusya’nın sivil havacılığı darbe alabilir
Ukrayna istihbaratına göre, mevcut yaptırımların bu şekilde sürmesi halinde, 2026 yılına kadar Rusya’nın aktif sivil uçak filosunun yarıdan fazlası hizmet dışı kalabilir.
2022 öncesinde Rusya’da 1.500 ila 1.800 arasında Batı menşeli ticari uçak olduğu tahmin ediliyordu. Ancak bu filonun önemli bir kısmı artık yedek parça kaynağı olarak kullanılmak üzere yere indirilmiş durumda.
