Turboprop yani pervaneli uçak denildiğinde, birçoğumuzun aklına 2 uçak tipi geliyor. Bunlardan biri Aerei da Trasporto Regionale 72 yani hepimizin bildiği adıyla ATR-72; diğeri ise De Havilland Canada DHC-8 yani çoğumuzun bildiği şekliyle Dash-8. Peki bu uçaklardan hangisi daha iyi? Hangisi daha uzun menzile sahip? Hangisi daha ucuz?
Turboprop uçakların menzili, jet motorlu uçaklara göre çok daha az. Ayrıca jet motorlu uçaklar kadar yüksek irtifalara da ulaşamıyor. Yüksek yolcu kapasitesi de sunamıyor. Ancak bu olumsuz özelliklerinin yanında yakıt verimliliği, çok yüksek talep olmayan rotalarda işlevsellik, düşük bakım ve satın alma maliyeti, küçük havalimanlarına iniş kabiliyeti gibi konularda öne çıkıyor. Turboprop uçaklar, özellikle bölgesel rotalarda uçan havayolları tarafından çok daha fazla tercih ediliyor.
ATR-72 1984’te Piyasaya Çıktı!
Adını, taşıdığı yolcu sayısından alan ve 1984 yılında Fransa’da üretilen ATR 72, sahibi olan şirketin Airbus şirketinin çatısı altındayken sahip olduğu teknolojileri bünyesinde barındırıyor.
Dash 8 ise bu güne kadar, De Havilland, Boeing, Bombardier gibi birçok farklı şirketin çatısı altında üretildi. 2019 yılından itibaren Longview Aviation Capital şirketinin bünyesinde yer alıyor.
Bu karşılaştırmada, ATR 72-600 modeli ile DASH 8 Q400 modelini ele alacağız. Her iki model de bu uçakların en güncel sürümü olduğu için daha adil bir karşılaştırma olacağı kesin…
Menzil ve Kapasite
- ATR 72; koltuk aralığına bağlı olarak, 70-78 yolcuya hizmet verebilirken; 1528 km menzile sahip.
- DASH 8 ise menzile bağlı olarak 82-90 yolcuyu 2.040 km boyunca taşıyabilir.
Yani menzil ve kapasite bakımından, DASH 8’in bir adım öne çıktığını söylemek mümkün.
Yakıt Verimliliği ve Koltuk Başına Yakıt Tüketimi
ATR 72, yakıt tüketiminde 540 km üzerinde 39% yakıt verimliliği ile bu konuda DASH 8’e göre bir adım önde. Ancak DASH 8’in daha fazla koltuk kapasitesine sahip olduğu hesaba katıldığında, yolcu başına yakıt verimliliği konusunda, DASH 8’in, ATR 72’ye göre yüzde 8 daha verimli olduğunu söyleyebiliriz.
En Yüksek Hızlar
- ATR 72’nin seyir hızı saatte 510 km
- DASH 8’in düz uçuştaki ortalama hızı ise saatte 556-567 km arasında değişiyor.
DASH 8 daha yüksek irtifada seyredebildiği için, motor gücü farkıyla birlikte, ATR 72’ye göre daha yüksek hıza ulaşabiliyor. Bu da uçağın kullanıcısı olan havayolları için bir günde daha fazla bacak uçuş yapabilme imkanı sunuyor. Böylece operasyonel çeşitlilik olarak önemli bir fark yaratıyor. Aradaki hız farkını somutlaştırmak gerekirse, DASH 8’in 1 saatlik uçuş ile ulaştığı mesafeye, ATR-72, 1 saat 15 dakikada ulaşabiliyor.
Uçakların Liste Fiyatı
ATR 72-600’ün liste fiyatı 26 milyon Dolar. DASH 8 Q400’ün liste fiyatı ise 32 milyon Dolar. Operasyonel olarak DASH 8 daha verimli gözükse de fiyat olarak ATR 72 ile arasında önemli bir fark olduğunu da belirtmemiz gerekir.
Tabii ki bunların kağıt üzerindeki sınıflandırmalar olduğunu unutmayalım. Havayolları, rotalarını, çalışan becerilerini, yolcu yoğunluğunu, havalimanı gereksinimleri, yakıt verimliliği, hız ve daha birçok kriteri göz önüne alarak, çok derinlemesine araştırmalar sonucu uçak tipinde karar kılıp, ihtiyaçlarını en iyi şekilde karşılayacak uçak modelini belirleyip satın alıyor.
Berkcan Mertoğlu
